چنین گفت عزت‌الله: اصلاح طلب، اصول‌گرا، دیگه تمومه ماجرا!

«اصلاح طلب، اصول‌گرا دیگه تموم ماجرا»، شاید در نگاه اول فکر کنید این جمله شعار یک فعال سیاسی برانداز است، اما این گفته‌ی «عزت‌الله ضرغامی»، عضو پیشین سپاه پاسداران و وزیر فعلی میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی است. شخصی که تاکنون فراتر از جایگاه خود قدم برداشته است. این اولین بار نیست که درباره موضوعاتی که هیچ ارتباطی به سمت و جایگاه او ندارند صحبت می‌کند. صحبت‌های عجیب و غریب و پر از حاشیه ضرغامی بارها به گوش خورده، برای مثال او در سال ۱۴۰۰ در گفت‌وگویی تصویری روبه‌روی دوربین نشسته است و با بیان این‌که من زمانی که مسئول نبودم در نمازجمعه شرکت می‌کردم از دست فروشان شرت مردانه می‌گرفتم، می‌گوید: «اکنون به همسرم می‌گویم به بازار می‌رود برای من لباس زیر سایز بزرگ بگیرد». حال ضرغامی در گفته‌های اخیر خود می‌گوید که ما به دنبال شادی مردم هستیم، اما باید دید شادی مردم برای ضرغامی در چه چیزی خلاصه می‌شود!

عزت‌الله ضرغامی کیست؟

عزت‌الله ضرغامی زاده ۱۳۳۸، یک نظامی است که اکنون در دولت سیزدهم سمت وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی را به عهده دارد. او در حال حاضر از اعضای عالی شورای مجازی بوده و همچنین به مدت ۱۰ سال ریاست سازمان صدا و سیما را بر عهده داشته است. با توجه به اظهار نظرات او در ارتباط با هر موضوعی به نظر می‌رسد در طول ریاست صدا و سیما، درس‌های خوبی در ارتباط با این‌که چگونه خود را سر خط خبرها و رسانه‌ها کند، گرفته است.

ضرغامی می‌گوید نه اصلاح طلب است نه اصول‌گرا و در عملکرد خود نیز مشخص است، همان‌طور که به هیچ جبهه‌ای باور ندارد در تخریب و از بین بردن آثار تاریخی کشور نیز بدون جانبداری عمل می‌کند. این را می‌توان با توجه به کارنامه درخشانی که در این چند سال از خود به‌جای گذاشته دید. ضرغامی که تاکنون نتواسته عملکرد خود را به‌عنوان وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در این چند سال اخیر نشان دهد، حالا وارد میادین شده و در ارتباط با هر موضوعی اظهار نظرمی‌کند. از کاشان، اصفهان تا همدان، شیراز و تبریز هرگز از زیر تیغ سوءمدیریت او در امان نمانده‌اند. این چند شهر تنها بخشی از فهرست امضای پر سر و صدای او، برای تخریب آثار تاریخی و باستانی کشور است.

از فعالیت‌های پر ثمر او در تخریب تاریخ گرفته تا گردشگری، همه نشان از این می‌دهد ضرغامی در هر حوزه‌ای فعالیت دارد به‌جز حوزه مربوطه!

کارنامه درخشان عزت‌الله در حوزه میراث فرهنگی!

تمامی اخبار و رسانه‌ها حاکی از آن است که برخی از شهر‌های مهم از لحاظ تاریخی، بنا و بافت فرهنگی، همگی مورد حمله ضرغامی قرار گرفته‌اند و او در این بین حسرت توالت‌هایی را می‌خورده که در سفرش به تاجیکستان دیده بود. از شیراز و ساخت مترو توسط شهرداری بر روی بافت تاریخی منطقه گرفته تا طرحی به‌نام توسعه حرم شاهچراغ. واگذاری و تخریب بافت‌های تاریخی اصفهان و کاشان، مانند بافت تاریخی خمینی‌شهر و خانه بروجردی کاشان از تصمیمات بدون مدیریتی او در ارتباط با آثار تاریخی بوده است.

