چرا امارات اشعار فلسطینی را از اپرت «رویای عرب» حذف کرد؟

امارات متحده عربی اپرت «رویای عرب» را احیا کرد؛ این آهنگ در سال ۲۰۰۰ و در زمان «انتفاضه دوم» معروف و به نمادی از همبستگی با آرمان فلسطین تبدیل شد. نسخه جدیدی از این اپرت توسط ۱۱ هنرمند عرب در ۲۶ فوریه به‌عنوان بخشی از مراسم اختتامیه چهارمین دوره برنامه «امیدسازان» امارات که از نیکوکاران جهان عرب تجلیل می‌کند، اجرا شد.

امیدسازان (Hope Makers) یکی از ۳۳ طرح بشردوستانه زیر نظر «محمد بن راشد آل مکتوم»، معاون رئیس امارات و حاکم دبی است. با این حال، این احیاء، اپرت را متحول کرد و آن را از هرگونه پیوند، همبستگی و اتحاد با مسائل جهان عرب تهی کرد و محتوای آن، همان دیدگاه و رویکرد امارات متحده عربی است.

نسخه اصلی اپرت در سال ۱۹۹۸، توسط «احمد آلریان» و «طارق آلریان» در حمایت از مبارزات عربی و اسلامی در قرن بیستم ساخته شد. تشدید جنگ اسرائیل و غزه که جان بیش از ۳۰ هزار فلسطینی را گرفته، درخواست‌ها را برای احیای اپرت افزایش داده است. نویسنده این ترانه، «مدحت عدل»، شاعر و ترانه‌سرای مصری، از تمرین برای اجرای آن در خانه اپرای قاهره در اکتبر ۲۰۲۳ خبر داده بود. این اجرا برای مدت نامعلومی به تعویق افتاد.

«مدحت عدل» سپس از اجرای امیدسازان خبر داد و گفت: «آنها دریافتند که این اپرت دوباره امید را در رویای عرب زنده می‌کند». این آهنگ بیشترین جست‌وجو را در گوگل به خود اختصاص داد.

به درخواست برگزارکنندگان برنامه امید سازان امارات، بخش‌هایی از اپرت که مربوط به آرمان فلسطین و جنبش‌های عربی است، حذف شده است. یکی از نویسندگان اماراتی گفت که نسخه جدید اپرت بهتر است؛ زیرا به قول خودش عاری از «نفرت و سیاست» است. به این معنی که عاری از موضوعات مورد نیاز است.

نماد همبستگی

«اپرت رویای عرب» برای اولین بار در نوامبر ۱۹۹۶ در جشنواره‌ای به همین نام در ابوظبی اجرا شد. دو سال بعد، در مراسمی با حضور ۷۰۰هزار نفر در میدان شهدای بیروت، در پنجاهمین سالگرد یوم‌النکبة در سال ۱۹۸۴، سالگرد تأسیس اسرائیل، اجرا شد. این آهنگ نمادی از همبستگی اعراب با لبنان بود که در آن زمان توسط اسرائیل اشغال شده بود.

موزیک ویدیو رویای عرب با حضور ۲۱ خواننده و ۱۰۰ نوازنده از کشورهای مختلف عربی فیلمبرداری شد. این اپرت در آن زمان با انتفاضه دوم در سال ۲۰۰۰ معروف شد. نسخه اصلی شامل مطالبی از درگیری‌های بین غیرنظامیان فلسطینی و سربازان اسرائیلی و همچنین شخصیت‌های تاریخی مرتبط با رویدادهای مهم جهان عرب، مانند «جنگ ۱۹۶۷»، «استعفای جمال عبدالناصر، رییس‌جمهوری مصر»، «تهاجم اسرائیل به لبنان در ۱۹۸۲»، و «کشتار صبرا و شتیلا» بود.

با این حال، نسخه جدید، از ۱۹ دقیقه به ۴.۵ دقیقه کاهش یافته و بیشتر آن بخش‌ها حذف شده است؛ از جمله موفقیت‌های اندک در جنگ ۱۹۷۳ و آزادسازی سرزمین‌های مصر که توسط اسرائیل تصرف شده بود. همچنین برخی از خوانندگان نسخه اصلی، در نسخه جدید حضور ندارند؛ از جمله خواننده تونسی، «لطفی بوشناق»، که به‌خاطر حمایت از آرمان فلسطین و مخالفت شدید با عادی‌سازی روابط با اسراییل شناخته شده است.

در واقع، اپرت جدید از هرگونه مسائل مشترک عربی و یا هر موضوعی که می‌تواند اسرائیل را خشمگین کند، تهی شده است؛ حتی «محمد عساف»، خواننده فلسطینی که اهل غزه، اما دارای اقامت طلایی در امارات است، بدون پرچم فلسطین ظاهر شد.

گام‌به‌گام تا عادی‌سازی روابط با اسراییل

امارات روابط خود را با اسرائیل در سال ۲۰۲۰ به عنوان بخشی از توافق‌نامه ابراهیم که با میانجیگری دولت وقت ایالات متحده انجام شد، عادی کرد. به راحتی می‌توان پیمان ابراهیم را به حذف هرچیزی که در اپرت بحث برانگیز است مرتبط کرد.

امارات درحال سرعت‌دادن به عادی‌سازی روابط خود با اسرائیل است؛ به‌عنوان مثال، بنابه گزارش کانال ۱۳ اسرائیل، این کشور یک مسیر زمینی به اسرائیل، از طریق سعودی و اردن راه انداخته که هدف آن، دور زدن حملات شبه‌نظامیان انصارالله یمن است.

قوی‌ترین متحد عرب اسرائیل حالا به هدف خود رسید؛ اپرتی را که در گذشته در جهان عرب به نمادی برای همبستگی با فلسطین بود، به آهنگی ملودراماتیک-نوستالژیک تبدیل کرد که هیچ تفاوتی با یک بروشور توریستی ندارد!