طبقه متوسط

در قسمت پنجم پایان‌نامه به سراغ «موقعیت طبقه متوسط جدید و ساختار گفتمان آن در جامعه ایران امروز» رفته‌ایم. این پایان‌نامه به بررسی شکل‌گیری، تحولات و تأثیرات این طبقه در جامعه ایران می‌پردازد. طبقه متوسط جدید، که در دوره رضاشاه و با دولت‌سازی مدرن پدید آمد، ماهیتی دولت‌ساخته و غیرارگانیک داشت. با این حال، تغییرات اجتماعی و اقتصادی اخیر مانند گسترش مشاغل آزاد و دیجیتالیسم، کاهش اشتغال در بخش دولتی، و تغییر در ساختار خانواده باعث شده است این طبقه استقلال بیشتری از دولت پیدا کند و به طور فزاینده‌ای به یک نیروی اجتماعی و اقتصادی مستقل تبدیل شود. این پژوهش الگو‌های فکری و گفتمانی این طبقه را تحلیل می‌کند و به تأثیرات گفتمان این طبقه بر تحولات سیاسی و اجتماعی ایران می‌پردازد.

علی راغب: تعریف نابرابری می‌تواند متفاوت باشد/ وقتی شکاف اقتصادی روز به روز بیشتر می‌شود افراد چگونه آن را تحمل و بازتولید می‌کنند؟ / قشر متوسط رو به بالا قشری است که بین طبقه متوسط و طبقه بالای جامعه قرار می‌گیرد/ در بحبوحه کرونا طبقه ابرثروتمند در ایران بزرگ‌تر شد/ طبقه متوسط رو به بالا چه درکی از نابرابری اقتصادی دارند؟ / کدام کلیشه‌های اجتماعی در بازتولید نابرابری اقتصادی تاثیر دارند؟ / در آیینه پیمایش‌های ملی، بازتاب کلیشه‌های اجتماعی چیست؟ / مسئله بی‌عدالتی اجتماعی در جامعه ایرانی کمرنگ شده است/ تعریف طبقه یکی از مشکلات حوزه جامعه‌شناسی است/جایگاه طبقه متوسط رو به بالا متناقض است/ این دسته از افراد به طور کلی منکر وجود نابرابری بودند/ از نظر آن‌ها نابرابری برای رشد و پیشرفت جامعه مفید است/ این طبقه ظالمِ مظلوم است/ یک نگاه افسانه‌ای به تلاش فردی وجود دارد/ ریشه تناقض طبقه متوسط رو به بالا در چیست؟ / مهم است که فاصله میان طبقه پایین و طبقه بالا با بنده‌نوازی حفظ شود/ تا وقتی ذهنیت نابرابری‌سازی داریم، نابرابری تشدید می‌شود/

یافته‌ها نشان می‌دهد که تحریم‌ها از طریق کاهش درآمدهای نفتی، کاهش واردات و افزایش تورم منجر به کاهش قدرت خرید و اندازه طبقه متوسط شده‌اند.

فعال سیاسی اصلاح طلب در یادداشتی نوشت: طبقه متوسط را از «اسب» زندگی و معیشت انداختند ولی او را از «اصل» آزادی و فهم نمی‌توان انداخت. این طبقه گدایی نخواهد کرد. این طبقه گرسنگی هم بکشد باید فرزندش را در رفاه و با آینده‌ای مطمئن و مبتنی بر آموزش و سلامت بزرگ کند.

نرخ اجاره‌نشینی در تهران، همچنان در حال افزایش است، نرخ اجاره‌بها در دی ماه امسال با افزایش ۴.۶ درصدی، نسبت به ماه گذشته رتبه سوم بیشترین افزایش ماهانه را در بین کالاها و خدمات دیگر به خود اختصاص داده. نسبت اجاره‌نشینی به مالکیت نیز در تهران افزایش یافته و از ۵۱ درصد عبور کرده است. اما چرا تهران در حال تبدیل شدن به شهری است که بیش از نیمی از ساکنان آن اجاره‌نشین هستند؟

وزیر نفت می‌گوید در حال حاضر ۲۷ میلیون کارت سوخت در کشور داریم و دولت مصمم است یارانه‌ای که به خودروها داده می‌شود به تمام افرادی که خودرو ندارند نیز تعلق بگیرد و بتوانند از یارانه بنزین بهره‌مند شوند. کار کارشناسی صورت گرفته که توزیع بنزین «عادلانه» شود و همه می‌توانند از این فرآورده بهره‌مند شوند.او می‌گوید همه جوانب تغییر توزیع یارانه بنزنین دیده شده و فعلا در قشم و کیش به‌صورت آزمایشی و با نرخ ۱۵۰۰ تومانی دولتی و ۳ هزارتومانی آزاد توزیع شود.بنابراین هیچ‌گونه افزایش قیمتی در دستور کار نیست و همه از یارانه سوخت بهره‌مند خواهند شد!