روزگار سخت کسب‌و‌کارها در راه است

مدیران اجرایی پشت درهای بسته به این توافق رسیدند که با وجودی که جنگ اوکراین همچنان یک تراژدی بشردوستانه است، اما خطراتِ حال‌حاضر اقتصاد جهانی نیز باید مهار شوند.

بانک‌های مرکزی حالا بحث تورم را جدی گرفته‌اند. اگر رکودی هم در امریکا و اروپا رخ می‌دهد باید قابل مدیریت باشد.

هیئت چینی روشن‌ترین سیگنالِ سال‌های اخیر را ارسال کرد... سیگنالی با این پیام که: چین نه‌تنها پس از دوران سخت «کووید صفر» بازگشایی خواهد شد؛ بلکه این کشور به دنبال ادغام دوباره با جهان پیرامون خود نیز هست.

دیگر اینکه: با وجودی که مفهوم جهانی‌شدن هیچ زمان با مفهوم سلامت در صلح نبوده؛ اما شاید اوضاع آن‌طور هم که تظاهر کرده‌اند، اغراق‌آمیز نباشد.

اما در مواجهه با واقعیت همه‌چیز معتدل‌تر است. جیم تیرنی از AllianceBernstein (که یک شرکت سرمایه‌گذاری‌ست) می‌گوید: «فصل درآمد، زمان اعتراف است.» تیرنی در واقع به ماه یا زمانی اشاره می‌کند که در آن اغلب شرکت‌ها باید نتیجه فصلی خود را گزارش دهند.

مطابق آنچه پیداست سود غول‌های بانکی امریکا، که هفته پیش معلوم شده است، کاهشی ۲۰ درصدی نسبت به سال پیش داشته‌اند. و در حالی که معاملات در اوج بی‌اعتمادی اقتصادی، فرصت‌های خود را از دست می‌دادند، بانک‌دارها و صرافان نیز تحت فشارهای شدیدی قرار گرفته بودند.

گلدمن ساکس نیز در اوایل ماه ژانویه حدود ۳۲۰۰ تن از کارمندان خود اخراج کرد.

پیش‌بینی‌های نرخ نزولی سود شرکت‌های بزرگ امریکایی، شیب‌شان تندتر از سخت‌ترین بخش‌های یک پیست اسکی بود. در سه ماهه‌ی آخر سال ۲۰۲۲، تحلیل‌گران در پیش‌بینی درآمدیِ سه‌ماه‌ی چهارم خود، بازبینی انجام دادند... این بازنگری به شاخص اس‌اندپی‌۵۰۰ مربوط می‌شد؛ که شیب نزولی‌اش کاهشی دو برابری داشت.

حالا خرد جمعی وال‌استریت در باب سه‌ماهه اخیر، به کاهش سال‌به‌سال در سود اشاره کرده است... اولین مورد کاهشی که از عمق شدیدترین دوران همه‌گیری در سال ۲۰۲۰ وجود داشته است (به نمودار ۱ نگاه کنید).

هزینه در بسیاری از کمپانی‌ها، افزایشی سریع‌تر از فروش داشته است. کسب‌و‌کارها دیگر فهمیده‌اند که مقامت در برابر افزایش دستمزدها، بسیار سخت‌تر از متقاعد کردن مشتریان به تحمل هزینه‌های فزاینده است.

این موضوع، حاشیه سود را به نرخی می‌رساند که هنوز برای تحلیل‌گران هم هضم‌ناشده باقی مانده... و این تحلیل‌گران، همان‌هایی هستند که کماکان ریتم سود را در سال ۲۰۲۳، افزایشی تلقی می‌کنند.

اگر اقتصاد امریکایی، وارد فاز رکودی شود (همان‌طور که بسیاری اقتصاددانان نیز انتظارش را دارند)، باز هم باید با اطمینان گفت که سود، کاهش بیشتری پیدا خواهد کرد.

مطابق محاسبات گلدمن ساکس، از زمان جنگ جهانی دوم، در دوران انقباض اقتصادی، سود هر سهمی، به طور متوسط کاهشی ۱۳ درصدی را تجربه کرده است.

قطعاً اولین چیزی که شرکت‌ها به آن اعتراف خواهند کرد، به ستوه‌آمدن مصرف‌کنندگان است. در کنفرانس تلفنی‌ای که پایان سال گذشته، شرکت‌ها با تحلیل‌گران برقرار کردند، بسیاری‌شان از تقاضای ضعیف گفتند.

