دو شب پیش بود که «رجب طیب اردوغان»، رئیسجمهوری ترکیه، در جدیدترین اظهارنظر خود در رابطه با تدوام نسلکشی غزه گفت: «جامعه بینالمللی نباید از هیچ تلاشی برای دستیابی به آتشبس فوری و دائمی و افزایش فشارها علیه اسرائیل دریغ کند.» اردوغان اما احتمالا نمیداند همان فولادی که از ترکیه به سرزمینهای اشغالی صادر میشود، ماشین کشتار اسرائیل را به پیش می راند یا شاید خیال میکند فولاد صادراتی ترکیه روانه غزه میشود، نه اسرائيل!
چند روز پس از عملیات «طوفانالاقصی» بود که دولت ترکیه اعلام کرد، صادرات برخی محصولات از جمله فولاد را به اسرائيل محدود میکند.
فروردین ماه امسال نیز، وزارت بازرگانی ترکیه در بیانیهای از آغاز محدودیت صادرات ۵۴ قلم کالا به اسرائيل، به دلیل ادامه حملات رژیم خبر داد. وزارت بازرگانی ترکیه در بیانیه خود افزود این محدودیتها تا زمانی که اسرائیل «آتشبس فوری را اجرا و و اجازه ارسال کمکهای کافی و بدون وقفه به نوار غزه را ندهد، ادامه خواهد یافت.»
پس از ادعای تلآویو مبنی بر اینکه آنکارا مانع دسترسی کشورهای ثالث به بنادر ترکیه جهت تجارت با اسرائیل شده است، ترکیه روابط تجاری خود با رژیم صهیونیستی را به طور کامل به حالت تعلیق درآورد و متعهد شد تا زمانی که دولت اسرائیل اجازه ارسال کمک های بشردوستانه به منطقه را بدهد، به این اقدام خود ادامه خواهد داد.
«یسرائیل کاتز» وزیر امور خارجه اسرائیل، در واکنش به این خبر، ترکیه را متهم کرد که واردات و صادرات اسرائیل از بنادر ترکیه را مسدود کرده است. کاتز با متهم کردن آنکارا به نقض توافقات تجاری با تلآویو، گفت که به «وزارت خارجه اسراییل دستور داده است تا با تمرکز بر سایر کشورها، بهدنبال جایگزین باشند».
برخلاف دعوای سینمایی وزارتخانهها اما دم خروس خیلی زود بیرون زد؛ ترکیه صادرات فولاد به سرزمینهای اشغالی را متوقف نکرد تا اسرائيل برای تامین بدنه تسلیحاتش به زحمت نیفتد.
هفته گذشته، «متین جیحان»، روزنامهنگار ترکیهای در گزارشی از میزان صادرات فولاد ترکیه به اسرائيل نوشت: «ما همچنان نیاز ارتش اسرائیل به فولاد را تامین میکنیم، اما در اسناد گمرکی به دروغ به نام فلسطین ثبت میکنیم.»
بر اساس این گزارش، وبسایت رسمی رادیو و تلوزیون دولتی ترکیه (TRT) بدون شرمندگی گزارش میدهد که بیشترین میزان افزایش در صادرات فولاد مربوط به فلسطین بوده است. بر اساس آمار استخراجشده از دادههای «مجمع صادرکنندگان ترکیه» نیز، در هشت ماه اخیر، صادرات فولاد ترکیه به فلسطین صد برابر شده است. با این حال، به دلیل حملات اسرائيل، در یک سال اخیر همه فعالیتهای اقتصادی که به فولاد نیاز دارد در نوار غزه متوقف شده است.
جیحان در گزارش خود در رابطه با افزایش چشمگیر صادرات فولاد نوشت: «افزایش ۳۰ هزار و ۹۳۰ درصدی صادرات فولاد به سرزمینهای اشغالی در حالی است که سال گذشته مبلغ صادرات ۱۵۶ هزار دلار بوده و امسال به ۶۸ میلیون دلار رسیده است.» اسرائيل از فولاد در ساخت سلاحهای کشتار جمعی خود بهره میگیرد و ۶۵ درصد از نیاز به فولاد رژیم صهیونیستی توسط ترکیه تامین میشود.
شش ماه پس از آغاز بمباران غزه توسط ارتش اسراییل، موسسه آمار ترکیه (TUIK)، اطلاعاتی را در مورد صادرات مواد منفجره، سلاح و مهمات به اسراییل منتشر کرد. هرچند، این خبر در اقدامی بیسابقه خیلی زود تکذیب شد.
به گزارش تارنمای «میدلایستآی»، تاجران ترکیه، صادرات برخی محصولات از جمله فولاد را به اسرائيل افزایش دادهاند، زیرا دولت در این زمینه سختگیری ندارد. به طور خلاصه، تامین فولاد برای ارتش اسرائیل به مدت یک سال بدون وقفه ادامه داشته است. این در حالی است که دولت ترکیه برای پنهان کردن این واقعیت، از فلسطین به عنوان پوشش استفاده میکند.
از طرفی دیگر، ۲۵ درصد از انرژی اسرائيل از طریق سه خط لوله انتقال نفت از قزاقستان و آذربایجان تامین میشود. از هفت اکتبر به این سو، اردوغان بارها مدعی شده که تمامی روابط اقتصادی ترکیه با رژیم صهیونیستی قطع میشود. با وجود این ادعاها اما ۱۶ درصد از انرژی اسرائيل از خط لوله «باکو-تفلیس-جیهان» منتقل میشود که از خاک ترکیه میگذرد؛ سوخت جنگندهها به همین ترتیب تامین میشود.
اردوغان در ادامه اظهارات خود در محکومیت اقدامات اسرائیل گفت: «نسلکشی جاری در غزه که بیش از یکسال به طول انجامیده است، مایه ننگی است علیه همه بشریت.» با این همه اما به نظر نمیرسد دولت ترکیه از تداوم این وضع و بر جا ماندن این مایه ننگ واهمه داشته باشد. روابط اقتصادی آنکارا با تلآویو نه تنها یک روز هم قطع نشد که میزان صادرات محصولاتی چون فولاد افزایش هم داشته است. افزون بر این، آنکارا همچنان به صادرات کالاهایی مثل آلومینیوم، فولاد، مصالح ساختمانی، سوخت جت و کودهای شیمیایی به اسرائیل، هرچند محدود تر از گذشته، ادامه میدهد.
در این شرایط شاید بهتر باشد از رئیسجمهوری ترکیه پرسید: «آقای اردوغان، واقعا قرار است همین طور فشارها بر اسرائیل را افزایش بدهید؟»
ویدیو:
گفتوگو با سخنگوی کمیسیون فرهنگی مجلس
در دارالخلافه با بهزاد یعقوبی
مرز حریم خصوصی و عرصه عمومی کجاست؟