فقط ۴ روز از رونمایی محصول جدید میهن میگذرد و فضای توییتر و اینستاگرام با هشتگ بستنی میهن پر از تصاویر و متنهای اعتراضی شده است. به نظر میرسد تبلیغات این بستنی در صفحات اینفلوئنسرها و سلبریتیهای اینستاگرامی دلیل محرک، کاربران دیگر بود. پس از آنکه تبلیغات بستنی جدید شروع شد، کاربران واکنش منفی نشان دادند و به بلاگرها معترض شدند که چرا برای این شرکت و برند، تبلیغ میکنند و مگر یادشان رفته که ۱۴۰۱ چه اتفاقی افتاده است؟
سال ۱۴۰۱ و در اوج اعتراضها، تصاویری از ماشینهای یخچالدار شرکت میهن منتشر شد. این تصاویر، ماشینها را بین نیروهای انتظامی، جلوی زندان اوین و بین معترضان نشان میداد. کاربران و بعضی افراد که میگفتند در خیابان بودهاند، مدعی شدند که ماشینهای یخچالدار میهن برای جابجایی بازداشتیها یا انتقال نیروهای یگان ویژه استفاده شدهاند.
با انتشار گسترده عکسها و نقل قولها، موج تحریم لبنیات میهن در شبکههای اجتماعی شکل گرفت و به سطح جامعه کشیده شد و خریداران را کاملا تحت تاثیر قرار داد. این موج بهقدری اثرگذار بود که شرکت میهن را وادار به واکنش کرد. ۱۴ آبان ۱۴۰۱ ویدئویی از گفتوگو با رانندههای شرکت میهن منتشر شد، ویدئویی ضعیف با سناریوی ضعیف که کمتر کسی را قانع کرد و نتوانست ذهنیت منفی ایجاد شده را از بین ببرد.
ذهنیتی که هنوز ادامه دارد و واکنشهای منفی به محصول جدید میهن را به دنبال داشت.
بستنی میهن: ضد شورش جابجا نکردیم
جنجال و حاشیهی بعدی را ویدئویی از سالن تولید میهن ایجاد کرد که از فضای داخل کارخانه و برخورد با کارگران آن منتشر شد. فردی که ظاهرا سمت بالاتری داشت از کارگران ویدئو میگرفت و آنها را به دلیل داشتن ریش یا تهریش بازخواست و تمسخر میکرد.
برخوردی که مشخص نبود علت آن چیست، آیا روشی اشتباه برای تذکر بهداشتی به کارکنان است یا با قصد آزار کارگران تصویر گرفته میشود؟ در هر صورت رفتار با این افراد توهینآمیز، تحقیرآمیز و توجیهناپذیر بود.
روابط عمومی شرکت لبنیاتی میهن، موضع جالب توجهی گرفت! ویدئو را رد و اعلام کرد: این ویدئو غیرواقعی است و به صورت صداگذاری شده در فضای مجازی منتشر شده است. موضوع تخریب شرکت مسبوق به سابقه است و برخی رقبا پیش از این هم با انتشار ویدئوهای مشابهی دست به تخریب این شرکت در فضای مجازی زدند.
اما چند روز بعد تسنیم از برخورد قضایی با این شرکت خبر داد و از قول سعید دوستینژاد -دادستان عمومی و انقلاب اسلامشهر-، نوشت: در پی انتشار ویدیویی از رفتار غیر متعارف در یک واحد صنعتی تولید محصولات لبنی در اسلامشهر، بررسی موضوع در دستور کار قرار گرفت. با دستور قضایی و همکاری عوامل پلیس، تحقیقات اولیه انجام گرفت و ۷ نفر برای ارائه توضیحات احضار شدند.
دادستان در ادامه گفته بود: با تکمیل تحقیقات و روشن شدن انگیزه و اهداف عوامل دخیل در تهیه و انتشار ویدئو، برابر قانون با متخلفان و متهمان پرونده برخورد میشود.
با معرفی بستنی سهبعدی یا بستنی انبه میهن موجی از توییتها و پستهای اینستاگرامی علیه این شرکت به راه افتاد و هشتگهای بستنی میهن و تحریم بستنی میهن با محتواهای منفی همراه شد. تعدادی از کاربران کسانی را که بستنی میهن میخرند، سرزنش کردند و به سلبریتیها و اینفلوئنسرهای تبلیغکننده اعتراض و حمله کردند. علی کریمی هم یک استوری با هشتگ علیه فراموشی به اشتراک گذاشت.
