چگونه ضریب جینی یک کشور با یک سریال جابه‌جا شد؟

صنعت سرگرمی و لزوم ارتباط با واقعیت‌های جامعه

صنعت سرگرمی، که بخش عمده آن‌را تولید فیلم و سریال تشکیل می‌دهد، در حال فراگیری جهانی است و در این میان شرکت‌های مختلف، تلاش می‌کنند عرصه تولیدات خود را از انحصار سوژه‌ها، تهیه‌کنندگان و بازیگران هالیوودی درآورده و به کشورها و فرهنگ‌های دیگرهم توجه کنند. دراین میان، کره جنوبی فعلا در صدرهمکاری با شرکت نتفلیکس قرار دارد. کره جنوبی با تولید سریال Squid Game ، که در ایران به «بازی مرکب» مشهور شده، توانسته در صدر دانلودهای جهانی قرار بگیرد.

این سریال چنان محبوبیتی پیدا کرده که برای مثال بازی‌های این سریال در مرکز فرهنگی کره در ابوظبی، توسط طرفداران، اجرا شد. هم‌چنین بازی«چراغ سبز- قرمز» از مجموعه بازی‌های سریال «بازی مرکب» در شهر روتردام هلند اجرا شد؛ تنها نکته تفاوت این بازی با بازی سریال در این بود که برخلاف سریال در این بازی افراد بازنده با گلوله هدف قرار نگرفتند! اما نکته جالب‌تراین‌که ‌یک app معروف آموزش زبان اعلام کرده بعد از پخش سریال Squid Game ( بازی مرکب) درخواست کاربران  برای یادگیری زبان کره‌ای در این اپ افزایش چشمگیری داشته. به زبان ساده نه تنها یک سریال موفق کلی درآمد کسب کرده و راه را برای پخش جهانی دیگر آثار سینمایی کره باز کرده بلکه در حال صدور فرهنگ کره هم هست، این تاثیر را می‌توان روی افزایش خرید محصولات کره‌ای در نقاط دیگر هم دید.

سریال «بازی مرکب» و فیلم «انگل»، از اختلاف طبقانی شدید در کره جنوبی حکایت دارد؛ در این سریال هیچ نوع پنهان‌کاری در مورد نمایش فقر و تاثیرات آن در جامعه کره و شکاف طبقاتی بین مردم آن، صورت نگرفته است. دلیل اجرای بازی مرکب، نیز دقیقا وجود همین شکاف طبقاتی و فقر مردم است؛ گرچه سریال و فیلم در درجه اول برای سرگرمی ساخته می‌شوند، اما ارتباط سوژه با متن جامعه و واقعیت‌هایی که مردم درگیر آن هستند، می‌تواند برای دولت‌مردان، آگاهی و هشداردهنده باشد.

یکی از دلایل موفقیت سریال‌های کره‌ای-نه درتلویزیون ایران که تنها به پخش سریال‌های تاریخی کره بسنده کرده- نمایش ملموس واقعیت‌های زندگی آدم‌هاست همان‌طور که هستند. در این سریال‌ها، هم پلیس و پرستار و پزشک و معلم و مادر و پدر خوب و جود دارد و هم فاسد. و البته در کره، برخلاف ایران، کسی با دیدن پلیس و پزشک و پرستارو معلم مادر و پدر فاسد در یک فیلم یا سریال-که حتما درهر جامعه‌ای وجود دارند- بیانیه‌ای مبنی بر توهین به ساحت مقدس این مشاغل و افراد صادر نمی‌کنند! وقتی واقعیت‌های جامعه، شفاف و بدون پنهان‌کاری و مقدس‌مآبی نشان داده شوند، طبیعی است که مردم از آن‌ها استقبال فراوانی کرده و سطح مطالبه‌گری‌شان بالا می‌رود و دولت‌ها نیز ناگزیر از پاسخگویی می‌شوند. چنین است که فقط یک سریال؛ ناگهان «ضریب جینی» را که شاخص اختلاف طبقانی است، در کره جنوبی ۳۱.۴ است، به نقطه‌ای پائین‌تر از ایران (چیزی نزدیک به 43) می‌رساند.

‌ صنعت سرگرمی؛ جهانی اندیشیدن، بومی تصمیم گرفتن

همکاری سال گذشته شرکت ‎نتفلیکس با صنعت فیلم و سریال ‎کره جنوبی، در مجموع موجب تزریق ۱.۹ میلیارد دلار به اقتصاد این کشور شده است. نتفلیکس طی ۴ سال ۱۶ هزار شغل تمام‌وقت در کره جنوبی ایجاد کرده و درآمد صنعت سرگرمی این کشور ۴.۷ میلیارد دلار افزایش یافته است.

این درام که به زبان کره‌ای است و از ۱۷ سپتامبر امسال روی پلتفرم نتفلیکس قرار گرفته، موفقیت غافلگیرکننده‌ای برای پلتفرم در پی داشته است و به گفته تد ساراندوس، رئیس نتفلیکس، «احتمال زیادی» وجود دارد که این برنامه به پربیننده‌ترین برنامه‌ آنان در تمام دوران تبدیل شود. بازی مرکب واقعیت پادآرمانشهری را نشان می‌دهد که در آن سازمانی، مجموعه‌ای از افراد مقروض را استخدام می‌کند تا در بازی‌های سریالی بچه‌گانه مهلک رقابت کنند تا شاید برنده پولی شوند که زندگی‌ آنان را زیرورو کند.

اما نکته جالب در مورد سیاست نتفلیکس در رابطه با تماشاگران این است که نتفیلیکس «بیننده» را کسی می‌داند که «دو دقیقه» از یک قسمت از برنامه‌ای را تماشا کرده باشد؛ یعنی مقدار زمانی که به گفته آن‌ها «آن‌قدر طولانی است که نشان دهد این انتخاب عامدانه بوده است».