در یمن چه خبر است؟

درگیری‌های اخیر میان آمریکا و گروه انصارالله در یمن وارد مرحله‌ای تازه شده است. حملات هوایی آمریکا به مناطق تحت کنترل حوثی‌ها، کشته و زخمی شدن ده‌ها نفر را به دنبال داشته و در مقابل، یمنی‌ها نیز با هدف قرار دادن کشتی‌های اسرائیل و آمریکا در دریای سرخ، به این حملات پاسخ داده‌اند. آن طور که به نظر می‌رسد، نیروهای انصارالله یمن با هیچ حربه‌ای نه بمباران‌ وحشیانه آمریکا و نه تهدیدهای مداوم این کشور، دست از دفاع و مقابله برنخواهند داشت. آن‌ها علنا اعلام کرده‌اند تا زمانی که وضعیت مردم در غزه بهبود نیابد، نیروهای انصارالله یمن به مقابله با اسرائیل و هم‌پیمانان او از جمله آمریکا ادامه خواهند داد.

ایالات متحده در شب‌های گذشته، یمن را هدف حملات هوایی قرار داده و مدعی شده که این حملات با هدف از بین بردن رهبران حوثی انجام شده است. با این همه، گزارش‌های محلی حاکی از آن است که این حملات باعث کشته شدن دست‌کم ۵۳ نفر، از جمله چندین کودک، و زخمی شدن نزدیک به ۱۰۰ نفر شده است. مقامات آمریکایی اعلام کرده‌اند که حملات هوایی تا زمانی که انصارالله حملات خود را در دریای سرخ متوقف کنند، ادامه خواهد داشت. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، در اظهاراتی گفته است که انصارالله نیروهای آمریکا و متحدانش را هدف قرار داده‌اند و این اقدامات بی‌پاسخ نخواهد ماند.

بر اساس گزارش‌ها، حملات آمریکا مناطق صنعا (پایتخت یمن و تحت کنترل انصارالله)، استان صعده در شمال کشور و بندر الحدیده را هدف قرار داده است. این حملات در شرایطی صورت گرفته که یمن همچنان با یک بحران انسانی گسترده روبه‌رو است و میلیون‌ها نفر از شهروندان این کشور به کمک‌های بشردوستانه نیاز دارند.

گروه انصارالله که از سال ۲۰۱۵ کنترل بخش‌های گسترده‌ای از یمن را در اختیار دارد، در پاسخ به حملات آمریکا، چندین حمله به کشتی‌های نظامی و تجاری مرتبط با آمریکا و اسرائیل در دریای سرخ انجام داده است.

واکنش‌ها و نقش ایران؛ سفر ناگهانی وزیر خارجه به عمان

در پی حملات اخیر آمریکا به یمن و تشدید تنش‌ها در منطقه، وزیر امور خارجه ایران، ۲۶ اسفند به صورت غیرمنتظره به مسقط، پایتخت عمان، سفر کرد و با «سید بدر البوسعیدی»، وزیر خارجه عمان، دیدار و گفت‌وگو کرد. هدف از این سفر، بررسی تحولات منطقه‌ای، به‌ویژه وضعیت یمن و حملات اخیر نیروهای آمریکایی به این کشور عنوان شده است. به گمان تحلیلگران، این تحولات نشان‌دهنده تلاش‌های دیپلماتیک ایران برای مدیریت بحران یمن و کاهش تنش‌ها در منطقه است. برخی تحلیلگران معتقدند که انصارالله اگرچه روابط نزدیکی با ایران دارند، اما به طور مستقل عمل می‌کنند. اندیشکده‌هایی مانند بروکینگز و شورای روابط خارجی (CFR) این گروه را نه به عنوان یک نیروی نیابتی، بلکه به عنوان یک شریک متمایل و همسو با سیاست‌های ایران در منطقه توصیف کرده‌اند.

آمریکا و متحدانش، از جمله بریتانیا، انصارالله را به عنوان «یکی از نیروهای نیابتی ایران» معرفی کرده و مدعی هستند که تهران از این گروه در درگیری‌های منطقه‌ای حمایت می‌کند. در همین راستا، دولت ترامپ اوایل ماه جاری میلادی، انصارالله را بار دیگر در لیست «سازمان‌های تروریستی خارجی» قرار داد، تصمیمی که پیش‌تر دولت بایدن لغو کرده بود.

