زمان زیادی نمیگذرد که دیدن نام برخی دانشآموزان بین رتبههای برتر کنکور شگفتزدهمان میکرد چراکه از بین این دانشآموزان حداقل چندنفرشان از مناطق کمبرخوردار و بدون امکانات موفق به دستیابی رتبههای تکرقمی کنکور شدهبودند.
چندی پیش مسعود ثقفی سخنگوی وزارت آموزش و پرورش در برنامهای در شبکه آموزش مدعی شدهبود که بین مدارس دولتی و مدارس خاص از نظر سطح آموزش و خروجی آنها تفاوت چشمگیری وجود ندارد.
آمارها اما نشان میدهند که از ۴۰ نفر برتر آزمون کارشناسی امسال، ۱۹ نفر تهرانی هستند. که ۶۶ درصدشان در مدارس غیردولتی و نمونه دولتی و ۳۳ درصد در مدارس سمپاد درس خواندهاند و تنها یک درصد آنان در مدارس معمولی تحصیل کردهاند.
بیش از ۹۰ درصد نفرات برتر شهرستانها نیز سمپادی بودهاند.
تا جایی که رتبه هشتم رشته انسانی کنکور امسال بهصراحت گفتهاست که اگر کسی نتواند هزینه زیادی بپردازد در آزمون سراسری به موفقیت نخواهد رسید. داوطلبان یا باید در مدارس غیرانتفاعی درس بخوانند یا حتما در کلاسهای کنکور شرکت کرده باشند تا بتوانند نتیجه دلخواهشان را از کنکور بگیرند.
دور از انتظار نیست که نفرات برتر کنکور سراسری، بخشی از جامعه نخبگانی دانش آموزی و محصل مدارس خاص چون تیزهوشان باشند و از سوی دیگر با استناد به آمار ۴۰ نفر اول کنکور سراسری نمیتوان تحلیل دقیق و عمیقی از وضعیت آموزشی کشور به دست آورد، اما نمی توان به صدا درآمدن زنگهای خطر طبقاتی شدن آموزش، تولید نابرابریهای اجتماعی و دور شدن از عدالت آموزشی را نادیده گرفت.
مدارس غیردولتی با کنکورمحوری و به تبع آن تسخیر صندلیهای دانشگاههای مطرح کشور بر سرعت طبقاتی شدن جامعه میافزایند. بی عدالتی رو به افزایش در تأمین معلمان توانمند و با انگیزه توسط مدارس خاص و غیردولتی از دیگر دلایل توزیع غیرطبیعی رتبههای برتر کنکور است.
استقرار ناعادلانه این مدارس در کشور و محرومیت بسیاری از شهرستانها و مناطق آموزش و پرورش کشور از آنها نیز نماد بارز این بی عدالتی است.
عبدالرسول عمادی رئیس پیشین مرکز سنجش آموزش وزارت آموزش و پرورش در این باره به ایسنا گفتهاست که بالاترین میانگین نمرات امتحانات نهایی سالانه نیز از آن مدارس خاص دولتی و مدارس غیردولتی خاص است که اتفاقا تاثیر معدل پایانترم هر ساله در رتبه کنکور دانشآموزان افزایش مییابد.
مدرسههای از ما بهتران
اوایل مهر سال گذشته روزنامه فرهیختگان گزارشی از شهریه مدارس خاص در تهران منتشر کرد که بنا بر آن هزینه دریافتی مدارس در هر سال تحصیلی افزون بر ۲۰ میلیون تومان بودهاست.
این در حالی است که بر اساس گفتههای مجتبی زینیوند رئیس سازمان مدارس غیردولتی شهریه مقطع ابتدایی شهر تهران ۹ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان، دبیرستانهای دوره اول متوسطه حداکثر ۱۱ میلیون تومان و برای دبیرستانهای دوره دوم متوسطه به غیر از پایه دوازدهم حداکثر ۱۵ میلیون تومان دانست.
در این میان شهریه دانشگاه آزاد برای رشتههای علوم انسانی و ریاضی حدود یک میلیون و برای رشتههای علوم تجربی تقریبا دو میلیون و پانصدهزار تومان است.
سخنگوی وزارت آموزش و پرورش در این باره نیز میگوید که در ساختار آموزش پرورش شورایی به نام شورای نظارت بر مدارس غیردولتی وجود دارد که اعضایش متشکل از موسسان برخی مدارس غیر دولتی هستند. اتفاقا مدارس غیرانتفاعی افزونبر عملکرد خوب، کمکحال آموزش و پرورش هستند و اگر مدرسه ای تخلفی داشته باشه در این شورا بررسی میشود.
اگرچه برخی خانوادهها ممکن است نسبت به پرداخت شهریه مدارس خاص معترض نباشند اما این مسئله نافی وظیفه نظارت وزارت آموزشوپرورش نیست، ضمن این که چرخه روبه رشد پولیسازی آموزش با اصل سیام قانون اساسی در تضاد است.
ویدیو:
گفتوگو با سخنگوی کمیسیون فرهنگی مجلس
در دارالخلافه با بهزاد یعقوبی
مرز حریم خصوصی و عرصه عمومی کجاست؟