اما پس از پربازدید شدن هشتگ #تحریم_میهن و #نه_به_میهن، بعضی از کاربران این روش را زیر سؤال بردند و پرسیدند که تحریم یک بستنی، یک برند یا شرکت لبنیاتی چه تاثیری در وضعیت دارد؟ مثلا کاربری نوشت:
ببخشید من یه چیزیو متوجه نمیشم
چرا فقط گیر به یه برند خاصی میدیم؟
مگه اسنپ و هم بخاطر لو دادن لوکیشن ها تحریم نکرده بودیم؟ چرا همه هنوز ازش استفاده میکنیم ولی میهن باید تحریم شه؟
کاربر دیگری در تایید او جواب داد:
مردم فکر میکنن بستنی رو تحریم کنند حکومت عوض میشه الان
اگه بنا به تحریمه که کلا از خونه نباید اومد بیرون
نه با تحریم بستنی حکومت عوض کرد:)))
به چی داریم اعتراض میکنیم الان؟ بیشتر شبیه تحریم گاوای واحد تولید شیر میهنه اینکار:))
عدهای همچنان اصرار داشتند که شرکت میهن باید تحریم شود چون سال ۱۴۰۱ در سرکوب معترضان مشارکت داشته است. آنها معتقد بودند تحریم بستنی یا یک برند لبنیات زندگیشان را به سختی و دردسر نمیاندازد و میتوانند برند دیگری را جایگزین کنند ولی تحریم اسنپ میتواند برایشان سختی به دنبال داشته باشد. و این گروه در مقابل چنین نوشتهای:
میهن جایگزین غیر حکومتی داره مگه؟
آبی که میخوریمم جایگزین غیر حکومتی نداره چه برسه به محصولات روزانه
و یعنی الان شما تمام برندهای زیرمجموعه میهن رو هم تحریم کردی؟
پاسخی نداشتند. پاسخ دادن به چنین نقدی، کوتاه و ساده نیست و به موضوعات بسیاری مرتبط است. از اینکه هر نوع کنش اجتماعی و سیاسی، اعتراض و مبارزه برای بسیاری افراد سادهانگاری شده است و گمان میکنند با چنین روشهایی میتوانند به نتیجه برسند تا توهمها و رؤیاسازی رسانهها و شبکههای فارسیزبان در سال ۱۴۰۱ برای چنین افرادی که به زودی شاهد تغییر بزرگی در کشور خواهند بود.
از سوی دیگر در عصر شبکههای اجتماعی و وقتی زندگی و دنیای افراد در این فضاها میگذرد، کنشگری سیاسی و اجتماعی هم به صفحهی گوشی محدود میشود. فرقی نمیکند مسئله مبارزه و مخالفت با حکومت باشد یا تلاش برای اصلاح یک مسئله در جامعهی محلی، افراد حس و گمان میکنند با به اشتراک گذاشتن نوشته، عکس و هشتگ کنشگری کردهاند و میتوانند اثرگذار باشند.
با معرفی بستنی سهبعدی یا بستنی انبه میهن موجی از توییتها و پستهای اینستاگرامی علیه این شرکت به راه افتاد و هشتگ بستنی میهن با محتواهای منفی همراه شد. کاربران کسانی را که بستنی میهن میخرند، سرزنش کردند و به سلبریتیها و اینفلوئنسرهای تبلیغکننده اعتراض و حمله کردند. عدهای دیگر از کاربران مخالفت کردند و گفتند که حتما این بستنی را میخرند یا در تعداد زیاد خریداری و بین کودکان خیابانی توزیع میکنند.
بعضی از سلبریتیهای اینستاگرام مجبور شدند پست تبلیغی خود را به دلیل هجمهها و انتقادها بردارند و بعضی از پستها و توییتهای تحریم میهن هم پاک شد.
در نگاه اول این وضعیت به ضرر میهن به نظر میرسد ولی با بررسی بیشتر میتوان به این نکته رسید که هشتگ شدن نام بستنی میهن و گفتن از محصول جدید آن، به سود شرکت منجر شده است. بررسی چند فروشگاه اینترنتی و همینطور چند فروشگاه و مغازه محلی نشان میدهد بسیاری از آنها بستنی جدید میهن را آورده و تمام کردهاند. در عمل هر چند حرف از تحریم دوبارهی میهن بود، این رفتار کاربران به نفع شرکت تمام شد، تعداد بیشتری از کاربران که دنبالکننده اینفلوئنسرها و بلاگرها نبودند، اسم بستنی جدید میهن را شنیدند، کنجکاو شدند و سراغ آن رفتند.
هر چند به نظر میرسد سال ۱۴۰۱ تحریم میهن به نتیجه رسید و در یک بازهی زمانی فروش محصولات آنرا کاهش داد ولی در عصر شبکههای اجتماعی، بازاریابی محتوایی و روشهای تبلیغاتی نوین، نظرات و تبلیغات منفی لزوما به ضرر برندها و شرکتها تمام نمیشود و همینکه نامی زیاد تکرار، شنیده و دیده شود، میتواند به فروش و سود بیشتر منجر شود.
در گفتوگوی فراز با دو نماینده مجلس بررسی شد:
گفتار تحلیلی سردبیر فراز
جشنی برای کودکان کار
جزیره به روایت یکی از قدیمیترین ساکنانش