مردم نمی‌توانند لبنیات بخرند، تولید را کم کردیم!

اتاق اصناف ایران، افزایش قیمت لبنیات را ششم بهمن ماه ۱۴۰۳ تایید کرد. به گفته بهنام نیک‌منش -معاون بازرسی و نظارت این اتاق- قیمت انواع محصولات لبنی در یک تا دو ماه اخیر افزایش پیدا کرده و گزارش‌های آن به صورت هفتگی در اختیار سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان قرار گرفته است.

این سومین بار در طول سالی جاری است که قیمت محصولات لبنی افزایش پیدا کرده‌اند. اولین بار خردادماه قیمت‌ تمامی محصولات لبنی به روال هر ساله‌ی همه‌ی کالاها و محصولات تا ۳۰ درصد اضافه شد. دومین بار در مهرماه پس از آن‌که واحدهای صنفی قیمت‌ها را بالا بردند، افزایش قیمت رسمی باز هم تا ۳۰ درصد برای گروهی از محصولات لبنی اعلام شد، همان چهار قلمی که به‌عنوان لبنیات با قیمت حمایتی شناخته می‌شدند.

حذف قیمت حمایتی برای تمام محصولات لبنی

رضا باکری، دبیر انجمن صنایع لبنی آن زمان به تسنیم گفت: از تاریخ ۷ مهر ماه سال جاری قیمت محصولات لبنی ۳۰ درصد افزایش یافت که شامل ۱۴ درصد افزایش ناشی از تغییر قیمت شیرخام و ۱۶ درصد هزینه‌های سربار تولید است.

او همچنین از حذف چهار محصول تنظیم‌بازاری لبنی خبر و توضیح داده بود: نرخ‌گذاری محصولات لبنی تابع رشد قیمت منطقی با نظارت سازمان حمایت است و تمامی محصولات لبنی مشمول گروه ۴ کالایی هستند. بر اساس مصوبه ستاد تنظیم بازار کشوری محصولات لبنی سال گذشته به گروه چهار منتقل شدند ولی مصوبه مسکوت مانده بود. سازمان حمایت از مصرف کنندگان طی سال جاری آن مصوبه را فعال کرد.

او در ادامه به قیمت‌گذاری یکسان تمام محصولات لبنی اشاره کرد و گفت: «قبلا ۴ قلم محصولات لبنی تنظیم‌بازاری شامل پنیر ۴۰۰ گرمی UF، ماست دبه ۲.۵ کیلوگرمی، شیر یک‌لیتری کم‌چرب و شیر نایلونی ۹۰۰ گرمی به‌صورت جداگانه بررسی و قیمت‌‌ آن‌ها حمایتی و ‌اصطلاحا به‌صورت تنظیم بازار تعیین و اعلام می‌شد که اکنون این تفکیک برداشته شده است.»

فقط چند برند لبنیات وضع خوبی دارند

علی احسان ظفری، رئیس هیات مدیره اتحادیه فرآورده‌های لبنی کشور افزایش قیمت لبنیات در دو ماه اخیر را غیرقانونی عنوان و هر گونه درخواستی از طرف اعضای این اتحادیه برای افزایش مجدد قیمت‌ها را رد کرد. او در ادامه گفت: خردادماه یک بار افزایش قیمت قانونی و رسمی داشتیم و پس از آن ما درخواستی نداشتیم و نباید افزایشی اتفاق می‌افتاد. حتما بعضی از واحدهای صنفی و تولیدی تخلف داشته‌اند که باید با آن برخورد شود. مردم اگر برخوردی داشتند حتما با ۱۲۴ یا تعزیرات محلی تماس بگیرند.

احسان ظفری در حالی افزایش قیمت لبنیات در مهرماه را هم رد کرد و فقط افزایش قیمت ۲۵ درصدی خردادماه را پذیرفت که شهریورماه در گفتگو با خبرگزاری دانشجو از افزایش ۲۵ درصدی قیمت لبنیات خبر داده بود.

«صنایع لبنی شرایط خوبی ندارد، چون قدرت خرید مردم پایین است.» رئیس هیات مدیره اتحادیه فرآورده‌های لبنی پس از بیان این نکته در پاسخ به سوالی درمورد وضعیت تولیدکنندگان و فعالان صنعت لبنیات، وضعیت برندهای معروف را معیار نادرستی برای بررسی کل صنعت دانست و توضیح داد: «به چند برند بزرگ نگاه نکنید. بیشتر واحدهای صنعتی در شرایط خوبی قرار ندارند چون قدرت خرید مردم پایین است و کارخانه‌ها مجبورند با ظرفیت پایین به تولید خود ادامه دهند. قیمت مواد اولیه و مواد بسته‌بندی و پت هم بسیار بالا رفته است و هر روز با نوسان‌های دلار تغییر می‌کند و بیشتر می‌شود.»

علی احسان ظفری در همان مصاحبه دلیل افزایش قیمت لبنیات را گران شدن شیر عنوان کرده و گفته بود: « با افزایش قیمت شیر خام، فرآورده‌های لبنی نیز افزایش قیمت خواهند داشت. اگر قیمت شیر خام ۲۰ درصد اضافه شود، قیمت لبنیات حدودا ۲۵ درصد بیشتر خواهد شد. به عنوان تولیدکننده، افزایش قیمت شیر نه تنها برای ما آورده‌ای ندارد بلکه باعث کاهش مصرف و به دنبال آن کاهش تولید و سود می‌شود.»

سرانه مصرف لبنیات ایرانی‌ها کمتر از ۱ واحد

کاهش قدرت خرید مردم و همزمان افزایش قیمت لبنیات، وقتی بیشتر نگران‌کننده می‌شود که بدانیم هر فرد بزرگسال روزانه باید ۲ تا ۳ واحد لبنیات مصرف کند در حالی‌که سرانه مصرف لبنیات ایرانی‌ها یک واحد یا کمتر است.

احمد اسماعیل‌زاده -مدیر دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت- پس از ذکر این نکته به ایسنا گفته بود: «اجتناب از مصرف لبنیات می‌تواند سبب بروز مشکلاتی در آینده شود. وزارت بهداشت در نظر دارد دستورالعمل تامین غذای سالم برای خانواده‌ها را در اختیار هیات دولت قرار دهد تا مطلع شویم آیا دستگاه‌های مربوطه می‌توانند یارانه‌ای برای تامین غذای سالم مردم لحاظ کنند؟ این یارانه از محل مالیات کالا‌های آسیب‌رسان تامین می‌شود و برای تامین موادغذایی سالم در قالب یارانه اختصاص می‌یابد.»

اسماعیل‌زاده در پایان صحبت‌هایش از آماده بودن دستورالعمل پیشنهادی وزارت بهداشت و ارائه‌ی در یک ماه بعد به هیات‌دولت خبر داده بود.
در همین مدت در حالی‌که حمایت دولت از چهار محصول برداشته شده بود، باز هم قیمت انواع محصول لبنی افزایش پیدا کرد.