کاربران صیانت می‌شوند، رئیسی «تیک» می‌گیرد!

 پلتفرم اینستاگرام، در هفته‌های نخست اعتراضات مردمی به مرگ مشکوک مهسا امینی و در یک‌سالگی فعالیت دولت ابراهیم رئیسی فیلتر شد. دو ماه بعد، صفحه رییس جمهوری در همین پلتفرم «تیک آبی» گرفت. اخذ تیک آبی در اینستاگرام مستلزم نامه‌نگاری‌ها و مکاتبات فراوان و احراز هویت صاحب صفحه است. این فرایند در حالی توسط ابراهیم رئیسی طی شده که اینستاگرام در ایران به دلایلی که توسط مسوولان، «امنیتی» خوانده شد، فیلتر بود و دسترسی مردم و کسب‌وکارها به این پلتفرم بدون فیلترشکن همچنان غیر ممکن است.

هفته پیش بود که خبرگزاری ایسنا اعلام کرد که وزارت ارتباطات، موظف شده فیلترشکن‌ها را شناسایی و از دسترس خارج کند. «عیسی زارع‌پور»، وزیر ارتباطات ابراهیم رئیسی نیز در اوایل مهرماه اعلام کرده بود که استفاده از فیلترشکن‌ها باعث ایجاد ناامنی در ابزارهای ارتباطی مردم خواهد شد و تلاش‌هایی برای جرم‌انگاری‌شدن آن در‌حال صورت‌گرفتن است. طبق تصمیم جدید قرار است تولید کنندگان، فروشندگان و توزیع کنندگان  وی‌پی‌ان‌ها و فیلترشکن‌های غیر مجاز، از این پس مشمول مجازات ماده ۷۵۳ قانون مجازات اسلامی شوند. پرسشی که خلق می‌شود این است: رییس جمهوری برای مکاتبه با اینستاگرام و توییتر، دو پلتفرمی که به طور رسمی فیلترند، برای اخذ تیک‌های آبی و خاکستری از کدام فیلترشکن استفاده کرده‌اند؟

روزنامه ایران در توجیه فعالیت پشت‌پرده رییس دولت در این دو پلتفرم گفته: «تیک آبی اینستاگرام رییسی برای جلوگیری از سوءاستفاده‌های احتمالی صفحات جعلی است». این اما بهانه خوبی برای فعالیت دولت در پلتفرمی که در یک سالگی فعالیتش فیلتر شده نیست. روزنامه ایران همچنین نوشت: «یک بررسی ساده نشان می‌دهد صفحه رسمی آیت‌الله رئیسی پس از محدودیت‌های اخیر که به‌دلیل سوءاستفاده دشمنان از فضای مجازی صورت گرفته هیچ فعالیتی نداشته است». این بهانه حتی اگر در مورد فعالیت رئیسی در اینستاگرام صادق باشد، رسانه‌های وابسته به دولت، برای تیک خاکستری توییتر رییس جمهوری باید دنبال بهانه دیگری باشند.

تیک خاکستری در حالی کنار نام «سید ابراهیم رئیسی» در توییتر نشسته که فعالیت او در این صفحه در تمام مدت ریاست جمهوری‌اش، به طور مستمر تا امروز ادامه داشته است. آخرین مطلب رئیسی در توییتر در تاریخ ۱۴ دی‌ماه منتشر شده است.

چرا رنگ تیک رئیسی، خاکستری است؟

ایلان ماسک، در اکتبر ۲۰۲۲ با پرداخت ۴۴ میلیارد دلار، صاحب توییتر شد و سیاست‌های جدیدی را برای مدیریت این شبکه اجتماعی اتخاذ کرد. یکی از اولین تغییرات بزرگ، اصلاح در رویه اخذ تیک آبی توسط کاربران بود که واکنش‌های منفی بسیاری در پی داشت. تیک آبی، برای نخستین بار در توییتر تحت طرح Twitter Blue ارائه می‌شود. هر کاربر می‌تواند با هزینه ۱۱ دلار ماهانه تیک آبی توییتر را دریافت کند.

این اما تنها تغییر در تیک توییتری نیست. تیک‌های توییتر حالا با رنگ‌های خاکستری، آبی و طلایی ارایه می‌شوند. توییتر علائم بصری مانند برچسب‌ها و تیک‌ها را در صفحه‌های کابران این پلتفرم اعمال می‌کند. برخی از این شاخص‌ها توسط توییتر اعمال شده و برخی دیگر با عملکرد کاربر فعال می‌شوند.

تیک آبی

علامت تیک آبی ممکن است نشان‌گر دو چیز باشد: حساب‌های تاییدشده با معیارهای پیش از مدیریت ایلان ماسک و حساب‌های دارای اشتراک فعال در Twitter Blue می‌توانند تیک آبی داشته باشند.

تیک طلایی و عکس نمایه مربعی

علامت طلایی در یک صفحه توییتری، نشان می‌دهد که آن کاربر یک حساب تجاری رسمی است که در طرح Twitter Blue for Business ثبت نام کرده است.

تیک خاکستری

اگر علامت تیک خاکستری را در کنار نام یک کاربر در توییتر دیدید، بدانید که این حساب کاربری، متعلق به یک نهاد یا مقام دولتی یا یک سازمان چندجانبه است. به طور خاص، موسسات دولتی واجد شرایط عبارتند از: سامانه‌های پاسخگویی به بحران‌های ملی و محلی، سازمان‌های امنیت عمومی، مجریان قانون و سازمان‌های نظارتی، سفارت‌خانه‌ها و سایر آژانس‌های اصلی در سطح ملی.

مقامات منتخب یا منصوب واجد شرایط عبارتند از: سران کشورها، سخنگویان رسمی، رهبران دیپلماتیک و اعضای کابینه.

سازمان‌های چندجانبه واجد شرایط نیز شامل حساب‌های نهادی، مقامات ارشد و سخنگویان رسمی است.