همایش تالش در فرهنگ و تاریخ ایران در سالن همایشهای دانشگاه آزاد اسلامی رشت با حضور چهرههایی از دیاسموریای تالش در اروپا برگزار شد. این همایش با نوروزی خوانی تالشی آغاز شد و با سخنرانی چهرههایی همچون «احمد کاظمی»، استاد حقوق بین الملل، «ابوالفضل بهشتی»، عضو خانه مردم اتحادیه اروپا و «محمد رضایتی»، عضو هیات علمی دانشگاه گیلان و پژوهشکده گیلان شناسی و نیز اجرای موسیقی و شعر خوانی ادامه یافت.
این همایش با استقبال گسترده مردم و فرهیختگان گیلان رو به رو شد. «بوریس تالشنسکی» جانشین ژنرال «اکرم زاده»، بنیانگذار «جمهوری تالش مغان» در قفقاز جنوبی از حضور در این گردهمایی فرهنگی ابراز خرسندی کرد و گفت ایران سرزمین تاریخی تالشان است. تالشنسکی در شروع سخنرانی خود گفت: «من در وطن تاریخی و سرزمین مادریام هستم». او در ادامه سخنرانیاش گفت: «من خودم را مثل رودی میبینم که به دریا راه یافتهام. ما با یک جگر نفس میکشیم و این جگر نمیتواند تکه پاره شود». این اظهارات او با تشویق مکرر حاضران روبه رو شد.
همچنین دکتر «احمد کاظمی» درباره کارکرد هر قوم از صیانت و پاسداری از فرهنگی ملی گفت همواره جدا شدنها خسارت بار بوده است. وی تاکید کرد که تاریخ هزاران ساله مشترک، حقوق مشترک ایجاد میکند و بسیار طبیعی است که براساس این حقوق، برادر نگران برادر باشد و تالشان عزیز ایران حق دارند که نگران برادران و خواهران خود در تالشستان شمالی باشند و این عین حقوق بشری است.
دکتر «یاسر کرمزاده» استاد گویشهای ایرانی دانشگاه دولتی ایروان و دبیر این همایش گفت: «برگزاری این رویدادها که شتاب چشمگیری گرفته صرفا جنبه فرهنگی ندارد و باتوجه به تحرکات متطقهای دشمنان ایران از زوایای سیاسی نیز برخوردار است». وی تاکید کرد همگرایی منطقهای اقوام ایرانی نسبت به وطن تاریخی خود افزایش یافته و میتوان گفت هژمونی ایران درحال زنده شدن است؛ بنابراین برگزاری چنین همایشهایی بیشتر پایگاه مردمی دارد.
پیش از این ارمنستان، روسیه و کشورهایی دیگر سعی میکردند تالشها را دور هم جمع کنند و به مشکلاتشان برسند، اما حالا چشم امید همه آنها به ایران است و ایران هم باید در حق همه فرزندان جدا افتاده خود پدری کند.
در گفتوگوی فراز با دو نماینده مجلس بررسی شد:
ابراهیم رضایی سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در گفتوگو با فراز:
جزیره به روایت یکی از قدیمیترین ساکنانش
در دارالخلافه با بهزاد یعقوبی