یک منبع اتحادیه اروپا که حاضر به افشای نامش نبود، گفت: هیچ ضرب الاجلی برای پاسخگویی دو طرف به پیشنهاد بورل وجود ندارد، اما «اکنون زمان برای مذاکره تمام شده است.» این منبع گفت: «آنچه طرفها میتوانند روی آن توافق کنند در متن است.» وی افزود: «خواهیم دید. به نظر میرسد شرایط در تهران برای دستیابی به توافق داخلی دشوارتر است.»
پس از پایان مذاکرات غیرمستقیم برای بازگرداندن توافق هستهای ۲۰۱۵ که هفته گذشته بدون هیچ گونه پیشرفتی پایان یافت، ایالات متحده و ایران ممکن است به سمت تابستانی پرتنش بروند. گفتگوها - با میانجیگری اتحادیه اروپا و میزبانی دوحه - آخرین امید برای دستیابی هر دو طرف به توافق با افزایش تنشها پیرامون برنامه هستهای ایران بود.
سیده آمنه موسوی: از همان نخستین سالهای قطع روابط ایران و آمریکا ، به فراخور موضوعات و مباحث مختلف، همواره برخی از کشورهای جهان سعی کرده اند تا با میانجیگری به کاهش تنش های دو کشور کمک کنند و البته وزن و جایگاه سیاسی خود را در معادلات نظام بین الملل را هم ارتقا دهند. از میان کانال هشتگانه ارتباطی با ایران یعنی کشورهای قطر، عمان، کویت، عراق، ژاپن، آلمان، سوئیس و پاکستان مقامات تهران و واشنگتن همواره حساب ویژه ای را برای سلطان نشین عمان، کشوری که جمعیتش تنها اندکی بیش از پنج میلیون نفر است باز کرده اند. کمک های رژیم گذشته ایران در جنگ ظفار که در حمایت کامل از پادشاهی عمان صورت گرفت و سفر سال 88 سلطان قابوس به تهران که با هدف کمک به جلوگیری از بسته شدن سفارت انگلیس در ایران انجام شد و البته نقش مسقط در مذاکرات هسته ای ایران و غرب جایگاه به یادماندنی را در اذهان مقامات ایرانی و عمانی و البته آمریکایی نسبت به یکدیگر ترسیم کرده است و نگاه ویژه تهران و واشنگتن به مسقط را به دنبال داشته است.
«یکی از نکات مثبت مذاکرات دوجانبه ایران و آمریکا این است که تهران میتواند از واشنگتن بخواهد با ارائه تضمین های موردنظر، شرکت های بین المللی را از حیث سرمایه گذاری در ایران مطمئن کند؛ یعنی به آنها بگوید حتی در صو:رت تغییر دولت نیز خسارتی به جهت سرمایه گذاری در ایران متوجه شما نمی شود.» هومان مجد روزنامه نگار و نویسنده آمریکایی، ایرانی تبار با بیان این مطلب تصریح می کند که نشستن پای میز مذاکره دارای مزایای بسیار زیادی برای دو سوی جریان گفت و گو است. مثلا اینکه با بروز هر تنشی، طرفین می دانند که دیپلماسی کارآمدترین روش و وسیله ای برای پیشگیری از بروز جنگ میان ایران و آمریکا است
سیده آمنه موسوی:تلاش ها برای احیای برجام کماکان به قوت خود باقی است. یعنی علی رغم درخواست روسیه، برای دورزدن تحریم های غرب از طریق ایران و وقفه ای که در نتیجه نهایی مذاکرات حاصل شد بسیاری از کشورها هنوز امیدوار هستند که ایران و آمریکا به عنوان دوسوی اصلی جریان مذاکرات بتوانند به توافقی برای پیشبرد امور دست پیدا کنند. حمید حسینی،رئیس اتحادیه صادرکنندگان نفت و گاز و پتروشیمی در همین رابطه معتقد است که سه گزینه برای جلوگیری از توقف کامل احیای برجام وجود دارد. او می افزاید: گزینه نخست ایجاد شرایطی برای موافقت روسیه و اکراین نسبت به پذیرش شرایط آتش بس است. گزینه بعدی بررسی حقوقی مجدد برجام و این امکان که شاید بدون احیای برجام و توافق جدید نیز بتوان برمبنای همان توافق سال 2015 عمل کرد و در نهایت هم پذیرش توافق موقت از سوی ایران و آمریکا و اینکه تهران بپذیرد وغنی سازی 60درصد را متوقف کند و واشنگتن هم تحریم های برجامی ایران را برداشته و منابع مالی ما را آزاد کند. حسینی تاکید می کند: هر سه این گزینه ها بر روی میز مذاکرات قرار دارند اما هنوز نمی توان گفت که شرایط برای اجرای کدام گزینه فراهم است.
