جمعه ۱۱ آبان ۱۴۰۳ 01 November 2024
دوشنبه ۳۰ بهمن ۱۴۰۲ - ۱۲:۵۴
کد خبر: ۷۱۰۶۳
هادی حق‌شناس اقتصاددان در گفتگو با فراز بررسی کرد:

ریشه شکل‌گیری کوروش کمپانی در کجاست؟

در مسئله کوروش کمپانی که مالباختگان جدید زیادی را ایجاد کرده است نام «ترفند پانزی» بسیار دیده می‌شود. عمده رسانه‌ها، این موضوع را صرفا به استفاده کوروش کمپانی از این ترفند تقلیل داده‌اند. در اخبار، اتهام این شرکت استفاده از فرمول پانزی ذکر می‌شود. قدمت این ترفند بیش از صد سال است و نسبت آن به چارلز پانزی می‌رسد؛ در سال ۱۹۲۰ او روشی برای سرمایه گذاری اختراع می‌کند با این ادعا که به سرمایه‌گذاران بابت ۴۵ روز شکیبایی ۵۰ درصد سود می‌دهد و اگر کسی بتواند سرمایه‌گذاری را تا ۹۰ روز ادامه دهد، مشمول سود ۱۰۰ درصدی خواهد شد. در نهایت این فرمول برای سرمایه‌گذاران مشکلات بسیاری زیادی را ایجاد کرد و سود این نوع سرمایه‌گذاری برای آن‌ها از دست دادن سرمایه‌هایشان بود. پانزی به ۲۰ میلیون دلار درآمد رسید بدون اینکه از سرمایه خود استفاده کند و یا سرمایه‌ در جریان تولید قرار دهد. بعد از پانزی فرمول او برای کلاهبرداران باقی ماند و بسیاری از ترفند او برای سوء استفاده‌های خود بهره گرفتند. اما آیا تمام ابعاد ماجرای کلاهبرداری کوروش کمپانی در استفاده از ترفند پانزی خلاصه می‌شود؟ در این میان اقتصاد ایران چه نقشی دارد؟
یگانه شوق الشعراء
نویسنده
یگانه شوق الشعراء

به عبارتی دیگر به نظر می‌رسد نباید موضوع کلاهبرداری کوروش کمپانی را صرفا به استفاده از ترفند پانزی تقلیل دهیم بلکه باید بستر اقتصاد ایران را در نظر بگیریم. زیرا برای استفاده از چنین ترفند‌هایی نیاز است که که بستر لازم اقتصادی فراهم باشد.

 

سودآوری نامتعارف


هادی حق شناس اقتصاددان در این باره به خبرنگار فراز گفت: «در ترفند پانزی، سرمایه افراد با ادعای سودآوری غیر متعارف جذب می‌شود. روال جذب سرمایه ادامه می‌یابد؛ به بخشی از افراد این سود نامتعارف پرداخت می‌شود، اما عده‌ای نیز در سودآوری ناکام می‌مانند. در این شرایط کلاهبرداری انجام می‌گیرد و در نهایت سیستم متلاشی می‌شود.»


خلاء‌های قانونی و انحصار در اقتصاد


وی در ادامه تصریح کرد: «اما مسئله کوروش کمپانی که اخیر مطرح شده است به نظر من بیشتر ناشی از خلاء‌های قانونی و انحصار در اقتصاد است. انحصار در اقتصاد منجر به شکل‌گیری چنین اتفاقاتی در ایران شده‌است. در شرایط انحصاری واردات، ارز دولتی و مجوز‌های خاص در اختیار شرکت‌های خاص قرار می‌گیرد و موجب فساد می‌شود. اولین بار نیست که چنین کلاهبرداری‌هایی که شکل می‌گیرد و متاسفانه آخرین بار نیز نیست. تا زمانی که نرخ ارز یکسان نباشد، بازار در تعیین نرخ نقشی نداشته باشد و برخی دسترسی به ارز دولتی و غیر آزاد داشته‌باشند، برای عده‌ای چنین وسوسه‌ای شکل می‌گیرد که سوء استفاده کنند.»


