شانس نتانیاهو برای حمله به ایران کم و کم‌تر می‌شود

دولت یهود سال‌هاست که نیاز به یک گزینه نظامی مستقل را برای از بین‌بردن (یا لااقل ایجاد فرسایش در) توانایی رو به رشد هسته‌ای ایران پیش‌بینی کرده است. با این حال سیاست‌گذاران اسرائیلی ترجیح داده‌اند در مواجهه با توامایی فزاینده  هسته‌ای ایران، رودرروی سیاست‌گذاران امریکایی قرار گیرند. اما اخیراً دو عامل باعث شده است که اورشلیم تمایل چندانی برای بیشتر در حاشیه‌ماندن نداشته باشد.

اولی تداوم پیشرفت‌های هسته‌ای ایران است. در جلسه اخیر کمیته نیروهای مسلح مجلس نمایندگان، کالین کالن، معاون وزیر دفاع در امور سیاسی دولت بایدن، به قانون‌گذاران گفت که حکومت ایران حالا می‌تواند مواد شکاف‌پذیر کافی را، آن هم تنها در مدت‌زمانی «حدوداً ۱۲ روزه» تولید کند.

البته کال، تصمیم دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور سابق امریکا در سال ۲۰۱۸ را مبنی بر کنارگذاشتن توافق هسته‌ای دوران اوباما،  مقصر اصلی این وضعیت دانست. اما حقیقت اینجاست که عامل پیشرفت سریع هسته‌ای ایران در سال‌های اخیر، اشتباه مدیریتی دولت فعلی امریکا در پرونده ایران بوده است.

از زمان روی کارآمدن دولت فعلی، کاخ‌سفید دنباله‌روی سیاستی بوده که آن را «احترام و تمکین حداکثری» دانسته است... سیاستی که به دنبال آن قصد داشته تهران را پای میز مذاکره کشانده و در باب تلاش‌های هسته‌ای این کشور با او گفتگو کند. رویکردی که باعث شده است امریکا «هزینه‌فرصت» هنگفتی را متحمل شود.

و در پایان نیز ایالات‌متحده تنها نظاره‌گر آشفتگی‌های این کشور باقی مانده؛ تا مبادا با موضع‌گیری تند خود به چشم‌انداز دیپلماسی هسته‌ای این کشور آسیب برساند.

ضمن آنکه ایالات‌متحده در بسیاری موارد نتوانسته تحریم‌های مورد نیاز را علیه حکومت این کشور به صورت معنی‌دار اجرایی کند و نتیجتاً به کشورهایی نظیر روسیه و چین مجال داده تا تجارت خویش را با ایران افزایش دهند.

با این حال آنچه دولت بایدن موفق به انجامش نبوده، ممانعت از پیگیری برنامه هسته‌ای در حکومت این کشور بوده است.

و نتیجه آنکه همان‌گونه که کال نیز اشاره کرده است جمهوری اسلامی حالا بیش از هر زمان دیگری به آستانه هسته‌ای نزدیک شده است. موضوعی که در اسرائیل _جایی که با وجود اختلافات گسترده داخلی موجود_ کماکان بر سر آن اجماع وجود دارد این است که: روحانیت ایران تهدیدی وجودی است و تعهد به ممانعت از هسته‌ای شدن این کشور، بحثی ورای دولت‌های ائتلافی و تغییرات سیاسی حزبی است.

دومین عاملی که بر تفکر اسرائیل تأثیر گذاشته است همکاری استراتژیک فزاینده میان کشور ایران و روسیه است. همان‌طور که در جاهای دیگر نیز توضیح داده‌ام جنگ اوکراین، به ایجاد تغییراتی در شراکت ایران و روسیه انجامیده است؛ و این میان تهران به عنوان راه نجاتی مهم برای کرملینی محسوب می‌شود که حالا با شکست‌های جدی در کارزار علیه اوکراین مواجه شده است.

نتیجه این امر تشدید چشم‌گیر روابط راهبردی نزدیک میان این دو کشور بوده است. در میان بسیاری دیگر از شاخص‌ها، ایران به عنوان تأمین‌کننده اصلی هواپیماهای بدون سرنشین و مهمات برای ارتش روسیه محسوب می‌شود و نقل است که این دو کشور حالا میان خود توافقی محرمانه نیز برای گسترش همکاری‌های هسته‌ای امضا کرده‌اند.

ضمن آنکه با پیشرفت ایران در مسیری که پیش گرفته است، روسیه در آینده‌ای نزدیک می‌تواند سامانه‌های دفاع هوایی پیشرفته اس-۴۰۰ را به جمهوری اسلامی تحویل بدهد.

و این‌ها اخبار ناخوشایندی برای اسرائیل هستند. چرا که موفقیت اسرائیل در حملات نظامی احتمالی به سایت‌های هسته‌ای ایران، صرفاً به توانایی تخریب مجموعه‌های هسته‌ای این کشور بستگی دارد... حال آنکه با تحویل سامانه‌های پیشرفته اس-۴۰۰ از سوی روسیه به ایران، و به کارگیری این سامانه‌ها برای دفاع از سایت‌های هسته‌ای این کشور، کار اسرائیل برای تخریب سایت‌های هسته‌ای به مراتب دشوارتر خواهد شد.

در نتیجه محاسبات استراتژیک اسرائیل رو به تغییر بوده و چارچوب زمانی آن برای اقدام نیز در حال تسریع‌شدن است. آونر کوهن، از کارشناسان به‌نام اسرائیلی اخیراً به جروزالم‌پست گفته است: «من فکر می‌کنم داریم به نقطه‌ای می‌رسیم که در آن شانس موفقیت برای انجام کاری مؤثر از منظر نظامی کم‌و‌کمتر می‌شود.»

و این همان حسی است که بنجامین نتانیاهو «بی‌بی» نخست‌وزیر اسرائیل دارد... او بارها تعهد خویش به انجام هر کاری برای جلوگیری از هسته‌ای‌شدن کشور ایران را تکرار کرده است.

و اگر موارد فوق را بتوان در مقام «شاخص» به شمار آورد باید گفت که حالا زمان بی‌بی برای عمل به وعده خویش به سرعت رو به پایان رفتن است. و در صورت رسیدن اسرائیل به این نقطه کسی در دولت بایدن تعجب نخواهد کرد. چرا که واشنگتن هماره هشدارهای زیادی در باب تشدید تهدیدات ایران داده است.