واکسن نمی‌تواند به تنهایی کرونا را مهار کند

برگزاری یک مراسم عروسی در اوکلاهوما، ۱۵ تن از مهمانان را به ویروس کرونا مبتلا کرد. مراسمی که چهارم ژوئیه برگزار شده بود، ویروس را پراکنده کرده است. از پراوینس‌تاون در ماساچوست گرفته تا ده‌ها مکان دیگر در سراسر کشور. بعضاً موارد ابتلایی گزارش می‌شوند که تماماً واکسینه شده‌اند.

هم‌زمان با افزایش گونه‌ی دلتا در سراسر دنیا، گزارشات واصله از افرادی که واکسینه شده و دوباره در حال مبتلا‌شدن‌ به این ویروس هستند، رو به افزایش است. از جمله آن‌ها می‌توان به شش دموکرات تگزاس، و دستیار سخنگوی نانسی پلوسی اشاره کرد. حالا تلفیق گونه بسیار مسری این بیماری، ریتم کند واکسیناسیون و عدم وجود محدودیت‌های پیشگیرانه، به افزایش سریع موارد ابتلا در ایالات مختلف و اشباع‌شدن بیمارستان‌ها منجر شده است. گونه اخیر حالا ۸۳‌ درصد از موارد ابتلا را در ایالات‌متحده از آن خود کرده است. اما به نظر می‌رسد با وجود این روند نگران‌کننده، هنوز هم موارد بسیاری گویای آن هستند که افراد واکسینه‌شده، حتی در صورت ابتلای مجدد نیز، آمار تلفات و بستری‌شدن‌شان در بیمارستان، به نسبت پایین‌تر از آن‌هایی است که واکسینه نشده‌اند.

همان‌طور که دکتر سلین گوندر، متخصص بیماری‌های عفونی در مرکز بیمارستانی بلویو نیویورک، گفته است: «واکسن به تعهد خود عمل می‌کند. حداقلش این است که شما در صورت تزریق واکسن دیگر پایان زندگی‌تان یک بیماری سخت، بستری‌شدن در بیمارستان و یا مرگ بر اثر این بیماری نخواهد‌بود.» دکتر آنتونی اس‌فائوشی، مشاور عالی بیماری همه‌گیر دولت بایدن، روز پنجشنبه در نشستی خبری گفت: «گزارشاتی که از ابتلای مجدد افراد واکسینه‌شده می‌رسد، نباید تصور بی‌فایده‌بودن واکسیناسیون را ایجاد کند.» او گفت: «این موضوع اصلاً به این معنی نیست که واکسنی که زده‌اید ناموفق بوده است. موفقیت واکسن بر پایه‌ی پیشگیری از بیماری است.»

با این حال افراد واکسینه‌شده نیز می‌توانند با عفونت‌هایی روبرو شوند که به طور کلی یا بدون علامت‌اند و یا خفیف. این موضوعی‌ است که اغلب افراد را متعجب کرده و به این گمان وامی‌دارد که واکسن در مقابل ویروس بی‌تأثیر بوده است. موارد ابتلای مجدد احتمال موضوعی دیگر را نیز پر‌رنگ‌تر کرده‌اند: اینکه افراد واکسینه‌شده ممکن است حتی ویروس را به دیگران نیز منتقل کنند؛ موضوعی که البته هنوز در مورد صحتش جای بحث و بررسی هست.

با افزایش شیوع ویروس در کشورهایی نظیر امریکا، حالا دانشمندان می‌گویند وقت آن رسیده حتی افراد واکسینه‌شده نیز در خانه و محیط‌های شلوغی چون کنسرت‌ها و مراکز خرید ماسک بزنند. شایان ذکر است که این توصیه‌ای است فراتر از دستورالعمل‌های فعلی مراکز کنترل و پیشگیری بیماری‌ها؛ که پوشیدن ماسک را تنها برای واکسینه‌نشده‌ها توصیه می‌کنند. یک مقام فدرال که نخواسته نامش فاش شود گفته آژانس قصد تغییر دستور‌العمل‌های خود را ندارد. مگر اینکه تغییر فاحشی در علم ایجاد شود. او تأکید کرده که مجاز به صحبت در این زمینه نیست. دستورالعمل آژانس از پیش این اجازه را به رهبران محلی داده بود که سیاست‌های‌شان را براساس نرخ انتقال جوامع خودشان تنظیم کنند. مقامات بهداشتی در چندین حوزه قضایی کالیفرنیا با شیوع نوع دلتا، خواستار بازگشت به زمانی را کردند که لزوم ماسک‌زدن حتی درون خانه هم وجود داشت. سیاستی که حالا لس‌آنجلس نیز به شدت به آن نیاز دارد.

