حذف یارانه‌بگیران؛ این بار با سرک کشیدن در حساب مردم

«در حساب بانکی مردم سرک نمی‌کشیم». این عبارات را حسن روحانی سال ۹۲ و در جریان یک گفتگوی خبری به کار برد. صحبت‌هایی که به تعبیر بهمن آرمان، «گریز از واقعیت بود». حالا شش سالی از آن گفتگوی خبری گذشته است و به نظر می‌رسد دولت نیز به دیوار سخت واقعیت برخورده. تا چند روز آینده فاز جدید حذف یارانه‌ دهک‌های بالایی آغاز می‌شود. مرحله‌ای که بدون سرک کشیدن در حساب بانکی مردم امکان‌پذیر نخواهد بود.

روز سه‌شنبه وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفت: «دولت شناسایی دهک‌های پردرآمد را با دقت و وسواس بیشتری انجام می‌دهد و تلاش می‌کنیم که حذف یارانه دهک‌های پردرآمد را از پایان شهریورماه آغاز کنیم که تا پایان امسال به اتمام می‌رسد». پیش از این در تیرماه هیئت دولت به این وزارت خانه وقت داد تا یک ماه بعد برنامه خودش را برای حذف یارانه افراد پردرآمد اعلام کند. با این حال به گفته شریعتمداری، وزیر تعاون، تاخیر این وزارتخانه به همکاری وزارت‌خانه‌های دیگر و همچنین استانداران برمی‌گردد که تا هفته دیگر برنامه مشترک آن‌ها نهایی و ارائه می‌شود. او اشاره‌ای نکرده که امسال معیار تشخیص دهک‌های پردرآمد برای حذف یارانه چیست اما پیش از این دولت «وضعیت اشتغال، خودرو، معاملات و دارایی تمامی اعضای خانواده» را ملاکی برای این فرایند اعلام کرده بود.

اگرچه هنوز مشخص نیست که امسال با چه شاخص‌هایی برخی از افراد از دریافت ماهیانه ۴۵هزار تومان محروم می‌شوند اما از گفته‌های وزیر ارتباطات برمی‌آید که احتمالا امسال از حساب‌های بانکی مردم هم برای حذف یارانه‌بگیرها استفاده شده است. چراکه چندی پیش آذری جهرمی خبر داد: «این وزارتخانه در حذف یارانه دهک‌های پردرآمد وظیفه اتصال بانک‌های دولتی برای تشخیص سطح درآمد افراد و شناسایی دهک‌ها را برعهده داشته است».

پنج میلیون و ۵۰۰ هزار نفر در آستانه حذف شدن

بحث جدی برای حذف یارانه‌بگیران از قانون بودجه امسال شروع شد. طبق تبصره ۱۴قانون بودجه باید سه دهک بالای درآمدی از دریافت یارانه حذف شوند. با توجه به اینکه از بودجه کشور سه‌هزار میلیارد تومان اعتبار یارانه نقدی کاهش یافته احتمالا تا آخر امسال ۵.۵میلیون نفر باید منتظر حذف شدن اسامی خود از لیست یارانه‌بگیران باشند.

یک کارشناس اقتصادی در گفت و گو با فراز درباره اجرای حذف یارانه‌ افراد با درآمد بالا توضیح می‌دهد: «از دولت یازدهم این مجوز قانونی برای اصلاح یارانه‌ها وجود داشت». بهمن آرمان، ادعاهایی مبنی بر سرک نکشیدن در حساب مردم را نوعی «گریز از واقعیت» خوانده و می‌گوید: «اتفاقا موارد بسیاری از فسادهای بزرگ مالی با همین سرک کشیدن‌ها کشف شده است».

وی با اشاره به اینکه ممکن است در حذف افراد یارانه‌بگیر اشتباهاتی روی دهد می‌گوید: «تامین منابع مالی یارانه‌ها، که به غلط شامل همه افراد جامعه شده بود، فشار زیادی به دولت وارد می‌کرد. اگرچه ۴۵هزار تومان مبلغ اندکی است اما فشار سنگینی به دولت می‌آورد طوری که به خاطر همین پرداخت یارانه‌های نقدی در طول سه سال اخیر دولت عملا چیزی به عنوان بودجه عمرانی به کشور اختصاص نداده و فعالیت‌های عمرانی مانند ساخت سد و راه آهن و مسکن و .. متوقف شده است».

آرمان می‌گوید: «به طور مثال از ۱۵سال پیش ساخت آزادراه اصفهان شیراز در دست اقدام بوده اما وزارت راه هنوز درگیر کمبود بودجه است. از آن مهم‌تر آزادراه‌های خرم آباد/اراک و ادامه آزادراه تبریز/مرز بازرگان که حائز اهمیت استراتژیک، سیاسی و امنیتی برای ایران هستند نیمه‌کاره مانده‌ و به جایی نرسیده‌اند. درحالی که مطالعاات این آزادراه و آزادراه شمال در سال ۱۳۵۵ یعنی دو سال قبل از انقلاب تهیه و به مسئولان تحویل داده شده بود».

۴۵هزار تومان پول نیم کیلوگوشت نمی‌شود

این ا ستاد دانشگاه اعتقاد دارد که حذف یارانه افراد پردرآمد باید خیلی زودتر رخ می‌داد اما بنابر سیاست‌های پوپولیستی، دولت این سیاست را پیش نگرفت. «دولت می‌توانست یارانه افراد پردرآمد را حذف و یارانه قشر کم‌درآمد را افزایش دهد. این نقطه امیدی بود که ما مانع هدر رفت منابع مالی کشور شویم. ۴۵هزار

تومان یارانه برابر با قیمت نیم کیلو گوشت هم نمی‌شود اما وقتی ضرب در ۷۰میلیون نفر بشود، به علاوه افرادی که از شناسنامه افراد فوت شده برای دریافت یارانه استفاده کرده‌اند، این رقم به مراتب بیشتر خواهد شد.» او با ابراز امیدواری نسبت به اینکه حذف یارانه افراد پردرآمد صرف کارهای عمرانی شود می‌گوید:«دولت باید بداند که مردم نیازمند یارانه‌ای که نمی‌شود با آن نیم کیلو گوشت خرید نیستند. به طور مثال در آلمان یارانه هزار یورویی که معادل حقوق یک نفر بازنشسته در این کشور است، به افراد نیازمند تعلق می‌گیرد.» او همچنین تاکید می‌کند:« یارانه باید فقط متعلق به افراد تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی باشد».