گزارش جالب اکونومیست از قاچاق به ایران

حسن یک قاچاقچی است. دوست‌داشتنی است و کمی بداخلاق. البته شغل سابق حسن به عنوان مشاور روابط عمومی بین‌الملل با شخصیت او سنخیت بیشتری دارد.

او حالا از جمله اپراتورهایی است که کالای قاچاق به ایران می‌فرستند. هر ساله کالاهایی که ارزش‌شان بعضاً ۲۰ تا ۲۵ میلیارد دلار است از مرزهای ایران عبور می‌کنند. تخصص ویژه حسن «قاچاق پیانو» است.

از آنجا که گمرک ایران در سال ۲۰۲۱ واردات آلات موسیقی را ممنوع کرد، پیانوهای ایستاده‌ای که حسن (نام واقعی او نیست) با قیمتی کمتر از ۹۰۰ دلار در شرق آسیا می‌خرد، در تهران با قیمت هر کدام ۶ هزار دلار به فروش می‌رسد.

در کشور ایران واردات آلات موسیقی غیرقانونی است (احتمالاً به دلایل مذهبی). همین اواخر یکی از اعضای کمیسیون اقتصادی مجلس گفته بود: «کسانی که دوست دارند پیانو بنوازند، بهتر است از ایران بروند.»

البته که این ممنوعیت شاید بخشی از استراتژی‌ای باشد که برای جلوگیری از واردات اقلام غیرضروری اتخاذ شده. هدف هم مقابله با بحران تراز قیمت و کاهش ارزش پول کشور ایران بوده است؛ اتفاقی که تحریم‌های غرب علیه ایران به آن قوت بیشتری نیز بخشیده‌اند.

عینک‌های آفتابی خارجی، گوشی‌های هوشمند فانتزی و انواع لباس‌های مد روز نیز در این کشور ممنوع است. چنین شرایطی، یک بازار پرجنب‌و‌جوش غیرقانونی برای بازرگانان ایجاد کرده است. این‌ها همان تُجاری هستند که مقامات پیش‌تر با نادیده‌گرفتن فعالیت‌هایشان، از آنها برای دورزدن تحریم‌های امریکا استفاده می‌کردند.

به لحاظ تئوری، اداره گمرک یک برنامه مبارزه با قاچاق را دنبال می‌کند که به موجب آن سالانه میلیون‌ها دلار کالا توقیف می‌شود. اما با این وجود تخمین زده می‌شود که ۹۵ درصد کالاهای قاچاق وارد ایران می‌شوند؛ آن هم نه با وانت‌هایی که نیمه‌شب از مرز عبور می‌کنند...

گستره فعالیت آنقدر وسیع است که برخی سیاستمداران ضمن ابراز تأسف خاطرنشان کرده‌اند که پدیده قاچاق، به نابودی صدها هزار شغل برای ایرانیانِ شاغل در صنایع داخلی انجامیده است.

پیانوهای حسن با کشتی‌های کانتینری بزرگ وارد می‌شوند. شرکت کشتی‌رانی برای هرگونه خسارات واردات در سفرهای کوتاه میان امارات متحده عرب و بندرعباس، برای حسن ضمانت‌های بانکی صادر می‌کند.

چوب پیانو در بندر آماده می‌شود و قطعات مختلف آن نه در قالب یک پیانوی آماده، بلکه به صورت قطعه‌قطعه انتقال می‌یابند و این یکی از روش‌های فرار از ممنوعیت‌هاست. بعد آنها را بار کامیون کرده و به تهران می‌برند.

اینکه ۴۰ کانتینر پیانوی غیرقانونی را می‌توان به طور مرتب در بزرگ‌ترین بندر ایران تخلیه کرد، نشان می‌دهد که یکی از بالادستی‌ها ازین موضوع اطلاع داشته و با آنها همکاری می‌کند.

بدنه قاچاق و تمهیداتی که باعث پایداری این پدیده بوده‌اند، روزبه‌روز فربه‌تر می‌شوند؛ در حالی که مردم عادی ایران از اقتصاد بیمار کشور خود رنج می‌برند.

تورم سالانه ایران در آخرین سرشماری ماه ژوئن ۴۳ درصد بود؛ اما با این حال کسانی که با حاکمان رژیم در ارتباط هستند کماکان خودروهای اسپرت خود را به رخ دیگران کشیده و فرزندان خود را برای تحصیل به خارج کشور می‌فرستند.