پاسخ وزیر میرحسین به وزیر رئیسی: حتی در شرایط جنگی هم به نظام آموزشی نگاه طبقاتی نداشتیم!

آذر ابراهیمیان

اخیرا  ویدئویی از رضا مرادصحرایی، وزیر آموزش و پرورش در شبکه‌های اجتماعی دست به دست می‌شود که واکنش زیادی به دنبال داشته است. صحرایی در این ویدئو گفته است: «خدمتی که بعضی از این مدارس (مدارس چهره‌های سیاسی) در تربیت کردند، دانشگاه‌ها نکردند. هزینه‌های بالای مدارس غیرانتفاعی عادی است. شما اگر بخواهید یک ماشین مدل بالا هم سوار شوید باید پول بیشتری بدهید.»

براساس ماده ۳۰ قانون اساسی، دولت موظف است وسائل آموزش و پرورش رایگان را برای همه ملت تا پایان دوره متوسطه فراهم سازد. وزیر آموزش و پرورش دولت سیزدهم، به‌عنوان عضوی از دولت موظف است حافظ و ناظر بر اجرای درست قانون اساسی باشد. این در حالی است که مرادصحرایی، در آنتن زنده صداوسیما، از مدارس پولی که اغلب هزینه زیادی می‌خواهد و مردم عادی توان ثبت‌نام در این مدارس را ندارد، سخن گفته و از آنان حمایت می‌کند.

سیدکاظم اکرمی، وزیر آموزش و پرورش دولت جنگ در گفت‌وگو با روزنامه اینترنتی «فراز»، به اظهارات وزیر آموزش و پرورش دولت ابراهیم رئیسی واکنش نشان داد.

اکرمی در اشاره به مواضع رضا مراد صحرایی گفت: «مطالبی که از قول آقای وزیر نوشته شده است نشان می‌دهد که ایشان سرمایه‌دارانه فکر می‌‌کند و به تعبیر عامیانه گفته است که هر کس آش بیشتر می‌خواهد، پول بیشتری باید بدهد. برای خرید ماشین خوب باید هزینه خوب بدهید؛ بنابراین تمام دانش‌آموزانی که نمی‌توانند از پس هزینه بالا بربیایند، باید از آموزش بسیار معمولی و یا ضعیفی برخوردار باشند. مطالب از سه جهت اشکال دارد: یک قانون اساسی، دو تربیت اسلامی و سه معیارهای کشورهای پیشرفته».

او ادامه داد: «قانون اساسی کشور، آموزش را تا دوره دبیرستان و حتی بالاتر برای همگان رایگان خواسته است. به طور دقیق‌تر، در قانون اساسی آمده است: دولت موظف است وسائل آموزش وپرورش رایگان را برای همه ملت تا پایان دوره متوسطه فراهم سازد و وسائل تحصیلات عالی را تا سرحد خودکفائی کشور به طور رایگان گسترش دهد.»

وزیر آموزش و پرورش دولت جنگ افزود: «از لحاظ تربیت اسلامی شخصی خدمت امام صادق(ع) رفت و گفت: می‌خواهم معلم بشوم. امام فرمودند: اگر مطالب را نمی‌خواهی بیاموزی، پولی نباید بگیری و اگر مطالب غیردینی است بین افراد غنی و فقیر نباید تفاوت بگذاری (کتاب الحیات، علامه حکیمی جلد پنج)».

او ادامه داد: به لحاظ معیارهای دنیای امروز حتی کشورهایی که با رژیم سرمایه‌داری اداره می‌شوند، برای رسیدگی به افراد ناتوان مالی، کمک‌های مناسبی می‌کنند. آیا در کشوری مثل سوئد و دانمارک کودک و یا نوجوانی به علت نداری پدر، از تحصیل پایین‌تری برخوردار می‌شود؟ نیاید به آموزش نگاه طبقاتی داشت».