دکتر اسکات دریدن پترسون، پزشک بیماری عفونی و اپیدمیولوژیست بیمارستان بریگام‌و‌زنان در بوستون گفت: «درست است که کمربند ایمنی خطر را کاهش می‌دهد. اما ما باز باید احتیاط کنیم. ما هنوز در تلاشیم بفهمیم در گونه دلتا موارد احتیاط کدام‌ها هستند و چطور می‌توان امن از میان‌شان رد شد.» عدم اطمینانی که نسبت به گونه دلتا وجود دارد، بیشتر به سبب تفاوت این گونه با انواع پیش از خودش است. گرچه نحوه انتقالش هیچ فرقی با قبلی‌ها ندارد، اما این تصور وجود دارد که حدوداً دو برابر مسری‌تر از ویروس اصلی است، خصوصاً در محیط‌های بسته. شواهد اولیه نشان می‌دهند که افراد مبتلا به گونه دلتا ممکن است تقریباً هزار برابر ویروس بیشتری نسبت به نوع اصلی و ابتدایی داشته باشند. البته به نظر نمی‌رسد این موضوع به سخت‌تر‌شدن بیماری بینجامد؛ فقط اینکه نوع جدید مسری‌تر است و بازه درگیری فرد را طولانی‌تر می‌کند. دوز هم مهم است: فرد واکسینه‌شده‌ای که در معرض دوز پایین ویروس کرونا قرار بگیرد، ممکن است هیچ‌وقت آلوده نشود یا لااقل سیستم دفاعی‌اش خیلی درگیر نبرد با ویروس نباشد. اما در مورد گونه دلتا، فرد واکسینه‌شده نبرد سیستم دفاعی درونش را با این بیماری به احتمال زیاد کاملاً حس خواهد‌کرد.

با افزایش نرخ ابتلا در جامعه این مشکل بدتر هم می‌شود. حالا در امریکا نیز واکسیناسیون متوقف شده. در حالی که تنها نیمی‌شان واکسینه شده‌اند و این موضوع زمینه انتشار را برای ویروس مساعدتر می‌کند. دکتر اریک جی روبین، سردبیر نشریه پزشکی نیوانگلند گفت: «افراد واکسینه‌نشده بیشتر هم بی‌احتیاطی می‌کنند و همین کار را سخت‌تر کرده است. در موارد اپیدمی رفتارهای تک‌تک افراد در جامعه تأثیر می‌گذارد.» دکتر گوندور قدرت مصونیت واکسن‌ها را به چتر گلف تشبیه کرده که در طوفان افراد را خشک نگه می‌دارد. اما اگر از این طوفان بیرون بزنیم باز خیس خواهیم شد. و این شرایطی‌ست که سویه دلتا ایجاد کرده است.

به طور متوسط میزان ابتلا در افراد واکسینه‌شده کمتر است. یا ممکن است مبتلا نشوند و یا علائم خفیف و نامشخص بروز دهند. اما نگرانی که میان دانشمندان هست این که افراد واکسینه‌شده به کووید طولانی مبتلا شوند، یعنی حتی پس از رفع عفونت اصلی، دسته‌ای علائم شناخته‌شده ضعیف را کماکان از خود بروز بدهند. در مورد قدرتی که ویروس دلتا در دور‌زدن ایمنی بدن دارد، بسیار گفته شده است. در حقیقت، به نظر می‌رسد در حال حاضر هیچ‌یک از واکسن‌ها قادر نیستند جلوی ویروس جدید، بیمار‌شدن و مرگ‌و‌میر ناشی از آن را بگیرند. اما از سویی ثابت شده است که دلتا تهدیدی ضعیف‌تر از بتا است که اولین‌بار در افریقای جنوبی شناسایی شد.

اینکه آیا فرد واکسینه‌شده باز هم آلوده می‌شود یا خیر را می‌توان وابسته به میزان بالا‌آمدن‌ها آنتی‌بادی‌های بدن او پس از واکسیناسیون، قدرتی که آنتی‌بادی‌های بدن او در برابر گونه جدید از خود نشان می‌دهند و نیز کاهش سطح آنتی‌بادی‌های خون فرد از زمان واکسیناسیون او دانست. در هر صورت، ایمنی که با واکسن آغاز می‌شود باید به این ترتیب باشد که بدن بتواند بلافاصله پس از ورود ویروس، آن را تشخیص داده و پیش از آسیب جدی از بین ببردش.

میشل سی.نوزنزویگ، ایمونولوژیست از دانشگاه راکفلر نیویورک گفت: «این همان چیزی‌ست که دلیل آلوده‌شدن افراد و دلایل ابتلای شدید بیماری را توضیح می‌دهد. ابتلای دوباره واقعیت اجتناب‌ناپذیری‌ست و تنها می‌توان با تزریق تقویت‌کننده‌های مکرر به افراد جلوی آن را گرفت.»

شواهد محدودی وجود دارد که بفهمیم آیا گونه دلتا در حالت کلی شیوع بیشتری دارد، یا خود ویروس یک جوری‌ست که سریع از بدن فردی به فرد دیگر ورود می‌کند. C.D.C. حدود ۵۵۰۰ مورد بستری در بیمارستان و مرگ‌و‌میر در افراد واکسینه‌شده را ثبت کرده است. اما از موارد خفیف ابتلا هیچ گزارشی ارائه نداده است. کار‌گروه ورزش و جامعه کووید‌۱۹ (ائتلافی از لیگ‌های حرفه‌ای و ورزشی که از نزدیک با C.D.C. همکاری می‌کنند) در حال ارائه داده‌های بیشتر است. بنا به گفته دکتر رابی سیکا، پزشکی که با مینه‌سوتا تیمبرولوز کار می‌کند، این گروه روزانه لااقل ۱۰ هزار نفر را آزمایش کرده و توالی ویروس را در بدن‌شان کنترل می‌کنند.

