رویترز: ایران و غرب از امروز صبح دوباره به نقطه اول بازگشتند

دیپلمات‌های غربی استدلال می‌کنند که اکنون پس از اسنپ‌بک، ایالات متحده و سه کشور اروپایی (E3) اکنون اهرم فشار پیشنهاد رفع این تحریم‌ها و سایر تحریم‌ها را در اختیار دارند. اما برداشتن تحریم‌ها فرآیندی دشوار است و بعید است که امتیازات سریعی همچون آنچه سه کشور اروپایی اخیراً به دنبالش بودند، به همراه داشته باشد.

به گزارش فراز؛ رویترز نوشت: اریک بروئر از اندیشکده «ابتکار تهدید هسته‌ای» گفت: «ایالات متحده برگ برنده خود را با بمباران سایت‌های کلیدی ایران بازی کرد. اما در حالی که برنامه هسته‌ای قطعاً عقب رانده شده، اما از بین نرفته است»

او افزود: «ایران حاضر نیست شروط آمریکا برای توافق را بپذیرد. اما ایالات متحده همچنان به‌وضوح برای هر راه‌حل پایداری به توافق نیاز دارد. بنابراین، از بسیاری جهات ما دوباره به نقطه اول بازگشته‌ایم.»

تحریم‌هایی که با مکانیسم اسنپ‌بک بازمی‌گردند، ایران را ملزم می‌کند که تمامی فعالیت‌های مرتبط با غنی‌سازی را تعلیق کند و واردات هر چیزی را که می‌تواند در این فعالیت‌ها یا در توسعۀ سامانه‌های پرتاب سلاح هسته‌ای مانند موشک‌های بالستیک مؤثر باشد، ممنوع سازد.

با آغاز اسنپ‌بک، ایران اعلام کرده که به‌طور دیپلماتیک واکنش نشان خواهد داد و اشاره کرده است که ممکن است همکاری خود با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را حتی بیشتر کاهش دهد، درست در زمانی که قدرت‌های غربی و آژانس در حال مطالبه پاسخ‌هایی دربارۀ وضعیت ذخایر عظیم اورانیوم با غنای بالای آن هستند.

یک مقام ارشد ایرانی اندکی پیش از اجرایی شدن اسنپ‌بک گفت: «اگر مکانیسم اسنپ‌بک فعال شود و تحریم‌ها بازگردند، ما قطعاً روابط خود با آژانس را مورد بازنگری قرار خواهیم داد. محدودیت‌ها بر بازرسی‌ها قطعاً تشدید خواهد شد.»

پس از آغاز کارزار بمباران اسرائیل، مجلس ایران قانونی را تصویب کرد که همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را تعلیق می‌کرد و بازرسی‌ها را منوط به تصویب شورای عالی امنیت ملی می‌دانست.

ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ماه جاری یک توافق اعلام کردند که قرار بود مسیر را برای ازسرگیری کامل بازرسی‌ها هموار کند، اما از آن زمان پیشرفت چندانی حاصل نشده است.

دیپلمات‌های اروپایی گفتند که آن‌ها به راهبردی بازمی‌گردند که از سال ۲۰۰۳ دنبال کرده‌اند: ترکیبی از فشار و گفت‌وگو.

با این حال، بر خلاف یک دهه پیش، قدرت‌های بزرگ پس از رویدادهایی مانند جنگ اوکراین دچار انشقاق شده‌اند و همین امر فشار بر ایران برای دستیابی به توافق را دشوارتر می‌کند.

روسیه و چین ظهر جمعه در شورای امنیت سازمان ملل آخرین تلاش خود را برای جلوگیری از اسنپ‌بک انجام دادند، اما ناکام ماندند.

یکی از دیپلمات‌های اروپایی گفت: «همکاری ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همین حالا هم محدود است و می‌تواند بیش از این وخیم شود، اما فکر نمی‌کنم ایران گام نهایی را بردارد و از معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (NPT) خارج شود.» او افزود که فکر نمی‌کند چین یا روسیه بپذیرند ایران به‌سرعت به سمت ساخت بمب حرکت کند. «و اگر چنین کنند، اسرائیل این را نمی‌پذیرد.»

یک مقام اسرائیلی گفت اسرائیل در حال حاضر هیچ دلیلی برای تجدید حملات به ایران ندارد، مگر اینکه تهران برنامه هسته‌ای خود را به‌طور پنهانی پیش ببرد، و افزود: «آن‌ها می‌دانند که ما مراقب هستیم.»

بن‌بست دیپلماتیک به نظر می‌رسد وارد مرحله‌ای تنش‌زا و طولانی‌مدت شود؛ بازرسان آژانس غایب هستند و در نتیجه، ابهام دربارۀ اینکه ایران در صحنه عمل چه می‌کند، احتمالاً افزایش خواهد یافت.

علی واعظ از «گروه بین‌المللی بحران» گفت: «برای ایرانی‌ها، رشد برنامه هسته‌ای پیش از جنگ نقطۀ اصلی اهرم فشارشان بود – اکنون این ابهام آن است.»

او افزود: «اما این قمار پرخطری است: اگر ایران تلاش کند بخش‌هایی از برنامۀ خود را احیا کند و علی‌رغم نبود بازرسان آژانس در محل، شناسایی شود، این فقط نگرانی‌ها را نسبت به مقاصدش تشدید خواهد کرد.»

لینک کپی شد