محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی در نخستین کنفرانس بینالمللی کارآفرینی اجتماعی، توسعه منطقهای و عدالت اجتماعی طی سخنانی با تأکید بر لزوم بازنگری در رابطه میان دولت و مردم اظهار داشت: یک واقعیت تلخ وجود دارد که وجدان همه ما را میآزارد و آن این است که آرمانهای واقعی که در باورها، اندیشهها و ذهن ما وجود داشت و باید برای تحقق آنها تلاش میکردیم، امروز با زندگی روزمره و ملموس مردم همخوانی ندارد. اگر این را نپذیریم و بخواهیم بهانهجویی کنیم، یعنی نمیخواهیم مسئله را به رسمیت بشناسیم و تا زمانی که مسئله را به رسمیت نشناسیم، بدون شک قدرت حل آن را هم نخواهیم داشت.
وی افزود: از این وضعیت رنج میبریم، اما باید دید چه باید کرد. به نظر من زمانی میتوانیم از این مرحله عبور کنیم که مشارکت واقعی و معناداری میان نهاد دولت و مردم ایجاد شود. تأکید میکنم نهاد دولت، نه دولت بهمعنای مصداقی آن. کشور ما آنقدر سیاستزده است که وقتی میگوییم دولت، ذهنها فوراً به دولت فعلی یا مجلس خاصی میرود. در حالی که مقصود من نهاد دولت است؛ نهادی که باید در کنار مردم قرار گیرد و با آنها همکاری معنادار و نهادی داشته باشد.
رئیس مجلس با اشاره به وضعیت موجود در ساختارهای اجرایی کشور گفت: ما امروز در یک دوگانه مضر گرفتار شدهایم؛ از یک طرف نهاد دولت است که صرفاً به دنبال مصرف منابع دولتی است و آنها را با بدترین شیوه ممکن هزینه میکند، با فشلترین ساختارها. از طرف دیگر فعالیتهای خیریه سنتی را داریم که با وجود نیت پاک و تلاش ارزشمند خیرین، فاقد پایداری و مقیاسپذیری هستند. بنابراین باید از این دو لبه قیچی عبور کنیم و همکاری نهادی و منسجم را جایگزین رویکردهای پراکنده و فردی کنیم.
قالیباف با بیان اینکه بیش از چهار دهه در میدان عمل حضور داشته، تصریح کرد: در طول این سالها هم در حوزه نظری و دانشگاهی و هم در میدان عمل، این دغدغه را از نزدیک لمس کردهام. بسیاری از مشکلات امروز ما بهدلیل فردیبودن اقدامات است. ما باید به همکاری نهادی برسیم؛ همکاریای که بین دولت، نهادهای مردمی و بخش خصوصی برقرار شود.
وی با انتقاد از کلیگویی در مباحث مربوط به مردممحوری گفت: وقتی میگوییم مردم، باید مشخص کنیم کدام مردم و چگونه. من همیشه تأکید کردهام بحث من مردمیسازی است. باید بدانیم چه سازوکاری برای مشارکت مردم لازم است، نه اینکه صرفاً از واژه مردم استفاده کنیم.
رئیس مجلس با اشاره به مباحث مرتبط با ساختار دولت در برنامه هفتم توسعه خاطرنشان کرد: در برنامه هفتم گفتهایم دولت باید کوچک شود، اما پیش از کوچک یا بزرگ بودن دولت، مهمتر این است که دولت خردمند و توانمند باشد. اگر دولت از عقل جمعی استفاده کند و عقلانیت را مبنای کار خود قرار دهد، آنگاه چه کوچک باشد چه بزرگ، کارآمد خواهد بود. ملاک اصلی، کارآمدی دولت است، نه اندازه آن.
قالیباف ادامه داد:در کشور ما متأسفانه عادت کردهایم به دنبال حل مشکلات باشیم، نه حل مسائل. تا زمانی که مسئله را به رسمیت نشناسیم، هیچ مشکلی حل نخواهد شد. باید علم، هنر و خردمندی داشته باشیم تا مشکلات را تبدیل به مسئله کنیم و قدرت حل آن را پیدا کنیم.
وی تأکید کرد: دولت باید در عمق وجود خود به پیشرفت اعتقاد داشته باشد، نه در شعار. وقتی کشوری منابع خود را از بین میبرد و ثروتش را هدر میدهد، نشان میدهد نه خردمندی دارد، نه توانایی و نه ایمان به پیشرفت.
رئیس مجلس درباره برنامه هفتم توسعه گفت: من از برنامه هفتم دفاع میکنم، نه به این معنا که بدون اشکال است؛ بلکه به این دلیل که رویکرد آن مسئلهمحور است. در این برنامه مسائل را به رسمیت شناختهایم و تلاش میکنیم برای آنها راهحل ارائه دهیم. البته هرجا منطق قویتری بیاید، باید اشکال را پذیرفت و اصلاح کرد. مجلس هم همین نگاه را دارد.
قالیباف در ادامه سخنان خود با اشاره به جایگاه مردم در حل مسائل کشور افزود: نهاد دولت باید باور داشته باشد که راهحل مسائل از طریق مردم است. البته مردم را باید تعریف کرد و نقش آنها را در قالب کارآفرینی اجتماعی دید. از این مرحله به بعد است که نقش کارآفرینی اجتماعی آغاز میشود؛ یعنی جایی که دولت سیاستگذار و تسهیلگر است، نه تصدیگر. دولت باید نقش هماهنگکننده و تولیگری داشته باشد و از تصدیگری فاصله بگیرد.
وی با اشاره به اندیشه امام خمینی (ره) و رهنمودهای مقام معظم رهبری در حوزه مردممحوری گفت: در این سالها مقام معظم رهبری در مراسم سالگرد امام راحل، همواره به سه اصل کلیدی اندیشه امام اشاره کردهاند: عقلانیت، عدالت و معنویت. این سه رکن باید در توازن کامل باشند. نمیتوان یکی را گرفت و دیگری را رها کرد.
قالیباف در جمعبندی سخنان خود با تأکید بر ارتباط این سه اصل با کارآفرینی اجتماعی گفت:کارآفرینی اجتماعی صرفاً یک مدل اقتصادی نیست، بلکه یک نهضت فکری و عملی برای تحقق مفهوم پیشرفت در جامعه است. ما از توسعه اقتصادی، سیاسی و فرهنگی زیاد صحبت کردهایم، اما کمتر درباره توسعه اجتماعی حرف زدهایم، در حالی که توسعه اجتماعی زیربنای سایر انواع توسعه است. باید باور کنیم که توسعه اجتماعی، پایه توسعه اقتصادی و فرهنگی است.
وی خاطرنشان کرد:در کارآفرینی اجتماعی، عقلانیت در شناخت مسئله، عدالت در توزیع فرصتها و معنویت در نیت و هدف معنا پیدا میکند. مستضعف کسی است که ظرفیت و خلاقیت دارد اما فرصت بروز آن را ندارد، و کارآفرینی اجتماعی باید زمینهساز شکوفایی چنین افرادی در مسیر عدالت و پیشرفت باشد.
منبع:تسنیم
هشدار!
در گفتوگوی فراز با دو نماینده مجلس بررسی شد:
گزارشی از جزییات جنگ ۱۲ روزه