به نظر می‌رسد گونه دلتا، بیش از آلفا که اولین‌بار در انگلستان کشف شد، قابلیت انتقال دارد و همان‌طور که انتظارش می‌رفت واکسن‌ها شدت و مدت بیماری را در آن به میزان قابل توجهی کاهش می‌دادند؛ طوری که بازیکنان در کمتر از دو هفته به سر تمرینات‌شان برمی‌گشتند. یعنی تقریباً سه هفته زودتر از روالی که در ابتلا به این ویروس وجود دارد. دکتر سیکا گفت بازیکنانی که آلوده شده بودند مقدار بسیار زیادی از ویروس را به مدت هفت تا ده روز حمل می‌کرده‌اند؛ این بازه زمانی در افراد مبتلا به ویروس آلفا، دو یا سه روز بود. این گروه باید واکسینه شوند. اما این پروژه قادر نیست انتقال ویروس به دیگران را نیز رصد کند. احتمالاً در آینده این کار را هم انجام خواهد داد. او افزود: «فکر می‌کنم این افراد اگر خواسته و ناخواسته به جامعه برگردانده شوند، احتمال دارد بیماری‌شان را به دیگران نیز انتقال بدهند. واکسینه‌شده‌ها حتی متوجه نمی‌شوند کووید گرفته‌اند، چون خیال‌شان راحت است که واکسن زده‌اند.»

الیزه فریتاس، شوکه شد وقتی که فهمید ۱۵ فردی که واکسینه شده بودند، در عروسی آلوده شده‌اند. دکتر فریتاس که ۳۴ ساله و زیست‌شناس از دانشگاه اوکلاهوماست، گفت که وی در تمام مراحل شیوع بیماری، جانب احتیاط را نگه داشته و پیش‌تر یک بار عروسی‌اش را هم عقب انداخته است. اما بالاخره بعد از کلی صلاح‌و‌مشورت دهم ژوئیه مراسم را داخل خانه جشن گرفته بود. دکتر فریتاس بر اساس علائم ابتدایی عقیده دارد که آغاز شیوع ویروس در یک مهمانی مجردی، دو روز پیش از مراسم اصلی عروسی بوده؛ زمانی که یک اکیپ دوازده نفری، بدون ماسک به بارهای مرکز شهر رفته بودند. ازین جمع، جواب تست کرونای هفت نفر مثبت شده بود. و سرانجام ۱۷ مهمان در عروسی آلوده به ویروس شناسایی شده بودند که البته اغلب علائم‌شان خفیف بوده. او گفت: «در واقع من باید بیشتر توجهم را معطوف واکسیناسیون اوکلاهوما و شیوع گونه دلتا در این منطقه می‌کردم و برنامه‌هایم را بر این اساس می‌چیدم.»

شیوع ویروس در پراوینس‌تاون، ماساچوست، نشان می‌دهد که این ویروس در شرایط مساعد چقدر سریع رشد می‌کند. در جشن‌های معروف چهارم ژوئیه این شهر کوچک میزبان بیش از ۶۰ هزار نفر بود که بدون ماسک در کافه‌های شلوغ و مهمانی‌های خانگی در هم آمیخته و می‌رقصیدند. آدام هانت ۵۵ ساله، یک مدیر تبلیغاتی که حدود ۲۰ سال است به طور پاره‌وقت در پراوینس‌تاون کار می‌کند، گفته که جمعیت امسال بیش از حد معمول بود. او خاطرنشان کرده که بارها و مراکز تفریحی تا زمانی که اجازه پیدا نکردند، درهاشان باز نشد. هانت خودش به این ویروس آلوده نشده، اما چندین نفر از دوستان واکسینه‌شده‌اش که از محل‌هایی مانند هاوایی و آلاباما آمده بودند، در بازگشت تست‌شان مثبت بوده. در مجموع در این مورد جدید، تعداد مبتلایان واکسینه‌شده، ۲۵۶ مورد ‌_‌از جمله ۶۶ بازدیدکننده از ایالات دیگر‌‌_ می‌شد که حدود دو سوم رشد را در افراد واکسینه‌شده نشان می‌داد. استیو کاتسورینیس، رئیس شورای بهداشت پراوینس‌تاون گفته که انتظار نداشته در افراد واکسینه‌شده نیز رشدی مشابه را ببیند و کریستین پانتاگانی، متخصص ژنتیک کالج بیلور که وبلاگی را در توضیح مفاهیم پیچیده مدیریت می‌کند گفت که مقامات بهداشتی باید تلاش کنند واکسینه‌شده‌ها لااقل از آسیب‌های جدی مصون بمانند. او گفت: «اثر واکسن ۱۰۰ درصدی نیست. نباید انتظار داشته باشیم واکسن‌های کووید هم کامل باشند. که این انتظار خیلی بالایی‌ست.»