مشاور شهردار تهران: زمین شهرداری را سوزاندند و رفتند

بدهی‌های واقعی شهرداری تهران چقدر است؟ این سوالی است که بعد از دوره ۱۲ساله قالیباف از سال ۹۶تاکنون مطرح است و همچنان در ابهام باقی مانده. امروز نیز پیروز حناچی جدولی از بدهی‌های شهرداری را منتشر کرد تا اندکی این موضوع شفاف‌تر شود.

طبق اعلام شهرداری تهران بدهی‌های این سازمان بیش از ۶۹هزار میلیارد تومان عنوان شده، درحالی که معاون قالیباف پیش‌تر اعلام کرده بود شهرداری فقط ۱۶هزار میلیارد بدهی دارد. درباره صحت و سقم جدول بدهی‌های شهرداری، مشاور شهردار تهران در امور بودجه، به «فراز» گفت: «جدولی‌ که امروز منتشر شد، بسیار معتبر است. در گزارش ۱۰۰روزه تحویل و تحول که در ابتدای شهرداری آقای نجفی ارائه شد، بدهی‌های شهرداری ۵۲هزار میلیارد تومان عنوان شد و امروز با توجه به جرایم و سودهای بانکی به بیش از ۶۹هزار میلیارد تومان رسیده است. بدهی بانکی شهرداری در ابتدای دوره جدید ۱۹هزار میلیارد تومان بوده و الان بعد از دو سال به ۲۹هزار میلیارد تومان رسیده است. از این میزان حدود ۷۰۰ تا ۸۰۰ میلیارد تومان هر سال در این دوره وام گرفته شده و سال گذشته حدود ۷۰۰میلیارد تومان اوراق مشارکت فروخته شده است. طبق بررسی‌ها زمانی می‌گفتند روزانه ۱۷میلیارد تومان به بدهی‌های شهرداری اضافه می‌شود و الان هم قاعدتاً بیشتر شده است».

«سکینه اشرفی» گفت: «ما می‌توانیم بین گزارش تحویل و تحول را که در ۱۰۰روز اول دوره جدید منتشر شد با گزارشی که امروز منتشر شده، مقایسه انجام دهیم. عمده‌ترین تفاوت بدهی‌های بانکی است؛ هر وقت از آقای حناچی پرسیده می‌شد که بدهی‌های بانکی شهرداری چقدر است می‌گفت الان یا الان»!

اشرفی از تهاتر سه هزار میلیارد تومان از مطالبات شهرداری و دولت بر طبق تبصره دو بودجه ۹۷ و ۹۸ خبر داد و گفت: «بخش عمده‌ای از بدهی‌های شهرداری محصول دوره قبل است. هشت هزار میلیارد بدهی ثبت شده به پیمانکاران هم عمدتاً برای دوره قبل است و حتی حدود سه هزار میلیارد با پیمانکاران عمده تهاتر شد و بدهی‌هایی که به خصوص در مناطق داشتیم کم شد».

مشاور شهردار تهران همچنین از یک سطر ذکر نشده در جدول بدهی‌های امروز خبر داد: این سطر حدود ۲۹هزار میلیارد تومان برآورده شده است و مربوط به مطالبات پیمانکارانی است که نه قراردادی دارند و نه ردیفی در بودجه. معمولاً این مطالبات از این طریق ایجاد شده که شهردار منطقه‌ای به صورت شفاهی به پیمانکاری گفته که فلان پروژه را شروع کن من درستش می‌کنم! که البته در دوره جدید به هیچ وجه اجازه این نوع کار را ندادیم. در ماده ۱۳برنامه سوم، نظام پدیدآوری پروژه‌ها را تعریف کردیم که هر پروژه‌ای ابتدا باید به کمیته‌ای عرضه شود و در آنجا هم توجیه‌های فنی، اقتصادی، زیست‌محیطی و …، هم توجیه مالی بررسی می‌شود. اکثر نیروهای پیمانکاران هم که مقابل شهرداری اعتراض می‌کنند از این دسته از طلبکاران هستند که قرارداد ندارند و از طریق شکایت در دستگاه‌های نظارتی و قضایی، مطالبات خود را اثبات کرده‌اند.

به گفته اشرفی، بخش دیگری از بدهی‌های ثبت نشده شهرداری نیز مربوط به پیمانکاران ماهری است که برای برنده شدن در مزایده‌ها قیمت خیلی پایین‌تری از میزان واقعی ارائه می‌کنند و در مقام اجرا هزینه‌ها چندبرابر چیزی که مدنظر قرار گرفته شده و در مزایده پذیرفته شده، در می‌آید. مثلاً پروژه باغ برندگان در ابتدا با ۲۵میلیارد تومان بسته شده اما تا الان بیش از ۲۵۰میلیارد تومان روی دست شهرداری خرج گذاشته است. چون نظارت کافی در دوره‌های مختلف در شهرداری به خصوص در پروژه‌های عمرانی وجود نداشت، این اتفاق‌ها افتاده است.

اشرفی گفت: «وقتی من وارد شهرداری شدم دیدم که اصلاً بحث کنترل پروژه و مدیریت پروژه در شهرداری انجام نمی‌شد هر چند جزء وظایف معاونت برنامه‌ریزی است. یکی از کارهایی که ما کردیم این بود بخش بودجه و ارزیابی عملکرد ما، کنترل پروژه داشته باشد همانگونه در سازمان برنامه و بودجه هست».

