شبهات پزشکی درباره‌ مرگ مهسا امینی

پس از انتشار گسترده‌ی خبر بستری شدن مهسا امینی در بیمارستان کسری، پلیس امنیت اخلاقی و نیروی انتظامی در اولین واکنش و اظهار نظر رسمی، دلیل بیهوشی او را سکته‌ی قلبی در محل پلیس امنیت اخلاقی و حین جلسه‌ی توجه و ارشاد عنوان کرد.

این پاسخ برای رسانه‌ها، مخاطبان آن‌ها و نیز کاربران شبکه‌های اجتماعی پذیرفتنی نبود و در روزهای بعد نیز موراد دیگری مطرح شد و شائبه‌ها را افزایش داد. در این گزارش دلایل این واکنش و ناباوری بررسی می‌شود:

جوانان بدون پیش‌زمینه سکته نمی‌کنند

به گفته‌ی پزشکان و متخصصان حوزه‌ی سلامت، احتمال سکته‌ی قلبی و مهم‌تر از آن مرگ مغزی در جوانان سالم و بدون سابقه‌ی بیماری یا ژنتیکی بسیار پایین و تقریبا غیرممکن است. وقتی درباره‌ی سابقه‌ی بیماری حرف می‌زنیم، از بیماری‌های ژنتیکی و مادرزادی (که ممکن است خود فرد از آن بی‌اطلاع باشد) تا اضافه‌وزن، چربی خون، دیابت، فشارخون و... را شامل می‌شود.

غیر از برخی بیماری‌های ژنتیک و مادرزادی که می‌تواند تا چند سال بدون علامت باشد، سایر موارد علائم مشخص دارند و معمولا افراد دچار اضافه وزن دچار می‌شوند، بنابراین اگر جوانی به یکی از این مشکلات مبتلا باشد، عوارض و نشانه‌هایی مانند سالمندان خواهد داشت. از طرف دیگر چنین مواردی در پرونده و سابقه‌ی پزشکی مشخص هستند که خانواده‌ی مهسا هرگونه سابقه‌‌ی بیماری او را رد کرده‌ و تأکید کرده‌اند فرزندشان کاملا سالم بوده است.

یکی دیگر از دلایل سکته قلبی جوانان، ضربه‌ی سخت و شدید به قفسه‌ی سینه است که در بعضی ورزشکاران یا نزاع‌های خیابانی منجر به مرگ می‌شود.

 اگر حرف خانواده‌ی مهسا امینی درمورد سلامت کامل او را نادیده بگیریم، این پرسش پیش می‌آید که در جلسه‌ی توجیهی یا پیش از آن چه گذشته که استرسی در این حد برای فرد داشته است؟ در طول یک جلسه‌ی ارشادی یا در مسیر هدایت او به داخل ون و سپس به ساختمان، چه چیزی می‌تواند دختران را دچار استرس اینچنینی کند؟ 

پلیس مسئول حفظ جان متهم و مجرم

اگر زنانی را که گشت ارشاد بازداشت می‌کند، متخلف یا حتی متهم و مجرم بدانیم باید این نکته‌ی مهم را یادآور شد که بر اساس قانون، از وقتی فرد با هر عنوانی در بازداشت و اختیار پلیس قرار می‌گیرد، مسئولیت حفظ جان و سلامت او کاملا به‌عهده‌ی این نهاد است و باید درمورد هر نوع آسیب به سلامت و جان او پاسخگو باشد. 

از طرف دیگر سکته‌ی قلبی با علائم هشدار جدی و آشکار همراه است: درد، احساس سیری، حالت تهوع یا استفراغ، تنگی نفس، تعریق یا عرق سرد، احساس ضعف، خستگی و یا سرگیجه، احساس اضطراب، بی‌حس شدن بدن.

بنابراین در صورتی‌که فرض را بر صحت ادعای مطرح‌شده بگذاریم و مهسا امینی در محل ساختمان پلیس امنیت اخلاقی دچار سکته‌ی قلبی شده باشد، علائم او مدتی طول کشیده است...

شبهه‌ی ضربه‌ی مغزی مهسا امینی

به فاصله‌ی کوتاهی پس از انتشار عکس‌های مهسا امینی روی تخت بیمارستان، نکاتی درمورد وضعیت او توجه بعضی پزشکان و افراد حوزه‌ی درمان را به‌ خود جلب کرد.

ابهام این مسئله به‌حدی رسیده که از صفحات مجازی فراتر رفته است و دکتر حسین کرمپور -رئیس شورای همانگی استان هرمزگان- نیز در نامه‌ای خطاب به دکتر رئیس‌زاده -رئیس کل سازمان نظام پزشکی- به آن اشاره کرد و نوشت: «خونریزی از گوش و کبودی زیر چشم‌های بانو مهسا امینی با دلایل ارائه شده از سوی برخی نهادها که علت [مرگ] را سکته‌ی قلبی اعلام کرده‌اند، همخوانی ندارد. بیشتر علائمی که در عکس‌های بستری این بانو در بیمارستان منتشر شده‌ است، با علائم مرتبط با ضربه‌ی به سر و خونریزی ناشی از آن همخوانی دارد.»

