هکرهای انانیموس چه کسانی هستند؟

نزدیک دو دهه از فعالیت یکی از بدنام‌ترین گروه‌های هکری جهان با عنوان «ناشناس» می‌گذرد، گروهی که نامش همین چندماه پیش و با شروع جنگ روسیه علیه اوکراین بار دیگر در سرخط خبرها قرار گرفت. یک حساب توییتری منتسب به این گروه با ۸ میلیون دنبال‌کننده از آغاز جنگ سایبری علیه روسیه و پوتین خبر داد. طی چندماه بعد، هکرهای «ناشناس» مدعی شدند از کار افتادن سایت‌ها و افشای داده‌های آژانس‌ها، خبرگزاری‌ها، تلوزیون‌ها و شرکت‌های دولتی روسیه کار آن‌هاست.

نیمه‌شب سی‌ام شهریورماه یک گروه هکری معروف جهانی، پیام تهدیدآمیزی خطاب به دولت ایران نوسته و در ادامه تصویری منتشر کرد که نشان می‌داد سایت رسمی دولت از دسترس خارج شده است. ناشناس‌ها اعلام کردند که با اسم رمز مهسا امینی حملاتی را علیه ایران شروع کرده‌اند. درگاه ملی دولت هوشمند، صدا و سیما و بانک مرکزی هدف‌های بعدی حملات سایبری بودند. ناشناس یا انانمس چه کسانی هستند و چرا به سایت‌های ایرانی حمله کرده‌اند؟ در این گزارش شرح کوتاهی از گذشته و اهداف این هکتیویست‌ها (اکتیویست‌های هکر) می‌خوانید.

ناشناس‌ها از کجا آمده‌اند؟

گروه هکری ناشناس (Anonymous) سال ۲۰۰۳ و در اتاق‌های گفتگوی اینترنتی شکل گرفت و هک‌های اولیه‌ی آن‌ها بیشتر جنبه‌ی تفریحی داشت ولی پس از مدتی فعالیت‌های آن‌ها جنبه‌ی اجتماعی و سیاسی پیدا کرد. هکتیویست‌ها (ترکیب دو واژه‌ی هکر و اکتیویست) از کشورهای مختلف به این گروه پیوسته‌اند و حتی تا به‌حال چند راهپیمایی جهانی داشته‌اند. استفاده‌ی آن‌ها از ماسک و غیرمتمرکز بودن‌شان، شناسایی و ردگیری کار آن‌ها را دشوار کرده است. 

ناشناس‌ها از وقتی برای هک‌های خود اهداف سیاسی و اجتماعی تعریف کردند، تهدید یا شروع هک را با عبارت‌هایی مانند «منتظر ما باشید، فراموش نمی‌کنیم، نمی‌بخشیم و...» شروع می‌کنند. این هکتیویست‌ها با سانسور، محدودیت و کنترل اینترنت مخالفند و در چند سال اخیر بیشتر به سایت‌های دولتی یا خصوصی حمله می‌کنند که به گفته‌ی خودشان چنین رویکرد یا عملکردی دارند.

سابقه‌ی هک‌ها و حملات سایبری

حمله به کلیسای ساینتولوژی یکی از اولین هک‌های پر سر و صدای ناشناس‌ها بود که در ادامه ویدئویی از خنده‌های هیستریک و عصبی تام کروز (از پیروان این فرقه) را روی یوتیوب منتشر کردند. کلیسا با ادعای نقض حریم شخصی علیه گروه شکایت کرد و حتی با حمله‌ی سایبری به سایت انجمن صرع آمریکا سعی کرد برایشان پاپوش درست کند ولی موفق نشد.

پس از این‌که مردم به نوع فعالیت این فرقه و کلیساهایش مشکوک شدند و راهپیمایی‌های زیادی علیه آن‌ شکل گرفتن هکتیویست‌های ناشناس از ماسک فیلم معروف و محبوب «وی مثل وندتا» (انتقام‌جو) استفاده کردند تا از خطر و شناسایی در امان باشند.

