جلب رضایت ایران‌خودرو به قیمت جان مردم

ماجرا زمانی شروع شد که اسحاق جهانگیری در پاسخ به درخواست شرکت ایران‌خودرو دیزل خطاب به وزیر صنعت و رییس سازمان حفاظت محیط زیست اعلام کرد: «با توجه به شرایط تحریم و نیاز کشور به کامیون‌های مذکور، با نظر مساعد بررسی و برای مدتی مجوز صادر شود.» بلافاصله معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست به ایسنا گفت: «خودروسازان به بهانه تحریم قصد دارند مصوبه فیلتر دوده را حذف کنند در حالی‌که اگر قیمت فیلتر افزایش یافته، هزینه درمان سرطان هم بیشتر شده بنابراین این سازمان به‌عنوان متولی اصلی کاهش آلودگی هوا با این خواسته مخالفت کرده است.»

حالا وزیر صنعت در جبهه مخالف با این سازمان قرار گرفته و روز گذشته رضا رحمانی به ایسنا گفت: «در شرایط عادی وزارت صنعت نیز مخالف حذف این قطعه است اما شرایط تحریمی به‌گونه‌‍‌ای است که امکان تامین برخی تجهیزات وجود ندارد.»

وحشتناک است!

بهروز دهزاد که 40سال در حوزه محیط زیست فعال است این تصمیم را «وحشتناک» می‌داند و به «فراز» می‌گوید: «میزان انتشار دوده موتورهای درون احتراقی و خودروهای سنگین در مقایسه با سایر گازها بسیار بالاست و موافقت معاون‌اول رییس‌جمهوری این سوال را در ذهن به‌وجود می‌آورد که چه منطقی پشت این تصمیم وجود دارد؟»

به گفته این استاد دانشگاه «اینکه بگوییم چون تحریم هستیم پس فیلتر دوده از خودروهای سنگین حذف شود توجیهی ندارد چراکه تحریم شاید انجام خیلی کارها را به کشور تحمیل کند اما باید همه آنها اجرا شوند. هنر دولت و حاکمیت این است که در چنین وضعی فکری اساسی کنند و از راهکارهای جایگزین و فناوری‌های روز دنیا کمک بگیرند؛ از استعدادهای موجود و توانمندی دانشگاه‌های معتبر بهره‌مند شوند و در این مورد از قطعه جایگیزین داخلی استفاده کنند نه اینکه آن را حذف کنند.»

بودجه می‌گیرند اما کاری نمی‌کنند

اما از آنجایی که یک سوی مهم این ماجرا سازمان حفاظت محیط زیست است مخالفت این نهاد با این تصمیم چه جایگاهی دارد؟ پرسشی که دهزاد در پاسخ به آن می‌گوید: «این سازمان سالانه بودجه کلانی را برای تضمین سلامت محیط زیست و هوای پاک دریافت می‌کند، در واقع متولی اصلی این ماجراست از این‌رو باید قاطعانه جلوی این تصمیم بایستد به‌طور حتم جامعه هم از این حرکت آنها حمایت می‌کند.»

به اعتقاد این فعال محیط زیست «سازمان محیط زیست نهادی اخته است چراکه تاکنون حرکت ثمربخشی از آنها مشاهده نکردیم بنابراین انجام اقدامی امیدوارکننده از سوی این سازمان برای جلوگیری از حذف فیلتر دوده از خودروهای سنگین انتظار زیادی است.»

آقایان مطالعه‌ای داشته‌اند؟

این سخنان دهزاد درحالی است که سه روز پیش مسعود تجریشی، معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست توضیح داد: «اگر آقای جهانگیری از خطرات زیست‌محیطی ناشی از دوده دیزل‌ها مطلع شود، حتما در این موضوع تجدیدنظر می‌کند.» نکته‌ای که دهزاد هم به آن اشاره می‌کند و می‌گوید: «آقایان تصمیم‌گیرنده برای حذف فیلتر دوده آیا نتایج تحقیقات چنین اقدامی را مطالعه کرده‌اند؟ به‌طور حتم اگر می‌خواندند این تصمیم که رابطه مستقیمی با افزایش بیماری‌ها دارد را نمی‌گرفتند چراکه سلامت مردم را با خطرات جدی مواجه خواهد کرد.»

به عقیده این فعال محیط زیست «کشورهای پیشرفته کنونی در گذشته اگر به مشکلی برمی‌خوردند تسلیم شرایط نمی‌شدند و نتیجه چنین تفکری پیشرفت روزافزون آنها را رقم زده است. اما مسئولان کشور ما درست عکس این رویه رفتار کرده‌اند درحالی که می‌توانند در شرایط تحریم قطعه‌ای را جایگزین فیلتر دوده وارداتی کنند آنهم در وضعیتی که این قطعه تکنولوژی بالایی هم ندارد.»

تاکید دهزاد بر این است که «چنین تصمیماتی آدمی را به این فکر فرو می‌برد که نان نخوریم چون در تحریم و فشار هستیم، چون اقتصاد کشور با مشکل روبرو شده؛ واضح است که چنین دیدگاهی صحیح نیست بنابراین بهتر است مسئولان محیط زیست با توضیح مساله و تهدیدهای ناشی از حذف فیلتر دوده، آقایان را از تصمیم‌شان آگاه کنند.»