Procter & Gamble که محصولات آن از پوشک و مواد شوینده گرفته، تا نخ دندان را شامل می‌شود، کاهش حجم فروش را در سه‌ماهه چهارم سال گزارش داده است. البته این شرکت توانست با افزایش ۱۰ درصدی قیمت‌ها، انتظارات درآمدی خویش را برآورده کند. و برنامه‌های خود را در ماه فوریه وسعت بیشتری نیز خواهد داد.

با این وجود اکیپ رؤسای تبلیغات این‌چنینی (قدرت قیمت‌گذاری و ...)، در این فصل درآمدی، ساکت‌تر خواهند بود. با وجودی که خانوارها هنوز هم از پس‌اندازهای مازادی که در طول همه‌گیری به دست آمده، خرج می‌کنند؛ اما همان‌ها هم باز چشم‌شان دنبال معامله است.

مصرف‌کنندگان امریکایی در همه‌چیز مضایقه کردند؛ از رستوران‌ها گرفته تا لوازم الکتریکی... اتفاقی که باعث کاهش ۱.۱ درصدی فروش خرده‌فروش‌ها شد... البته این آماری است که در مقایسه با (بر مبنای) ماه قبل از خودش ارائه شده است.

Constellation Brands که کارش تولید و توزیع آبجو برای مصرف‌کنندگان امریکایی است، در پنجم ژانویه اعلام کرد که امسال، ریتم افزایشیِ آهسته‌تری را برای قیمت‌های خویش برنامه‌ریزی کرده است.

بسیاری از خرده‌فروشان برای اتمام موجودی‌های کالایی‌شان، بر روی کالاها تخفیف گذاشته‌اند... قیمت خودروها تسلا نیز در سطح جهانی، تا ۲۰ درصد کاهش داشته است.

حالا با کاهش تقاضا، شرکت‌ها هزینه‌های گزافی را متحمل می‌شوند (این هم از اعتراف دوم آنها). شرکت‌های فناوری که در سال گذشته شاهد کاهش رغبت به محصولات خویش بودند (نسبت به تمایلی که تا پیش از همه‌گیری وجود داشت) حالا فعالیت‌های خویش را با وسواس خاصی دنبال می‌کنند.

تیم کوک، رئیس اپل، امسال ۴۰ درصد از دستمزدهای خود را کاهش داده است. توئیتر هم داروندار خود و از جمله تابلوی نئون پرنده را به حراج گذاشت. مایکروسافت هم در ۱۸ ژانویه به شکلی نه‌چندان نمادین اعلام کرد که قصد دارد ۱۰ هزار تن از افراد خود را اخراج کند. دو روز بعد از آن هم آلفابت، شرکت مادر گوگل، گفت که ۱۲ هزار نفر را اخراج خواهد کرد.

این کاهش‌ها به طور کامل فرآیند جریان استخدامی را معکوس نخواهند کرد؛ اما یکی از سرمایه‌گذاران ریسک‌پذیر سیلیکون‌ولی بر این باور است که اقداماتی ازین دست، پوششی حفاظتی برای شرکت‌های فناوری فراهم می‌آورد که بدان ترتیب حقوق و دستمزدهای خود را کاهش داده و جریان نقدینگی‌شان را تقویت کنند.

سومین اعتراف کمپانی‌ها نیز مربوط می‌شود به سرنوشت سودهای حاصله. این فصل درآمدی در عین‌حال برنامه‌های مخارج پیش‌روی شرکت‌ها را برای سال آینده هم فراهم می‌آورد. من‌حیث‌المجموع! کسب‌و‌کارهای بزرگ امریکایی تمایل دارند که درآمدهای خروجی خود را به تساوی میان پرداخت‌های سهام‌داران (از طریق سود سهام و بازخرید سهام) و سرمایه‌گذاری‌ها (تحقیق و توسعه، هزینه‌های سرمایه‌گذاری، و ادغام و تملک) تقسیم نمایند.

در عصر پول ارزان، پیش از آنکه بانک‌های مرکزی شروع به افزایش نرخ بهره برای تورم کنند، پرداخت‌ها اغلب با قرضه تأمین می‌شدند. حالا که پول گران شده، احتمالاً چنین استقراضی هم کاهش پیدا می‌کند.