او در ادامه خواسته در کمال صداقت و شجاعت در شفاف‌سازی و نمایان کردن حقیقت گام برداشته شود.

ادعای انتشار مدارک پزشکی مهسا 

روز گذشته سایت و صفحات اجتماعی ایران‌اینترنشنال (خبرگزاری وابسته به دولت سعودی) تصاویری را منتشر کرده و مدعی شده‌ که سی‌تی‌اسکن مغز و ریه‌ی مهسا امینی است. به گفته‌ی این منبع، یک گروه هکری توانسته به سامانه‌ی بیمارستان کسری دست پیدا کند و عکس‌ها را در اختیار آن‌ها قرار دهد.

این تلوزیون خارجی، در یک برنامه با دعوت دو پزشک متخصص، عکس‌ها را بررسی و ضربه‌ی شدید به سر مهسا را تأیید کرد. به گفته‌ی این دو نفر، فرد بلافاصله پس از ضربه‌ی شدید به سر بیهوش نمی‌شود و عوارض با فاصله بروز می‌کنند.

بعضی کاربران نکته‌ی دیگری را مورد توجه قرار دادند که چرا از عکس‌های منتشر شده فقط یک عدد اسم و تاریخ دارد؟ در حالی‌که روی تمامی تصاویر پزشکی (سی‌تی‌اسکن، ام‌آر، آی و...) نام بیمار و زمان تصویربرداری درج می‌شود. در همین تک‌عکس نیز زمان تصویربرداری ۲۴ ساعت پس از بستری شدن مهسا، یعنی عصر روز چهارشنبه ثبت شده است.

 از سوی دیگر بعضی پزشکان در فضای مجازی عکس‌ها را مربوط به فردی می‌دانند که قبلا تومور مغزی داشته تومور با جراحی برداشته شده است، پس نمی‌تواند متعلق به مهسا باشد. سکوت بیمارستان کسری در این مورد و ادعای هک سامانه‌، صحت‌سنجی موضوع را سخت‌تر کرده است.

روز گذشته تصاویر دیگری نیز در فضای مجازی منتشر و ادعا شد پرونده‌ی پزشکی مهسا امینی در سال ۱۳۹۱ است و نشان می‌دهد او همزمان درگیر بیماری قلبی و تومور مغزی بوده است. کاربران درستی این مدارک را هم رد کرده و زیر سؤال برده‌اند با این توضیح که پرونده مربوط به بستری کودک به دلیل سرماخوردگی حاد بوده و بقیه‌ی موارد بعدا اضافه شده است. دو نفر از کاربران نیز مجموعه داروهای نوشته شده را غیرمرتبط و سوابق پزشکی را برای کودکی ۱۳ ساله غیرمتحمل و نادرست عنوان کرده‌اند.

جامعه در انتظار پاسخی شفاف

بیمارستان کسری پس از اعلام قطعی مرگ مهسا امینی در بیانیه‌ی که روی  اینستاگرام منتشر شده بود، نوشت: «سرکار خانم مهسا امینی ساعت ۲۰:۲۲ روز سه‌شنبه ۲۲ شهریورماه با ارست قلبی تنفسی (کد ۹۹)، بدون علائم حیاتی و میدریاز دوبل (مرگ مغزی) به بیمارستان کسری ارجاع و با توجه تلاش‌های ویژه تیم احیا عملیات بر روی بیمار انجام گرفت که ضربان قلب برگشت و بیمار در بخش مراقبت‌های ویژه بستری شد. متاسفانه بیمار پس از ۴۸ ساعت روز جمعه، مجددا دچار ارست قلبی شد که با توجه به مرگ مغزی ،علی‌رغم تلاش‌های تیم پزشکی موفق به احیا نشدند و بیمار فوت شد.»

نکته‌ی قابل‌توجه تاکید بر مرگ مغزی، نداشتن علائم حیاتی در زمان انتقال مهسا به بیمارستان و نبود امکان احیای مجدد به همین دلیل بوده است. چند ساعت بعد این بیانیه از روی صفحه‌ی اینستاگرام بیمارستان حذف شد که نتیجه‌اش افزایش شایعات به خبرهای پیشین بود.

به صورت معمول پاسخ کالبدشکافی و تعیین علت مرگ، در فاصله‌ی چند ساعت تا چند روز اعلام می‌شود ولی در شرایط خاص و حساس شبیه مرگ پرحاشیه‌ی مهسا امینی، آزمایش‌های دقیق‌تر و بیشتری لازم است و احتمال دارد اعلام پاسخ قطعی حتی تا یک ماه طول بکشد. انتظار می‌رود نهادهای رسمی پس از مشخص شدن نتیجه‌ی قطعی آزمایش‌ها، کاملا شفاف برخورد کنند و هر نتیجه‌ای را بدون مصلحت‌اندیشی‌های معمول به خانواده‌ی مهسا امینی و عموم مردم اعلام نمایند.