راز سر به مهر سامانه «تی تک» عیان میشود

فراز: سامانه «تیتک» یا همان سامانه ردیابی، رهگیری و کنترل اصالت دارو از همان ابتدای راهاندازی نواقص بسیاری داشت و از آن سوءاستفادههای بسیاری شد. این نکتهای است که عضو کمیسیون بهداشت مجلس به «فراز» گفته است.
بشیر خالقی به فراز میگوید: «این سامانه چون در ابتدای کار است دارای نواقصی است، متاسفانه افرادی به منظور کسب سود به واسطه آن از بیتالمال سوءاستفاده کردهاند.»
دیروز بود که سعید نمکی وزیر بهداشت ضمن انتقاد از سامانه تیتک: «گرچه این سامانه زیرساخت خوبی برای شفافیت بود اما هرگز به سوی شفافیت حرکت نکرده است. حتی در حال حاضر نیزهمچنان این سامانه دارای نواقصی است. به عنوان مثال یک کاربر در سامانه تیتک توانسته بود آمپول تستسترون را به عنوان پودر نارگیل و پودر کاکائو به کشور وارد کند و یا یک خانم دکتر در این سامانه در ۱۹ قسمت مسوول فنی شناخته شده بود بدون اینکه این سامانه خطا دهد.»
دزدها؛ یک قدم جلوتر از «تیتک»
هدف از راهاندازی سامانه «تیتک» توسط سازمان غذا و دارو، ردیابی و رهگیری کالاهای سلامتمحور و ارز تخصیصی به آنها بوده است اما به گفته بشیر خالقی: «متاسفانه دزدها یک قدم جلوتر از مراکز علمی هستند. کسانی که ذاتا به دنبال تقلب و دزدی هستند و به هر شیوهای روی میآورند تا به سود برسند و به هیچ وجه جان مردم برای آنها مهم نیست.»
نیاز به نظارت سه ارگان
به اعتقاد بسیاری، سامانه «تیتک» علاوه بر نیاز نظارت بیشتر سازمان غذا و دارو ، به نظارت نهادهای دیگر نیز نیاز دارد. در این ارتباط دیگر عضو کمیسیون بهداشت مجلس به «فراز» میگوید: «سامانه تیتک قابلیت نظارت و دسترسی سوپر ویژنها یا سرپرست موضوعات ذیربط به این سامانه را نداشته است در حالی که یک سامانه باید این قابلیت را داشته باشد که هم بانک مرکزی، هم خود سازمان غذا و دارو و هم وزارت بهداشت و درمان بتوانند بر این سامانه نظارت داشته باشد.»
به گفته حیدرعلی عابدی: «سامانه تی تک به این دلیل راهاندازی شده است که ارزی که دولت اختصاص می دهد در یک سامانه ثبت شود. وقتی این نهادها بر این سامانه نظارت داشته باشند مشکلات کمتری به وجود خواهد آمد.»
اما کمیسیون بهداشت و درمان جلس در این میان چه کرده است؟ حیدرعلی عابدی میگوید: «در آخرین جلسهای که با آقای دکتر محمدرضا شانهساز، رئیس سازمان غذا و دارو داشتیم، او به ما گفته است ایرادات این سامانه برطرف شده است و بدین جهت از اعضای کمیسیون بهداشت نیز دعوت کرده که هفته آینده برای بازدید از سامانه به سازمان غذا و دارو بروند و از نزدیک پاسخ سوالات خود را به صورت عملی مشاهده کنیم. از این رو کمیسیون بهداشت پس از بازدید هفته آینده میتواند تحلیل قطعی خود را از این سامانه ارائه دهد»
راز سر به مهر «تیتک» از سال 92 تاکنون
سامانه تیتک از سال 92 آغاز به کا رکرده اما اکنون و پس از گذشت 6 سال است که مسوولان وزارت بهداشت و نمایندگان مجلس از مشکلات موجود در آن سخن میگویند. وزیر بهداشت خود اخیرا در این باره گفته است: «در ابتدای حضورم در وزارت بهداشت، دکتر اصغری، رئیس سابق سازمان غذا و دارو را صدا زدم و گفتم شما از سامانه تیتک چه اطلاعاتی داشتید که گفتند من تا روز آخر شناسهای از این سامانه در اختیار نداشتم. بنده هم گفتم در جایی که رئیس سازمان غذا و دارو به اطلاعات این سازمان دسترسی ندارد، چرا این مجموعه را نگه داشتهاید. در حالی که کلید این راز سر به مهر در جیب یکی دو نفر بود.»
عابدی، نماینده مردم اصفهان نیز در این باره میگوید: «کارفرمای این سامانه وزرات بهداشت و درمان است و سازمان غذا و دارو بر این سامانه نظارت می کند. در واقع سه ارگان نظارتی شامل: بانک مرکزی، وزارت بهداشت و درمان و سازمان غذا و دارو باید به این سامانه دسترسی داشته باشند و ردیابی کنند که ارز بانک مرکزی به چه واحدهایی تعلق میگیرد و این واحدها بابت چه اجناسی این درخواستها را داشتهاند که در مقابل باید آن اجناس را وارد کشور کنند.»
با این همه و با وجود مشکلات «تیتک»، به نظر میرسد این سامانه مزیتهایی نیز دارد. به گفته عابدی، عضو کمیسیون بهداشت مجلس: «رفع نواقص این سامانه باعث میشد معلوم شود که چه کسی چه میزان ارز بابت چه چیزی دریافت میکند و میتوان این موضوع را رصد کرد که تعهداتی که آن واردکننده داشته به آن تعهدات عمل کرده است یا خیر.»