در مورد معاملات، بسیاری از خریداران هنوز در حال رفع آشفتگی‌های ناشی از دادوستدهایی هستند که در دوران اوج قیمت‌ها و در طول رونق ادغام همه‌گیری انجام شده است.

روندهای بزرگ قرن بیست‌و‌یک (نظیر کربن‌زدایی و جداسازی چین و غرب) استدلالی به نفع فناوری‌های سازگار با آب‌و‌هوا، روبات‌ها و نرم‌افزارها و کارخانه‌های غیرچینی دارند. یکی از مدیران صنعت اروپایی بر این باور است که در نتیجه، مخارج سرمایه باید در برابر رکود قریب‌الوقوع مقاومت بهتری داشته باشند... البته شاید.

اگرچه که در حال حاضر اغلب شرکت‌ها رویکردی محتاطانه دارند. پس از افزایش مخارج سرمایه‌ای شرکت‌های امریکایی در سه‌ماهه سوم سال ۲۰۲۲، یکی از ردیاب‌های مخارج شرکت، که توسط گلدمن ساکس گرد‌آوری شده است، به رشدی مداوم و البته با سرعتی بسیار پایین‌تر اشاره کرده است.

احتمالا بسیاری از شرکت‌ها تصمیمات مربوط به هزینه‌های مهم را تا زمان عدم اطمینان اقتصادی به تعویق خواهند انداخت. اریکسون، سازنده سوئدی تجهیزات مخابراتی، هشدار داد که مشتریان امریکایی‌اش، به طور فزاینده‌ای از سرمایه‌گذاری‌های جدید شبکه خودداری می‌کنند.

مطابق گزارش IDC (شرکتی تحقیقاتی)، DELL تقریباً ۴۰ درصد رایانه‌های شخصی خود را روانه بازار کرده... و آنها را هم عمدتاً به مشتریان شرکتی می‌فروشد (برآورد مربوطه به سه‌ماهه چهارم، در مقایسه با سال پیش از خود مربوط می‌شود).

Logitech، که کیبورد و وب‌کم و سایر سخت‌افزارهای مرتبط با دسکتاپ را تولید می‌کند، حالا انتظار دارد که درآمدهایش در سال مالی منتهی به ماه مارس، تا ۱۵ درصد کاهش داشته باشد (این کاهش کمتر از رقم ۸ درصدی بوده که در تخمین قبلی عنوان شده بود... که البته آن هم رقم قابل توجهی نبوده).

البته که این فصل هم مانند تمام فصل‌های درآمدی، شگفتی‌های مثبتی را به همراه خواهد داشت. بسیاری از آنها که پیش ازین هم رشدهایی را تجربه کرده بودند. United Airlines قیمت‌های خود را بدون معطلی افزایش داد. نتفلیکس هم با افزودن ۷.۷ میلیون مشترک جدید در سه‌ماهه چهارم (کاری که به لطف یک سرویس جدید و ارزان‌تر وقوع یافت)، منتظران را حیرت‌زده کرد.

رید هستینگز هم در نوزدهم ژانویه از سِمت مدیرعاملی نتفلیکس کناره‌گیری کرده؛ احتمالاً به این سبب که معتقد بود بدترین شرایط برای شرکتی که ۲۵ سال پیش تأسیسش کرده بوده، به پایان رسیده است.

به نظر می‌رسد که امسال اغلب قواعد، صورت استثناء به خود گرفته‌اند. در مجموع می‌توان گفت که سودهای شگفت‌انگیز مثبت در سه‌ماهه اخیر، (منظور روند آنهاست) کمتر مثبت بوده‌اند (نمودار را ببینید). به نظر می‌رسد پس از سود بالایی که شرکت‌ها در سال گذشته تجربه کردند، حالا سود شرکت‌های بزرگ، پس از مالیات برای اصلاح به تعویق افتاده است. و این احتمال نیز وجود دارد که سقوط بیشتری نیز در راه باشد.

قرضه بالا و مالیات اندک، که برای چندین دهه، سودآوری شرکت‌ها را محقق ساخته بود، حالا دیگر با افزایش نرخ بهره و میل به کاهش مالیات با کسری بودجه کاهش پیدا می‌کند.