در مقابل، ایران این ادعاها را رد کرده و حمایت خود را از فلسطینیان و مردم یمن اعلام کرده است. وزیر امور خارجه ایران، در واکنش به این اقدامات در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «آمریکا حق ندارد سیاست خارجی ایران را دیکته کند.» او همچنین از آمریکا خواست که حمایت از نسل‌کشی و تروریسم اسرائیل را متوقف کند و تاکید کرد واشنگتن باید کشتار مردم یمن را متوقف کند.

ریشه درگیری‌های اخیر؛ چگونه بحران یمن شعله‌ور شد؟

تنش‌های اخیر میان آمریکا و انصارالله در پی تحولات مرتبط با جنگ غزه و سیاست‌های اسرائیل در قبال فلسطینیان شدت گرفت. اوایل ماه جاری میلادی، اسرائیل تمامی کمک‌های بشردوستانه به نوار غزه را مسدود کرد و این اقدام بار دیگر بحران انسانی در این منطقه را افزایش داد. در واکنش به این اقدام، «عبدالملک الحوثی»، رهبر انصارالله، به اسرائیل ۴ روز مهلت داد تا گذرگاه‌های غزه را باز کند و اجازه ورود کمک‌های غذایی و دارویی را بدهد. او هشدار داد که در غیر این صورت، حملات به کشتی‌های مرتبط با اسرائیل در تنگه باب‌المندب و دریای سرخ از سر گرفته خواهد شد.

پس از اتمام این ضرب‌الاجل و ادامه محاصره غزه، «یحیی سریع»، سخنگوی نظامی انصارالله، اعلام کرد که عملیات این گروه علیه کشتی‌های اسرائیلی و متحدان آن در دریای سرخ، دریای عرب و باب‌المندب دوباره آغاز خواهد شد. انصارالله از نوامبر ۲۰۲۳ در پاسخ به جنگ تمام‌عیار اسرائیل در غزه، حملات خود را علیه کشتی‌های اسرائیلی آغاز کرده بودند. نیروهای انصارالله یمن در طول جنگ غزه اعلام کردند که هر کشتی بخواهد با عبور از تنگه باب‌المندب، به بندر ایلات در سرزمین‌های اشغالی برود، مورد هدف موشک‌های انصارالله قرار می‌گیرد. این حملات علیه کشتی‌های اسرائيل یا کشورهای مرتبط با آن تا در ۱۹ ژانویه ۲۰۲۴ و هم‌زمان با برقراری آتش‌بس موقت در غزه، ادامه داشت. با این حال، با تداوم محاصره غزه و ازسرگیری درگیری‌ها، یمنی‌ها عملیات خود را از سر گرفتند تا بار دیگر به عنوان یک اهرم فشار با جنایتکاری اسرائیل مقابله کنند.

آینده بحران یمن؛ آیا حملات آمریکا نتیجه‌بخش خواهد بود؟

با وجود شدت گرفتن حملات آمریکا، نشانه‌ای از عقب‌نشینی انصارالله دیده نمی‌شود. شورای عالی سیاسی انصارالله اعلام کرده که این گروه نه‌تنها تحت فشار آمریکا قرار نخواهد گرفت، بلکه سطح درگیری را به مرحله‌ای شدیدتر و خطرناک‌تر خواهد رساند. در بیانیه این شورا آمده است: «حملات به غیرنظامیان نشان‌دهنده ناتوانی آمریکا در مدیریت بحران است.» تجربه نشان داده است که حملات آمریکا و متحدانش در گذشته نه‌تنها مانع از اقدامات انصارالله نشده، بلکه به جذب نیروهای بیشتر برای این گروه کمک کرده است.

نصرالدین عامر، سخنگوی انصارالله، در پیامی که در ایکس منتشر کرد، تاکید کرد: «موضع ما روشن و مطالبه ما مشخص است: لغو محاصره غزه و نجات مردم آن از گرسنگی.»
در میان بی‌عملی کشورهای عربی در طول جنگ پانزده‌ماهه اسرائیل علیه غزه، یمن تنها کشوری بود که با هدف قرار دادن کشتی‌های اسرائيلی در دریای سرخ در صف مدافعان فلسطین قرار گرفت. جنگ امروز در یمن نیز، همان طور که مقامات انصارالله علنا اعلام می‌کنند، در دفاع از غزه آغاز شده و تا زمان بهبود وضعیت مردم آن سرزمین، ادامه خواهد داشت. با توجه به این تحولات، به نظر می‌رسد که درگیری‌های اخیر نه‌تنها به پایان نرسیده، بلکه احتمال تشدید آن در روزهای آینده نیز وجود دارد. این بحران، ضمن افزایش تنش‌ها در منطقه، می‌تواند پیامدهای گسترده‌تری برای امنیت جهانی و اقتصاد بین‌الملل داشته باشد.