کلاهبردای کوروش کمپانی صرفا به ترفند پانزی محدود نمی‌شود


او همچنین خاطرنشان کرد: «برای مثال در خصوص بازار خودرو اگر کسی بتواند خودروی دولتی دریافت کند و عده‌ای به آن دسترسی نداشته باشند، رانت ایجاد می‌شود. مگر چند وقت پیش در بازار خودرو چنین اتفاقی رخ نداد؟ میلیون‌ها ایرانی برای دریافت خودرو ثبت نام کردند؛ آیا همه آن‌ها به خودرو نیاز داشتند؟ اقتصاد دولتی و رانتی و امضا‌های طلایی منجر به چنین اتفاقی شد. اصلا نظام اقتصادی ایران نظامی است که مرتبا از دل آن اینگونه رانت‌ها و فساد‌ها شکل می‌گیرد؛ لذا کلاهبردای کوروش کمپانی صرفا به ترفند پانزی محدود نمی‌شود؛ ممکن است برای شبیه‌سازی بتوانیم از ترفند پانزی استفاده کنیم، اما مبنای چنن فساد‌هایی در کشور ما جای دیگری است.»


برخورد موضعی با مسئله اقتصاد


حق شناس در آخر تاکید کرد: «مبنا این است که اقتصاد ایران به صورت مداوم بستر انجام چنین کلاهبرداری‌هایی را فراهم می‌سازد. زیرا اقتصاد ایران رقابتی نیست و بخش‌های خصوصی نمی‌توانند دسترسی یکسانی به اطلاعات واردات و صادرات داشته باشند. از سوی دیگر چند نرخی بودن نرخ ارز شرایط نظام اقتصادی ایران را نشان می‌دهد. برای مثال فردا اعلام شود فلان ماشین ایرانی به سه قیمت به فروش می‌رسد؛ در این شرایط طبیعی است که افراد برای کسب سود از هر ابزاری استفاده می‌کنند تا این کالا را با قیمت ارزان بخرند و گران‌تر بفروشند. اصلا چرا اینقدر در کشور ما کولبر وجود دارد؟ چرا حجم قاچاق در ایران اینقدر بالا است؟ دلیل اصلی چند نرخی بودن است. مسئولان نیز به دنبال اصلاح سیستم نیستند و با برخورد موضعی با مسئله اقتصاد می‌خواهند مشکلات را حل کنند. اقتصاد ایران وقتی واقعیت‌ها را نمی‌پذیرد در چنین مسیری قرار می‌گیرد.»

ارسال نظر
captcha
captcha
پربازدیدترین ویدیوها
  • تازه‌ها
  • پربازدیدها

رونق هالووینی در بازار | چند می‌گیری بترسونی؟!

جنگ و نسل‌کشی با چهره زنانه

نطق پس از دستور؛ نمایندگان مجلس کم شدند!

رجیستری آیفون؛ چطور یک خبر نهانی تبدیل به رانتی بزرگ شد؟

با ترور رهبرانمان درد کشیدیم، اما در ۱۱ روز خودمان را بازسازی کردیم | مقاومت توانست پهپادی را به اتاق نتانیاهو برساند؛ نتانیاهو این بار نجات یافت، شاید هنوز زمانش نرسیده

شب‌های بوموسی

پزشکیان: تفاوتی بین عرب، عجم، کُرد و بلوچ نیست | کنار هم می‌توانیم به قدرت و وفاق ملی برسیم

قیمت برق مشترکان پرمصرف پلکانی افزایش می‌یابد

وزیر کشور: تا سه هفته دیگر بقیه استانداران معرفی می‌شوند

سعید جلیلی: امروز دشمن باید چنان ضربه‌ای بخورد که بفهمد با یک حرکت جدی مواجه است

دومین برد قاسمپور در کشتی قهرمانی جهان

وزیر بهداشت: حقوق دستیاران پزشکی با فرمول جدید پرداخت می‌شود

سردار نقدی: همه سفارت‌های آمریکا در کشور‌های جهان ابزار جاسوسی است

آسمان عراق ۲۵ شبانه روز در اختیار اسرائیل بود و منتظر فرصت برای حمله به ایران بودند

پیشنهاد سردبیر
زندگی