پیش شرط ساخت یک میلیون مسکن در سال چیست؟

یکی از مشکلات فعلی کشور در حال حاضر بحث مسکن است که بسیاری از خانوارها با آن درگیر هستند، البته اگر در سالیان گذشته بحث خرید مسکن یکی از مشکلات بود در شرایط کنونی با گرانی شدید مسکن حتی اجاره یک واحد مسکونی در شهری مانند تهران برای بسیاری از مردم سخت و دشوار شده است.

یکی از شعارهای انتخاباتی کاندیداهای ریاست جمهوری نیز فراهم کردن امکان خانه‌دار شدن خانوارها بود به طوری که رییس‌جمهور منتخب از جمله افرادی بود که وعده ساخت یک میلیون واحد مسکن در سال را برای حل مشکل مسکن داد و وزیر مسکن و شهرسازی نیز بر همین اساس و در آغازین روز کاری خود مجددا تاکید داشت که در چهار سال دولت سیزدهم چهارمیلیون واحد مسکن در کشور ساخته خواهد شد. وعده‌ای که البته برخی کارشناسان حوزه مسکن برآورده شدن آن را سخت و غیر ممکن می‌دانند.

در این زمینه دکتر سید محمود فاطمی عقدا رییس انجمن زمین‌شناسی مهندسی ایران و عضو هیات علمی دانشگاه خوارزمی گفت و گویی اختصاصی  با فراز گفت که تحقق ساخت یک میلیون واحد مسکن در سال امکان‌پذیر بوده اما شروطی دارد که برآورده شدن این شروط پیش‌نیاز آن است. او نخستین شرط در این زمینه را مصالح ساختمانی می‌داند و بیان می‌دارد سیمان و فولاد دو عنصر اصلی در هر ساخت و سازی است که کشور ما نیز خوشبختانه در زمینه تامین این دو عامل مشکلی ندارد اما مشکل اصلی بحث صادرات این دو کالاست که به دلیلی بالا رفتن قیمت ارز ، صادرات آن بیش از ورود به بازار داخلی برای تولیدکنندگان صرفه اقتصادی دارد لذا باید مدیریت مناسبی برای عرضه این کالاها در بازار داخلی صورت گیرد تا کمبودی در این زمینه حاصل نشود و قیمت‌ها به یکباره با نوسانات بالا همراه نشود.

ایشان دومین نکته مهم در زمینه تولید مسکن را بحث زمین عنوان نمودند و گفتند که در حال حاضر دو شاخه اصلی برای تامین زمین وجود دارد اول بحث بافت فرسوده است که با تخریب و نوسازی آن کاهش خطرپذیری به خصوص در مقابله با زلزله برای مردم فراهم می‌آید شاخه دوم نیز زمینهای دولتی است که با واگذاری آن به انبوه‌سازان امکان تولید مسکن ارزان نیز فراهم می‌شود با این حال مشکل اصلی این است که در کلان‌شهرها به خصوص در شهرهایی مانند تهران ، اصفهان و تبریز عملا زمین‌های چندانی باقی نمانده است و حتی در اطراف نیز شهرک‌های اقماری بسیاری ساخته شده است که امکان اضافه شدن شهرک جدید سخت است.

رییس انجمن زمین‌شناسی مهندسی ایران سومین عامل را لشگر انبوه‌سازان و سازندگان واحدهای مسکونیدر  کشور معرفی می‌کند که نیازمند مدیریت صحیح و اصولی بر آن توسط وزارت راه و شهر سازی است تا بر طبق زمان و قواعد معین و مشخص به تولید مسکن بپردازند.

فاطمی دیگر عامل تعیین کننده مسکن را بحث تسهیلات و منابع مالی می‌داند و معتقد است باید تمام تسهیلات بخش خرید به سوی بخش عرضه تولید برود تا هم مشکل تولیدکنندگان کاهش یابد و هم بتوان تا 70 درصد الی 80 درصد قیمت یک واحد مسکونی را برای متقاضیان توسط این تسهیلات تامین کرد. وی همچنین بحث فروش مسکن در بازار سرمایه را ایده خوبی دانست که سبب می‌شود نقدینگی و سرمایه‌های زیادی به بخش تولید مسکن آمده و نیاز مالی این بخش را تامین نماید.  

عضو هیات علمی دانشگاه خوارزمی با اشاره به دو تجربه قبلی مسکن مهر و مسکن ملی اشاره داشتند که در مجموع مسکن دولتی مسکن ایده‌آل در هیچ کجای دنیا نمی‌باشد چرا که هدف تولید مسکن ارزان و حمایتی برای اقشار کم‌برخوردار جامعه است. با این حال باید ضوابط مقررات در این حوزه به طور مشخص تعریف شود تا ساختمان‌ها از هویت ایرانی و اسلامی معماری کشور دور نشوند. همچنین در بحث مسکن مهر به بحث زیرساخت‌ها توجه لازم نشد که سبب شد برخی واحدهای ساخته شده عملا امکان استفاده نداشته باشند که در دولت جدید بهتر است از ظرفیت روستاهایی که پتانسیل تبدیل سکونت‌گاههای جدید را دارند استفاده شود. ایشان در ادامه با اشاره به طرح ملی مسکن گفتند که این طرح بعد از شش سال عدم ورود دولت به بحث ساخت انجام شد که اقدام مثبتی بود اما با توجه به اینکه در این طرح اقدام به خرید زمین شد در نتیجه قیمت تمام شده واحدهای ساخته شده بالا بوده و در نتیجه این گرانی امکان استفاده توسط جامعه هدف را بدست نیاورد و در مجموع استقبال خوبی از این طرح نشد چرا که افراد توان پرداخت اقساط این واحدها را نداشتند.

او در انتها گفت: بحث مسکن در دولت سیزدهم نیز با توجه به بالا بودن قیمت مصالح و سایر اجناس باید زمین دولتی در اختیار سازندگان قرار گیرد تا بتوان واحدهای مسکونی ساخته شده را با قیمت مناسب در اختیار مصرف‌کنندگان قرار داد.