ماندن در خانه با راهکارهای استارتاپی
فرصت رشد و گسترش شرکت های نوپا در زمان شیوع ویروس کرونا بررسی شد
برخی فعالان اقتصادی بر این باورند با شیوع ویروس کرونا و خانه‌نشینی مردم فرصت خوبی برای تولد استارتاپ‌هایی با هدف ارایه خدمات به شهروندان است. حسن خلیل‌آبادی، عضو کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر تهران در این‌باره به «فراز» می‌گوید: «در این وضعیت بحرانی که خانواده‌ها باید در خانه بمانند استارتاپها می‌توانند رونق بگیرند؛ در واقع با یک تیر سه نشان، هم به جامعه خدمات می‌دهند، هم به اقتصاد شهری کمک و همزمان کسب‌وکارهای نوین ایجاد می‌شود.»
«فروشگاه‌های معتبر مواد غذایی و حتی رستوران‌های سنتی می‌توانند در قالب استارتاپ و فروش اینترنتی ضمن ادامه کسب‌وکار خود به ماندن مردم در قرنطینه‌های خانگی برای پیشگیری از انتشار ویروس کمک کنند» یا «از ایده‌های نرم «در خانه ماندن» برای مقابله با کرونا با هدف حمایت از ایده‌های نوآوران استقبال می‌شود» این‌ها فقط دو نمونه از پیشنهادها و خبرهایی است که در این روزهای کرونایی در رسانه‌ها منتشر شده است.
راهکارهای نرم برای ماندن در خانه
به‌عنوان مثال در مورد دوم، گفته شده با توجه به شیوع کرونا و به‌منظور تسهیل دسترسی افراد در خانه و توسعه کیفی خدمات، صندوق پژوهش و فناوری سپهر با هدف تسهیل دسترسی هموطنانِ در خانه و لزوم به‌کارگیری راهکارهای نرم برای ماندن در خانه و پیشگیری از شیوع بیماری کرونا، در نظر دارد تا در طرح «زیست‌نو» از کسب‌وکارهای مبتنی بر صنایع خلاق حمایت مالی به‌عمل آورد. این صندوق با معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری و چند سرمایه‌گذار به‌دنبال حمایت از ایده‌های نوآوران، کارآفرینان و همچنین توسعه فعالیت‌های فرهنگ بنیان و کسب‌وکارهای مبتنی بر صنایع خلاق از طریق تامین مالی و سرمایه‌گذاری هستند.
حکمروایی خوب با شهر خلاق و هوشمند
دست به کار شدن برخی نهادهای مرتبط با فعالیت‌های استارتاپی در این روزها درحالی است که رییس کمیته میراث‌فرهنگی و گردشگری شورای شهر تهران نیز درباره پیشینه اقدام‌هایی از این دست به «فراز» می‌گوید: «شهر خلاق و هوشمند از جمله موضوعاتی است که در حوزه مدیریت شهری مطرح است؛ این دو ویژگی مهم تعریف شده برای شهرها برای این است که بتوانند به توسعه لازم به‌منظور حکمروایی خوب برسند.»
به گفته خلیل‌آبادی «شهر هوشمند و خلاق، زمینه‌ساز انجام فعالیت‌های استارتاپی است. افرادی که در این حوزه خلاقیت، ایده و طرح‌هایی دارند می‌توانند در تحقق این شهر فعالیت کنند. این هدف با توجه به بهرهمندی از راهکارهای هوشمند و ارایه یکسری تسهیلات نوین به اقتصاد شهر نیز کمک می‌کند.»
زیرساخت مناسب، حمایت، کنترل
او با اشاره به اینکه «درحال حاضر تاکید بر این است که افراد در این شرایط بحرانی در خانه بمانند»، توضیح می‌دهد: «این وضعیت، فرصت خوبی برای فعال‌تر شدن استارتاپ‌هاست تا خدمات به مردم ارایه دهند که البته باید در ابتدا زیرساخت‌های لازم برای این نوع کسب‌وکار فراهم شود و همچنین نهادهای عمومی باید از آن‌ها حمایت کنند. نکته سوم این است که این کسب‌وکارها باید کنترل شوند نه اینکه با هر عنوانی درصدد سودجویی باشند. در واقع، باید استارتاپ‌هایی رونق بگیرند که بتوانند به بهتر شدن زندگی مردم کمک کنند.»
