اکران کرونا؛ کابوسِ ادامه دار سینماهای جهان!

«وضعیت ما شبیه به آن است که یک بمب هسته‌ای، وسط یک بیزینس منفجر شده باشد»؛ این جمله توصیفی است که «دیوید پولاند» منتقد سینما و سردبیر مجله «Movie City News» برای وضعیت این روزهای صنعت رسانه، به کار می‌برد. مصائب کج‌دار و مریز با این اپیدمی اکنون کل صنعت فیلم‌سازی و چرخه نمایش فیلم در جهان را متاثر کرده است؛ به‌عنوان مثال این‌روزها با اوج‌گیری مجدد شیوع ویروس کرونا بیش از ۷۰۰ سالن سینمای دیگر در آمریکا و ۶۰ سالن در کانادا بار دیگر تعطیل شده‌اند. درحال‌حاضر در مجموع ۲۶۰۰ سالن سینما در آمریکا فعال هستند و سالن‌های نمایش فیلم در نیویورک و لس‌آنجلس که مهم‌ترین بازارهای سینمایی آمریکا هستند نیز ماه‌هاست در تعطیلی به سر می‌برند.

بحران کرونا در بازار سینمای جهان

در سال ۲۰۱۹ کشور آمریکا با فروش ۴/ ۱۱ میلیارد دلاری همچنان اولین گیشه پرفروش جهان بود. اما فروش بازار سینماها در آمریکا در یک‌سال اخیر با نمایش ۵۰ فیلم کمتر از ۵ میلیارد دلار بوده است. این یعنی کاهش بیش از ۵۰ درصدی در بزرگ‌ترین بازار سینمایی جهان. اما نزدیک‌ترین رقیب سینمایی آمریکا هم اگرچه زود توانست خود را بازیابی کند، با این حال همچنان نرخ رشد کمتری از سال‌های گذشته را تجربه کرده است. کشور چین سال گذشته ۲/ ۹ میلیارد دلار فروخته بود. نرخ رشد فیلم‌ها در چین که از بزرگ‌ترین بازارهای اصلی سینما در آسیا و جهان است در مقایسه با سال ۲۰۱۲ حدود ۲۵۰ درصد کمتر شده و با کاهش ۴/ ۹۷درصدی درمیزان فروش فیلم‌ها به بالاترین میزان زیان سالانه در درآمدهای ناشی از فروش این محصولات رسیده است. در ژاپن و کره‌جنوبی که درآمد کلی فروش فیلم‌ها در سال ۲۰۱۹ به ترتیب ۴/ ۲ و ۶/ ۱میلیارد دلار بود، میزان فروش در فصل اول سال ۲۰۲۰ برای این دو کشور تنها به ۳/ ۱۹۰ و ۵/ ۱۳۹ میلیون دلار رسیده که به ترتیب نشان‌دهنده افت ۲/ ۴۶ درصدی و ۳/ ۶۵ در این دو کشور است. هند نیز که بازار بزرگ دیگری درسینمای آسیا محسوب می‌شود، از زیان ۱۳۰ میلیون دلاری در درآمدهای ناشی از فروش سینماهای این کشور بوده است.

سینماهای جهان در فراز و فرود

البته در میان کشورهایی که با قرنطینه مواجه بوده‌اند تنها سالن‌های سینمای چین، کشور خاستگاه این ویروس، توانسته‌اند تا حد زیادی از مهلکه جان سالم به در ببرند و رونق گذشته را بازیابند. وضعیت سینماهای این کشور پس از شیوع کرونا درحال بهبود است. فیلم جنگی «ایثار» از سینمای چین که اواخر اکتبر راهی پرده‌ها شد، تاکنون ۱۵۰ میلیون دلار فروخته است. فروش سینماهای چین هر چند در مقایسه با همین مقطع زمانی از سال پیش با افت ۷۳ درصدی روبه‌رو است، ولی سینماهای این کشور از درآمد سینماهای آمریکا که بزرگ‌ترین گیشه جهانی بوده‌اند، پیشی گرفته‌اند و بیش از ۹۰ درصد سینماهای چین مشغول فعالیت هستند. همین عامل باعث شده کمپانی برادران وارنر سازنده آمریکایی فیلم «زن شگفت‌انگیز ۱۹۸۴» تصمیم بگیرد از ۱۸ دسامبر (۲۸ آذر) یعنی یک هفته جلوتر از آنکه این فیلم در سینماهای آمریکای شمالی به نمایش درآید آن را در کشور چین به نمایش بگذارد. پیش از این فیلم اصلی «زن شگفت‌انگیز» فروشی ۵/ ۹۰ میلیون دلاری را در سال ۲۰۱۷ در چین تجربه کرده و در مجموع ۸۲۰ میلیون دلار در گیشه جهانی فروخته بود. چنین پیشینه‌ای و همچنین وضعیت امن‌تر نمایش در این کشور موجب شده است کمپانی‌های آمریکایی به سوی این بازار بزرگ فیلم چشم بدوزند تا اوضاع اقتصادی خود را از این طریق بهبود بخشند.