سیده آمنه موسوی: مذاکرات ایران و ۱+۴ و البته آمریکا در جریان است. در این میان گفته می شد که طرفین مذاکره کننده به تصمیمات مشترکی حول احیای برجام دست پیدا کرده اند و شاید اگر باج خواهی جدید مسکو پیرامون موضوع « عدم تاثیرگذاری تحریم روسیه بر روابط اقتصادی تهران و مسکو» مطرح نمی شد، توافق جامع هسته ای ایران تاکنون احیا شده بود. توافقی که با وجود وضعیت بازار انرژی در جهان، می تواند گشایشی برای اقتصاد ایران از حیث سرعت بخشیدن به ورود نفت، گاز و پتروشیمی و مشتقات ایرانی آن به بازارهای جهانی باشد. با « هومان مجد» روزنامه نگار و و نویسنده سیاسی-اجتماعی آمریکایی ایرانی تبار در رابطه با دغدغه های مشترک تهران و واشنگتن پس از احیای برجام و همچنین اختلاف نظرهای دو کشور در مورد موضوعات منطقه ای و جهانی به گفت و گو نشسته ایم. این روزنامه نگار که برای نیویورک تایمز، نیویورکر، گاردین و پولیتیکو و بسیاری از نشریات صاحب نام جهانی قلم زده است، تاکید می کند که بازگشایی سفارت خانه های ایران و آمریکا در تهران و واشنگتن یکی از مهم ترین موضوعاتی است که باید در دستور کار مقامات دو کشور پیرامون کاهش تنش های فی مابین قرار گیرد. او با طرح مثالی از روابط آمریکا و اتحادجماهیر شوروی در خلال جنگ سرد اینطورعنوان می کند که در بحبوحه پس از جنگ جهانی دوم و افزایش تنش های میان بلوک شرق و غرب، مسکو و واشنگتن هیچگاه سفارت خانه هایشان را تعطیل نکردند.
ایران و آمریکا در سال جاری حدود ۸۳ میلیون دلار تبادل تجارت داشتهاند که سهم واردات از این کشور بسیار بیشتر از صادرات به آن است ولی در مجموع تجارت صورت گرفته در مقابل حجم تجارت خارجی ایران قابل توجه نیست
قیمت نفت در معاملات روز سه شنبه بازار جهانی در آستانه ازسرگیری مذاکرات غیرمستقیم میان ایران و آمریکا که می تواند احیای برجام و لغو تحریمها علیه فروش نفت ایران و افزایش عرضه جهانی را به دنبال داشته باشد، کاهش یافت.
حسن بهشتی پور تحلیلگر مسائل هسته ای بر این باور است که مذاکرات به نتیجه خواهد رسید چون هر دو طرف نیاز مبرمی دارند که به نتیجه برسد، اما زمان و چگونگی توافق نهایی را نمی توان تعیین کرد.
اظهارنظرهای ایران و آمریکا درباره توافقهستهای ادامه دارد. از یک سو آمریکاییها میگویند بازگشت به برجام منوط به اجرای تعهدات از سوی ایران است و ایران نیز تاکید کرده که ابتدا آمریکا باید به برجام بازگردد تا به تعهدات خود عمل کند.