ناشناس‌ها و انقلاب عربی: سال ۲۰۱۱ با شروع اعتراض‌ها در تونس و سرکوب مردم معترض، سایت‌های دولتی این کشور هک شد اتفاقی چند ماه بعد برای دولت مبارک و کشور مصر افتاد.

سال ۲۰۱۲ وزارت دادگستری آمریکا و اف‌بی‌ای هدف حمله‌ی هکری قرار گرفتند چون بینان‌گذاران و گردانندگان یک سایت آپلود و دانلود رایگان را به جرم نقض کپی‌رایت دستگیر کرده و سایت را بسته بودند.

یکی از حمله‌های معروف این گروه علیه گروه داعش و هک چندصد حساب کاربری آن در توییتر بود. 

صاحبان سایت معروف و شناخته‌شده‌ی Pay-Pall طعم انتقام ناشناس‌ها را وقتی چشیدند که راه‌های کمک مالی به جولیان آسانژ و سایت ویکی‌لیکس را مسدود کردند.

بازگشت ناشناس‌ها

پس از دستگیری و زندانی شدن تعدادی از اعضا و رهبران گروه اِنانیموس، مدتی خبری از آن‌ها نبود یا دست‌کم سر و صدای زیادی نداشتند تا این‌که سال گذشته‌ وقتی حزب جمهوری‌خواه آمریکا قانون جنجالی سقط جنین را مطرح کرد. گروه با هک سایت‌های مربوط به این حزب در اعتراض‌های فعالان آمریکایی علیه این قانون و حزب حاکم آمریکا همراه شد.

به فاصله‌ی چندماه و با حمله‌ی روسیه به اوکراین، ناشناس‌ها برای اولین بار در صفحه‌ی توییتری خود از «جنگ سایبری» رسمی علیه یک کشور و رهبر آن خبر دادند. حملات هکری گسترده‌ای علیه‌ تمامی سایت‌های دولتی روسیه شروع شد و هکرها مدعی شدند بیش از صدها سایت روسی مورد حمله قرار گرفتند و ۴۵۰ عدد از آن‌ها آسیب جدی دیدند. این سایت‌ها شامل نهادها و سازمان‌های دولتی، خبرگزاری‌ها و رسانه‌ها، تلوزیون، شرکت‌های دولتی و... بود.

چرا ناشناس‌ها به سایت‌های دولتی ایران حمله کردند؟

صفحه‌ی توییتری هکتیویست‌های ناشناس اولین بار چهار روز پیش ویدئویی از اعتراض‌های اخیر و پس از درگذشت مهسا امینی منتشر کرد. دیشب این گروه یکی از پیام‌های معروفش را با رمز MahsaAmini خطاب به ایران نوشت: «ما این‌جاییم، ما با شما هستیم… منتظر ما باشید.» 

در ادامه دو تصویر روی صفحه‌ی توییتر ناشناس قرار گرفت که نشان می‌داد سایت پایگاه اطلاع‌رسانی دولت ایران از دسترس خارج شده است. سایت یک بار فعال شد ولی پس از وقفه‌ی یک ساعته‌ی دیگری، دوباره در دسترس قرار گرفت. بعد از درگاه ملی دولت هوشمند و سایت صدا و سیما، سایت بانک مرکزی مورد حمله‌ی هکرها قرار گرفت که غیر از اسکرین‌شات صفحه، آی‌پی‌های مختلفی هم که برای ورود به این سایت تلاش کرده بودند، منتشر شد.

تا ساعتی پیش از تنظیم این خبر درگاه ملی دولت هوشمند در دسترس نبود. با توجه به سابقه‌ی فعالیت این گروه به نظر می‌رسد مسئولان شبکه و امنیت سایت‌های داخلی روزهای سختی پیش‌رو خواهند داشت.