بی خانمانی

از قدیم گفته‌اند و شنیده‌ایم که مسجد خانه خداست و در این خانه در سال‌های دور، به روی همه باز بود؛ یعنی هم نمازگزاران در هر زمان از شبانه روز و هر در راه مانده-ابن‌السبیل- و بی خانمانی که برای صبح کردن، سرپناهی نداشت، می‌توانست به مسجد پناه ببرد. قدیم‌‌ترها برخی مساجد و حسینیه‌های تهران هم چنین نقشی داشتند؛ پناهگاهی بودند برای بی‌پناهان. اما حالا در خانه خدا، به روی بندگان معمولی و نمازخوانش، در هر ساعت از شبانه روز، باز نیست، چه برسد به روی بندگانی که جایی برای خوابیدن ندارند و به کارتن و خیابان خواب مشهورند.

بی‌خانمانی، هزار و یک شکل و شمایل شناخته و ناشناخته دارد، به‌ویژه در روزگاری که ما گرفتار واقتصادمان بیمارِ در کماست، اشکال مختلف بی‌خانمانی، هر روز در حال رونمایی هستند؛ بعد از کانکس و چادر وپشت بام و حمام عمومی و ماشین‌خوابی و پارک و گور و زیرگذر و ...، چندروزی است از اتوبوس خوابی رونمایی شده. افرادی که کارشان- و نه زندگی‌شان؛ بر فرض این‌که زندگی داشته باشند- در تهران است، با سنگین شدن اجاره‌بهای مسکن، دیگر نمی‌توانند از پس اجاره کردن حتی یک اتاق به همراه چند هم خانه برآیند، مدتیست در اتوبوس‌های بی‌آرتی، شب را صبح می‌کنند؛ و این داستان تازه ماست در این قسمت.

از هشتم آبان به این سو، ماموران به جان خانه‌های محله جهرم اراک افتاده‌اند، و در حال تخلیه خانه‌هایی هستند که مالکان‌شان از ۴۰ تا ۵۰ سال پیش در آن‌ها ساکن بوده‌اند؛ خانه‌هایی که روی زمین‌های قولنامه‌ای ساخته شده‌اند. حالا اما وراثی از راه رسیده‌اند که با ارئه سندی که پنج سال پیش صادر شده، حکم تخلیه این خانه‌ها را گرفته و موجب بی خانمانی ساکنین این محله صاحبان اصلی خانه‌ها هستند و طی قولنامه، مبلغ زمین را پرداخته‌اند، شده‌اند. مردم جهرم اراک، با تجمع در مقابل دادگستری اراک خواستار رسیدگی به این مسئله شده٬اند، اما گویا سندی که در پنج سال پیش صادر شده، از نظر قانونی بر قولنامه‌ای که تاریخ ۴۰ تا ۵۰ ساله دارد، ارجحیت دارد و به استناد به همین سند، حکم تخلیه این منازل صادر شده است!

در حال حاضر جمعیت سالمندان مثبت ۶۰ سال ایران، حدود ۲/۱۰ درصد از جمعیت کشور یعنی نزدیک به هشت و نیم میلیون نفر است. از سال ۱۳۵۵ تا سال ۱۳۹۸-طی ۴۳ سال- جمعیت سالمند ایران از ۵ درصد به ۱۰ درصد رسیده و سپس در یک شتاب منحصر به‌فرد جهانی و در طول ۲۳ سال، یعنی از سال ۱۳۹۸ تا سال ۱۴۲۰، جمعیت سالمندی از ۱۰ درصد به ۲۰ درصد می‌رسد. استمرار این رشد، باعث عبور جمعیت سالمندان ایران از یک سوم جمعیت کشور (یعنی ۳۳ درصد) در حدود سال ۱۴۳۵ خواهد شد. این در حالیست که طی چندین دهه، هیچ‌کدام از دولت‌های کشور سند خاصی در حمایت و تامین اجتماعی سالمندان، تدوین نکرده‌اند!