افزایش قیمت بلیت، اکران نوروزی را زمین زد؟

عرف تجاری سینما در سراسر دنیا خط و مشی ویژه ای دارد. از جمله کسب درآمد از طریق فروش بلیت در گیشه سریع‌ترین منبع دسترسی به پول است. بین ۲۵ تا ۳۰ درصد درآمد فیلم‌های سینمای آمریکا از طریق بلیت‌فروشی از سالن است و سالن‌ها غیر از جهت‌دهی به جریان سینما کارکرد ویژه دیگری که دارند، همین پول سریع‌الوصول است. اما ظاهرا در ایران قضیه فرق می‌کند و مساله بدهی سینماداران به صاحبان فیلم‌ها حتی با افزایش قیمت بلیت و اکران فیلم های تازه در فصل طلایی اکران نیز آن‌طور که انتظار می رفت، سرشکن نشده است. اکران نوروز سال ۱۴۰۱ نیز در حالی وارد هفته سوم شده که میزان مخاطبان این اکران نسبت به سال های گذشته با افت قابل توجه و نگران کننده ای مواجه شده است. جالب آن‌که این بار نمی توان این افت را باز هم به کرونا ربط داد چراکه با توجه به حجم حضور مردم در سفرها و رستوران ها و دیگر اماکن تفریحی این گزاره خود به خود حذف خواهد شد. اما به نظر می‌رسد ریسک بزرگ سازمان سینمایی و تهیه کننده‌ها و دفاتر پخش در افزایش پنجاه درصدی قیمت بلیت تاثیر منفی اش را از همین حالا گذاشته است و بعید است ترکیب دیگری از فیلم‌ها به آماری چندان بهتر از این می‌رسید. شاید پیشنهاددهندگان این طرح حتی از ذهنشان هم نگذشته که در شرایط اسفناک اقتصادی یک خانواده چهارنفره چگونه دویست هزار تومان بلیت سینما بخرد؟! هزینه‌های جانبی سینما رفتن کنار هزینه بلیت را هم باید در نظر بگیریم. سینما رفتن یک تفریح سالم خانوادگی است اما پیشنهاد نابخردانه افزایش پنجاه درصدی قیمت بلیت سینما در حال تبدیل سینما به تفریحی لوکس است که تنها قشر کوچکی از جامعه را می تواند سرگرم کند. شاید تهیه‌کنندگان موافق افزایش قیمت بلیت سینما به دنبال سرپوش گذاشتن بر شکست فیلم‌های خود در گیشه هستند چون با بلیت پنجاه هزارتومانی یک فیلم با تنها دویست هزار مخاطب در کشور هشتاد میلیونی، ده‌ میلیارد تومان خواهد فروخت که در حقیقت نادیده گرفتن صورت مسئله که همان استقبال مخاطب است خواهد بود! در واقع افزایش بی‌رویه قیمت بلیت سینما با فیلم‌های بی‌کیفیت ایرانی و نبود اکران فیلم‌های روز جهان سوق دادن مخاطب به سمت فضای غیرمجاز و قاچاق است.

مالیات از مردم گرفته می شود!

سال گذشته بود که پس از افزایش قیمت بلیت گفته شد که قیمت بلیت قرار نیست تغییری کند و این درواقع، همان درصدی از ارزش افزوده است که در گذشته از مخاطبان دریافت نمی‌شد و ازین پس قرار است روی بلیت فیلم‌ها منظور می‌شود. در واقع مخاطب می بایست درصدی از مالیات سینما‌های مدرن، ممتاز و درجه یک را به بهای بلیت سینما اضافه می‌کرد. این توجیه سینماداران بود که می گفتند، همه اجناس گران شده و فشار زیادی را از نظر اقتصادی متحمل می‌شوند، به همین دلیل ارزش افزوده‌ای که سال های گذشته پرداخت آن را خود تقبل می‌کردند، دیگر پرداخت نمی‌کنند و قیمت بلیت را با ارزش افزوده محاسبه می‌کنند. باید گفت هرچند فشار اقتصادی بر سینماداران مخصوصا طی دوران کرونا مشخص است اما در شرایطی که سینما‌های کشور برای دوباره جان گرفتن نیاز به طرح‌های تشویقی برای جذب مخاطب بود، اضافه شدن قیمت بلیت‌ها می‌تواند یک نکته منفی باشد که بود و متاسفانه این دور باطل در حال تکرار است.