اشرفی که خود پیشتر در سمت معاون برنامه‌ریزی و توسعه شهرداری نیز فعالیت کرده گفت؛ «یکی از نقدهای ما به دوره گذشته همین عدم نظارت و شفافیت و استفاده از پیمانکاران خودی است که به شهرداری تهران تحمیل می‌شدند، است. در قراردادهایی که تنظیم می‌شد ردیفی برای بیمه و مالیات‌های مربوط به پروژه بود که هم کارفرما باید مالیات بدهد و همه بیمه نیروهای درگیر در پروژه را پرداخت کند و این موارد در دوره قبل به کلی در نظر گرفته نمی‌شد و امروز به شهرداری تحمیل شده است و در حال حاضر شهرداری تهران به خاطر خطاهای گذشته مورد بازخواست قرار می‌گیرد». بحث تبلیغات انتخاباتی و هزینه‌های مخدوش آن نیز از موارد مورد اشاره مشاور شهردار بود. وی گفت: «تسهیلات بسیار زیادی به خاطر افتتاح هرروزه پروژه‌ها در تهران به خصوص در زمان‌های منتهی به انتخابات، مورد استفاده قرار می‌گرفت. به غیر از ۲۹هزار میلیارد ثبت نشده، باقی ردیف و موافقت‌نامه داشته و هزینه شده و شهرداری تهران را بدهکار کرده بدون اینکه از نظر مدیریت و ایجاد بدهی بررسی شود».

اشرفی گفت؛ «یکی دو سال است که کشور هم به دلیل تحریم‌ها دچار مشکلات اقتصادی شده درآمدهایی که برای شهرداری تهران متصور هست صرفاً برای پرداخت حقوق و دستمزد و پرداخت بخش از این بدهی‌ها استفاده می‌شود و برای توسعه شهر، شهرداری تهران مجبور است ایجاد بدهی کند. الان شهرداری تهران تقریباً به همه بانک‌ها بدهکار است و بیشترین بدهی را به بانک شهر دارد؛ این بانک برای شهرداری‌های کلان شهرهاست و نمی‌توان بیش از حد مقروض آن شد».

مشاور شهردار، به کنایه اشاره‌ای هم به آنچه «دوره طلایی» می‌خواند داشت: «در دوره طلایی که آقایان بودند و منابع درآمدی بالایی از طریق مثلاً شهرفروشی داشتند، اما سوال اینجاست که با این درآمدها چه کردند و از آن بالاتر چرا اینقدر بدهی به جا گذاشتند! شاید به اندازه همه این بدهی‌ها شهرداری قالیباف درآمد داشت و شاید رسانه بتوانند روی این موضوع کار و درخواست شفاف‌سازی کنند. مثلاً پیمانکاران پروژه‌هایی مثل پل صدر هم جزء همین طلبکاران فعلی شهرداری هستند».

وی درباره ادعای گودرزی معاون قالیباف که بدهی‌های شهرداری را ۱۶هزار میلیارد تومان اعلام کرده گفت: «لیست بدهی خود را ارائه کنند. شاید اگر می‌دانستند چقدر بدهی به بار خواهند آورد شاید آن بریز و بپاش‌ها را نمی‌کردند. سیستم منسجمی در دوره حکومت دوره قبل بر شهرداری وجود نداشته که انذار بدهد و بگوید لااقل بر طبق بودجه‌ای که بردیم شورا مصوب کردیم، عمل کنید. در تفریغ‌های بودجه‌ای که از سال‌های مختلف صورت گرفته است، انحراف‌های آقایان مشخص است که اصلاً بر مبنای مشخصی اولاً کاری را انجام نمی‌دادند و ثانیاً چون حوزه نظارت وجود نداشت و شهرداری پادگانی اداره می‌شد دنبال این نبودند که خرج‌تراشی نکنند و یا اگر می‌کنند، پروژه‌هایی را مدنظر قرار دهند که به درد شهر بخورد و بتواند شهر را زیست‌پذیرتر کند، ارتقاء دهد و به درد مردم بخورد».

اشرفی در پایان گفت: «معمولاً پیمانکاران بزرگ مثل قرارگاه با شهرداری کار می‌کنند و این‌ها معمولاً با زمین، ساختمان و…، تهاتر می‌کنند که از این محل هم سود خود را می‌بردند و املاک را با قیمت کارشناسی کمتر از منطقه دریافت می‌کردند. در مورد این ماجراها می‌توان کتاب‌ها نوشت. حق‌الناس در دوره‌ای که کوتاه هم نبوده از دست رفته و دارایی‌های شهر تهران به تاراج رفته است و امروز شهرداری را در وضعیتی قرارداده که نمی‌تواند استنکاف کند و بگوید ندارم و نمی‌دهم و از طرف دیگر می‌خواهد شهر را اداره کند. در یک سال منتهی به انتخابات سال۹۶، ۱۳هزار نفر نیرو به شهرداری تحمیل کرده‌اند! شاید الان بگوییم که این ۷۰هزار میلیارد را تقسیط می‌کند یا کاری انجام می‌دهد، اما ۳۰سال باید برای این نیروها فارغ از اینکه صلاحیت دارند یا نه، هزینه کرد! همچنین بهترین اموال و املاک شهر تهران هم از مالکیت شهرداری خارج شده است و چیزی به دردبخوری برای تهاتر هم نمانده است تا بخشی از بدهی‌ها را پرداخت کنیم. زمین شهرداری را سوزاندند و رفتند».