پرفروش‌های هفته

فیلم ترسناک «عجیب و غریب» با فروش تنها ۲/ ۱ میلیون دلاری، پرفروش ترین فیلم گیشه هفتگی سینمای آمریکا شد. فیلم کمدی ترسناک «عجیب و غریب» به کارگردانی «کریستوفر لندون» محصول مشترک یونیورسال و بلوم هاوس با ثبت فروش ۲/ ۱ میلیون دلاری در ۲۰۵۷ سالن سینما در صدر گیشه هفتگی سینمای آمریکا قرار گرفت. این فیلم در ۱۰ روز نخست اکران خود در آمریکا و درحالی‌که بسیاری از مخاطبان در مقطع زمانی کنونی و تا تولید واکسن کرونا تمایلی به رفتن به سینما ندارند به فروش ۶/ ۵ میلیون دلاری دست یافته است. در فیلم «عجیب و غریب» ویسن وو در نقش یک قاتل سریالی بازی می‌کند و کاترین نیوتون هم یک نوجوان دبیرستانی است. کریستوفر لندون که فیلم «آشفته» از سه‌گانه «فعالیت فراطبیعی» را نویسندگی کرد و کارگردان «روز مرگت مبارک» هم بود، فیلم «عجیب و غریب» را در رده سنی بزرگسال ساخته است. این اثر که عموما نقد‌های مثبتی داشته، با بودجه ۶ میلیون دلاری ساخته شده است. فروش ۲/ ۱ میلیون دلاری و ناامید‌کننده فیلم «عجیب و غریب» درحالی رقم خورده که سال گذشته در همین مقطع زمانی انیمیشن «منجمد ۲» محصول کمپانی دیزنی به فروش آغازین ۱۳۰ میلیون دلاری رسیده بود.

سینمای چین؛ بیرون از مهلکه!

«گرفتار زمان» ساخت هنگ کنگ در آخر هفته افتتاحیه خود با فروش ۵۱ میلیون دلاری جان تازه‌ای به گیشه سینمای چین بخشید. این فیلم با فروش ۵۱ میلیون دلاری در تعطیلات آخر هفته گیشه چین را بالا کشید. این تریلر جنایی فانتزی که ماجرای پلیسی است که در تعقیب یک باند تبهکار در دوره‌های مختلف است، توانست ۳/ ۳۰ میلیون دلار درآمد کسب کند. در این فیلم «دنیل وو» و «وانگ کیان یوان» هنرپیشه‌های محبوب چین و هنگ‌کنگ بازی می‌کنند و «لاو هو لئونگ» کارگردانی آن را انجام داده است. «گرفتار زمان» توانست فیلم جنگی میهن‌پرستانه «ایثار» را که در سه آخر هفته گذشته در جایگاه نخست قرار داشت، کنار بزند و در جایگاه نخست پرفروش‌ترین‌های باکس آفیس کشور پهناور چین قرار بگیرد. بر اساس داده‌های مرکز «Artisan Gateway» فیلم «ایثار» در چهارمین آخر هفته خود ۶ میلیون دلار کسب کرد و فروش کلی آن تا این تاریخ ۱۶۱ میلیون دلار است. انیمیشن محبوب «سگ‌های نگهبان» با فروش ۳/ ۳ میلیون دلاری در هفته دوم اکران خود، جایگاه سوم باکس آفیس این هفته چین را کسب کرد. این فیلم در هفته اول اکران افتتاحیه خود ۵/ ۵ میلیون دلار کسب کرد و در مجموع ۱۱ روز اکران، مبلغ ۶/ ۹ میلیون دلار درآمد داشته است.