در اکران نوروز ۱۴۰۱ چه گذشت؟

بعد از لغو اکران‌ نوروز سال ۹۹ و اکران کم رمق نوروز سال ۱۴۰۰ تحت تاثیر کرونا، با توجه به بازگشت مردم به سینماها در نیمه دوم سال گذشته و فروش بالای دو فیلم «گشت ۳» و «دینامیت» همه چیز برای یک اکران نوروز پررونق آماده بود. در این شرایط با توجه به مخاطب ۶۳۰ هزار نفری اکران نوروز ۱۴۰۱ تا دهم فروردین حتی اگر این‌آمار تا پایان نوروز به ۹۰۰ هزار تماشاگر برسد اکران نوروز ۱۴۰۱ نسبت به نوروز ۹۸ بیش از ۶۰ درصد و نسبت به نوروز ۹۷ بیش از ۵۰ درصد افت کرده است. در واقع ۷ فیلم اکران نوروز امسال به اندازه یک فیلم اکران نوروز ۹۸ هم مخاطب نداشته‌اند!

پر مخاطب ترین فیلم امسال یعنی «سگ بند» تاکنون ۲۵۰ هزار تماشاگر داشته و آمار به شدت پایین تری نسبت به صدرنشینان گیشه نوروزی سالهای ۹۶ تا ۹۸ را ثبت کرده این درحالی است که فیلم «چهار انگشت» که در رتبه سوم اکران نوروز ۹۸ قرار داشت حدود ۳۰۰ هزار مخاطب فقط در تعطیلات نوروز داشته است.برای مقایسه کافی است اکران نوروز امسال را با اکران نوروز دو سال گذشته مقایسه کنیم. سال ۹۸ مخاطب هفته اول ۸۵۰ هزار نفر و مخاطب کل نوروز ۲.۳۰۰ هزار نفر بود. پرمخاطب‌ترین فیلم‌ها «رحمان ۱۴۰۰» برابر با ۹۵۰ هزار نفر و «متری شیش و نیم»  ۶۵۰ هزار نفر بود. سال ۹۷ مخاطب هفته اول ۸۰۰ هزار نفر و مخاطب کل نوروز ۲.۱۰۰ هزار نفر بود. پرمخاطب‌ترین فیلم‌ها «مصادره» با ۶۰۰ هزار نفر و «لاتاری» با ۵۰۰ هزار نفر بود. در سال ۱۴۰۱ اما مخاطب هفته اول ۳۰۰ هزار نفر و مخاطب تا ۱۰ فروردین ۶۳۰ هزار نفر بوده و پرمخاطب‌ترین فیلم‌ها «سگ بند» با ۲۵۰ هزار نفر و «موقعیت‌مهدی» با ۱۵۰ هزار نفر بود. با این تفاسیر فروش فیلم‌های حاضر در اکران نوروز سال ۱۴۰۱ به رقم هجده میلیارد و ۴۰۰ میلیون تومان رسیده است. همچنین ۴۷۷ هزار نفر در ۲۵ هزار سانسی که سینماها برای فیلم‌ها تدارک دیده‌اند، به تماشای آثار سینمای ایران در نوروز امسال نشسته‌اند.

در نهایت باید گفت سینما رفتن سال‌هاست که از سبد بیشتر خانواده‌های ایرانی حذف شده است. طوری‌که حتی پرفروش‌ترین فیلم‌های این سال‌ها هم اغلب به لحاظ تعداد تماشاگر در حد معمولی‌ترین فیلم‌های دهه۶۰ مخاطب نداشته‌اند. با توجه به شرایط اقتصادی، طبیعی است که با همین بهای فعلی هم سینما رفتن برای خانواده‌ها دشوار باشد و با بلیت‌های ۴۵ هزار تومانی احتمالا عده‌ای از مخاطبان فعلی هم از خیر سینما رفتن می‌گذرند.