به گفته این عضو کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر تهران «استارتاپها همچنین نقش مهمی در اقتصاد شهر و ارایه خدمات عمومی دارند، این شرکت‌ها می‌توانند گسترش پیدا کنند و در اشتغال‌زایی موثر باشند، مشاغلی که جدید هستند چراکه برخی اشتغال‌های سنتی درحال از رده خارج شدن هستند و استارتاپها می‌توانند جایگزین شوند.»
فعال‌سازی بیشتر استارتاپ‌های گردشگری
خلیل‌آبادی با بیان اینکه «توسعه استارتاپها به‌ویژه در حوزه گردشگری می‌تواند با استقبال خوبی روبه‌رو شود»، می‌گوید: «قبول که به‌علت شیوع ویروس کرونا فعلا سفرها متوقف شده اما بیشترین توسعه در حوزه استارتاپها می‌تواند در حوزه گردشگری باشد که البته اقدامات خوبی در این حوزه انجام شده که جای کار بیشتر هم وجود دارد.»
او با اشاره به اینکه «در دنیا استارتاپ‌های معرفی جاذبه‌های گردشگری سودآوری خوبی دارند» معتقد است: «کارآفرینان و نوآوران ایرانی نیز می‌توانند این حوزه را در قالب کسب‌وکارهای اینترنتی تقویت کنند که اشتغال‌آفرینی نیز به‌دنبال دارد. درحال حاضر دنیا به سمتی می‌رود که یکی از ضرورت‌های زندگی شهری و حتی روستایی توسعه خدمات استارتاپی است.»
همکاری متقابل شهرداری و کارآفرینان
به گفته این عضو شورای شهر تهران «در برنامه سوم شهرداری بحث کمک و همکاری مدیریت شهری تهران با این کسب‌وکارها نیز قید شده است که البته باید متقابل باشد یعنی صاحبان این مشاغل نیز بتوانند خدماتی را به‌منظور اداره بهتر شهر به شهرداری ارایه کنند و شهرداری نیز برای تحقق شهر هوشمند و خلاق با کمک این استارتاپها بکوشد. در چنین شرایطی کسب‌وکارهای آنلاین نیز توسعه و گسترش پیدا می‌کنند که در نهایت به نفع اقتصاد شهری نیز هست.»
خلیل‌آبادی با اشاره به «استقبال کارآفرینان تهرانی از فعالیت‌های استارتاپی»، می‌گوید: «اگر صاحبان این مشاغل به‌دنبال کارهای نو، به‌روز و علمی باشند که منطبق با نیازهای جامعه است هم مردم و هم نهادهای مرتبط با شهرداری از این کسب‌وکارها استقبال خوبی می‌کنند. به‌عنوان مثال استارتاپ‌هایی در حوزه پسماند خشک فعال هستند که توانستند به بهداشت شهر، بازیافت پسماند و جداسازی آن‌ها از پسماند تر کمک موثری کنند و مشارکت مهمی در طرح‌های اقتصاد کلان شهری داشته باشند.»
همه این‌ها درحالی است که استارت‌‌آپ‌ها نقش موثری در رشد و توسعه جوامع در دنیای کنونی ایفا می‌کنند. خلق اندیشه، کارآفرینی، رشد صنعت گردشگری، کسب‌وکارهای متنوع جدید، فناوری‌های نوآورانه و ظهور اقتصاد جدید مبتنی بر آن، نقطه عطفی در عرصه اقتصاد است که پنجره جدیدی برای کشورهای توسعه‌یافته و در حال توسعه باز کرده است تا این‌گونه بتوانند بهرهمندی بیشتری از توسعه در حوزه اقتصاد دانش‌‌بنیان به‌دست بیاورند.