به تازگی نیز تصاویری از افزایش خرید و نصب تجهیزات استارلینک برای استفاده از اینترنت ماهوارهای بدون محدودیت در فضای مجازی بیشتر شده است. هرچند هنوز هزینههای خرید تجهیزات و اشتراک ماهانه استفاده از اینترنت ماهوارهای بالاست، اما بنظر میرسد دستکم برای برخی از اقشار جامعه در دسترس و بهصرفه شده است.
استارلینک پروژهای است که شرکت «اسپیس ایکس» اجرا کرده و هدف اعلامشده آن مهیاکردن اینترنت ماهوارهای در تمام کره زمین است. در این پروژه هزاران ماهواره کوچک به فضا پرتاب شدهشاند که با قرارگیری در مدار پایینی زمین سینگالهای اینترنتی به زمین مخابره یکنند. این پروژه از سال ۱۳۹۷ (۲۰۱۸) با پرتاب دو ماهواره مخابراتی به فضا آغاز شد و حالا تعداد ماهوارههای آن بیش از ۶ هزار عدد رسیده. با این همه استارلینک هنوز در مرحله آزمایشی (بتا) قرار دارد. گفته شده که با فراگیری اینترنت ماهوارهای هرکسی میتواند با سرعت بالا و بدون محدودیت از اینترنت استفاده کنند. البته به نظر میرسد این فقط آغاز و ظاهر ماجراست.
هزینه خرید تجهیزات استارلینک از نسل یک تا چهار آن از ۴۰ تا ۲۰۰ میلیون متنوع است. البته که این تجهیزات در بازار ایران با قیمت بسیار بالاتر از قیمت دلاری آنها به فروش میرسند. برای استفاده از اینترنت ماهوارهای باید هزینه ماهانه نیز پرداخت که از ۱۲۰ دلار در نوع استاندارد آغاز میشود؛ بنابراین برای راهاندازی استارلینک در ایران دستکم باید ماهانه ۷ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان هزینه پرداخت.
فراگیری استارلینک در ایران با اما و اگرهایی روبهرو است. در دولت سیزدهم، عیسی زارع پور وزیر ارتباطات «استارلینک یا هر شرکت ارائهدهنده اینترنت ماهوارهای دیگری که مایل به فعالیت در ایران باشند باید مجوز سازمان تنظیم مقررات را دریافت کند.» پیش از آن نیز با شکایت دولت ایران هیئت مقررات رادیویی اتحادیه بینالمللی مخابرات (RRB) در آبان ۱۴۰۲ اعلام کرد که شرکت «اسپیس ایکس» برای ارائه اینترنت ماهوارهای خود مکلف به همکاری با ایران است. به نظر نمیرسد که دیگر کشورها نیز بدون گرفتن تضمینی از شرکت اسپیسایکس اجازه گسترش و فراگیری آن را بدهند. تاکنون ستار هاشمی وزیر ارتباطات دولت چهاردهم اظهارنظری درباره اینترنت ماهوارهای نکرده، اما گفته که وضعیت فعلی اینترنت پاسخگوی نیاز حکمرانی نیست. هاشمی گفته که مسئله فیلترینگ باید با «اجماعسازی و توافقسازی» کار کارشناسی انجام گیرد و راهکار مناسب به «لایه سیاستگذاری» ارائه شود. هاشمی به شکل روشن از این راهکار صحبت نکرده است. در شرایطی که در دولت قبل انتقادات بسیاری به کیفیت و سرعت اینترنت وجود داشت.
مشخص نیست که در ایران چه تعداد از اینترنت ماهوارهای استفاده میکنند. کارشناسان فناوری اطلاعات نیز تصاویری که از تعداد استارلینکهای فعال در ایران وجود دارد را غیرقابل استناد دانستهاند. تعداد کاربران رسمی استارلینک در جهان، اما بیش از ۳ میلیون نفر است که گفته میشود رو به افزایش است. این یعنی استفاده از این فناوری هنوز در جهان نیز چندان رایج نیست. با این همه باید دید که دولت چهاردهم چه مواجههای با این فناوری خواهد داشت. نگاهی به گذشته نشان میدهد که سیاست فیلترینگ و محدودسازی و تصویب قوانین ممنوعیتسازی به اهداف خود دست پیدا نکرده است. همانطور که قانون ممنوعیت استفاده از تجهیزات ماهواره تبدیل به قانونی روی کاغذ و تقریبا غیرقابل اجرا شد.
این خبر تکمیل میشود
بررسی چالش اصلی نظام سلامت ایران در گفتگو با دکتر هادی یزدانی:
آینده مبارزه فلسطینیها، در روزگار نسلکشی و پاکسازی قومی
ناهمسویی سخنان و مواضع وزیر ارتباطات با وعدههای انتخاباتی رییس جمهوری
مرز حریم خصوصی و عرصه عمومی کجاست؟
اینفوگرافیک