یکی از مهمترین علائم و نشانههایی که افزایش آمار بیسوادی به ما نشان میدهد این است که آموزش و پرورش و ساختار آموزشی که سوادآموزی هم جزو آن حساب میشود؛ یک ساختار ناکارآمد و لنگانی است. ساختاری که به نام نهضت سوادآموزی راه انداخته شده است و ساختار آموزشی در آموزش مدرسهای که نتوانستهاند این تعداد از شهروندان و بچهها را در خودشان حفظ و آنها را باسواد کنند؛ دچار یک ناکارآمدی مزمن است.
به تازگی وزیر پیشین آموزش و پرورش در دولت سیزدهم از وجود ۹ میلیون بی سواد مطلق خبر داده که با توجه به مسئولیت او به نظر میرسد که آمار مطرح شده مستند باشد. پیش از این آمارهای سازمان نهضت سوادآموزی در سال ۱۴۰۰ از وجود ۷.۵ میلیون بیسواد خبر داده بود.