این تصمیمات بدون بررسی و طرح قابل قبولی حتی در واگذاری غار علیصدر همدان و تخت جمشید نیز دیده شده بود. او سه سال پیش در گفته‌های خود بعد از سفر به تخت جمشید گفت: «مردم به دلیل مقبره کوروش نمی‌توانند کشاورزی کنند و چاه بزنند». او همچنین گفته بود که «باید از انقباضی بودن قوانین حریم‌ها کم و مقداری انبساطی شود» او بر این باور است که بزرگ‌ترین گرفتاری که همه دستگاه‌ها با او مواجه هستند، حریم آثار تاریخی است و باید برای آن تصمیم انقلابی‌تر گرفت و تاکنون تصمیم‌های انقلابی او تنها در راستای تخریب و واگذاری برخی آثار تاریخی مهم بود. این موارد تنها بخشی از فعالیت‌های ضرغامی در خصوص شانه خالی کردن از زیر بار مسئولیت خود در قبال بناها و آثار تاریخی است.

کاهش یا افزایش گردشگری در دوره ضرغامی؟

طبق اخبار منتشر شده، در سال ۲۰۲۲، هزینه‌کرد توریست‌های ورودی به ایران ۶۳ درصد کاهش داشته و به حدود ۶ میلیارد دلار رسیده است. با این وجود باید گفت سهم ایران از صنعت گردشگری در جهان چندان چشمگیر نیست و ضرغامی در این راستا نیز همچنان نتوانسته فعالیت چندانی داشته باشد.

همچنین در مقایسه آمار متوسط ورود گردشگران و مسافران در سال ۱۴۰۲ با آمار سال ۹۸-۱۳۹۷، «پیش از همه‌گیری کرونا» نشان می‌دهد آمار‌های ورود گردشگران به ایران همچنان ۳۷ درصد با پیش از همه‌گیری کرونا فاصله دارد. براساس این داده‌ها، ایران فقط در ماه‌های شهریور و مهر ۱۴۰۲ توانسته به تراز مثبتی در مقایسه با آمار مشابه در سال ۲۰۱۹ برسد.
در حالی که ضرغامی می‌گوید تعداد گردشگران خارجی در سال ۱۴۰۲ نبست به سال ۱۴۰۱ پنجاه درصد افزایش داشته است. اما صحت سنجی این آمار برای فراز ممکن نیست، زیرا منبع درستی برای راستی آزمایی وجود ندارد. ضرغامی برای جذب توریست به کشور به هر راهی متصل شده است و نمونه عمل او را می‌توان در طرح سیمکارت بدون فیلترینگ به گردشگران خارجی مشاهده کرد.

ضرغامی و روند کاهشی صنایع‌دستی

اما در بخش صنایع دستی باز هم کشور ما در دوران وزارت ضرغامی نسبت به سال‌های گذشته روند کاهشی داشته است. با استناد به سالنامه وزارتخانه و اظهارات معاون صنایع‌دستی، سهم ایران از بازار جهانی ۸۰۰ میلیارد دلاری صنایع‌دستی در سال ۲۰۲۲، فقط ۰.۰۰۵ درصد «۵ هزارم» بوده است. از نظر دلاری نیز صادرات کشور، از ۲۳۷ میلیون دلار در سال ۹۵ به ۳۲۲ میلیون دلار در سال ۹۹ رسیده و این عدد در سال ۱۴۰۱ با سیر روند کاهشی، میزان ۲۲۴ میلیون دلار را تجربه کرده است. این درحالی است که صادرات صنایع دستی ایران در سال‌های اخیر به طرز چشمگیری کاهش یافته است؛ به طوری که از ۴۳ میلیون دلار در سال ۱۳۹۲ به ۴۷۰ هزار دلار در سال ۱۴۰۱ و ۱۴۳ هزار دلار در سال ۱۴۰۲ رسیده است.

با وجود اوضاع وخیم میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی در کشور و روند کاهشی سال به سال آن، همچنان وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی در تلاش برای اظهار نظر در موضوعات مختلف بوده است. این اظهارات جنجال برانگیز ضرغامی، تنها باعث شده موضوعات را از میراث‌فرهنگی و گردشگری خارج کرده و در حوزه‌های دیگری ببرد. باید دید تا کجا ضرغامی همچنان در تلاش است تا خود را نه اصلاح طلب و نه اصول‌گرا معرفی کند و نمی‌دانیم چه زمانی قرار است به سراغ فعالیت در زمینه‌هایی برود که اندکی در آن تجربه دارد!