اکرمی با اشاره به چرایی تصویب قانون مدارس غیرانتفاعی در مجلس دوم گفت: «علت این بود: امام(ره) در یک سخنرانی فرمودند: «مردم را در همه امور از ‌جمله آموزش مشارکت بدهید به نحوی که مشارکت مردم در امور به نفع طبقات محروم تمام شود.» بنده با این ایده با همکارانم قانون مدارس غیرانتفاعی را نوشتیم و پس از تصویب دولت به مجلس بردیم. بنده روی نکته آخر امام تاکید کردم. اما در شور دوم تصویب قانون به علت اینکه مرا مخالف این قانون می‌دانستند از رفتن به مجلس و دفاع از این قانون منع کردند. و به جای بنده، عطاالله مهاجرانی به مجلس رفتند و قانون را به صورتی که می‌دانید تصویب کردند».

او ادامه داد: «البته در آغاز، نام مدارس غیرانتفاعی-غیردولتی بود اما متاسفانه در یکی از ادوار مجلس کلمه غیرانتفاعی را حذف کردند و این مدارس انتفاعی شد به نحوی که هم اکنون دبستان‌هایی داریم نزدیک به ۵۰ میلیون تومان و بیشتر برای ثبت‌نام کودکان هزینه دریافت می‌کنند. در نتیجه بهترین معلمان کشور جذب این مدارس می‌شوند و برای مدارس دولتی افرادی کم انگیزه، کم سواد و ناراحت و ناراضی از وضعیت مدارس، تدریس می‌کنند».

وزیر پیشین آموزش و پرورش افزود: «حرف‌های جناب وزیر طبقاتی و تایید طبقه پولدار جامعه است. گروه زیادی که به مدارس دولتی می‌روند و مشکلات اقتصادی را بر سر سفره خانه می‌بینند تمام امید خود به آینده را از دست می‎‌دهند. در حالی که رئیس جمهوری بارها برای ایجاد امید در جامعه سخن گفته‌اند. البته داستان ناامیدی عوامل دیگری دارد که من در اینجا وارد آن بحث نمی‌شوم».

او ادامه داد: «در زمان نخست‌وزیری آقای مهندس موسوی که بنده مسئولیت داشتم، ایشان از تفاوت حقوق معلمان و هم رتبه‌های ‌آن‌ها در وزارت‌خانه‌هایی مثل نفت رنج می‌برد. به گمانم مرحوم استاد احمد صافی در جایی نوشته‌اند «یک روز همراه بنده به دولت رفتیم و این نگرانی معلمان را مطرح کردیم. آقای مهندس قول دادند که برای حل این مشکل قانون هماهنگی حقوق‌ها نوشته شود اما متاسفانه به علت شرایط جنگی و مخالفت افرادی که در وزارتخانه‌های نفت، صنعت، معدن و غیره مشغول به کارش بودند و ممکن بود کارهای شود که به اتمام جنگ لطمه بزند، این قانون متاسفانه اجرایی نشد. اما آقای مهندس در همان سال ۵۰۰ میلیون تومان به بفروشگاه‌های فرهنگیان کمک کردند تا کالاهای ارزان‌تر به دست معلمان برسد. علاوه بر این اقدام، ۳۳۰ اتومبیل پیکان به آموزش و پرورش برای اهدا به معلمان با شرایط خاص واگذار کردند که این کار با کمال سلامت انجام شد. هیچ شکایتی از هیچ نقطه‌ای از کشور مبنی بر اینکه اینجا بدون ضوابط تقسیم شده است، وجود نداشت؛ حتی یک نفر!».

سید کاظم اکرمی با نقل خاطره‌هایی از نحوه مدیریت نظام آموزشی در دوران جنگ گفت: «مهندس موسوی گاهی مبلغی پول در اختیار بنده قرار می‌دادند تا در صورتی که مشکلی در حوزه آموزش‌و‌پرورش وجود داشت، حل کنم. نمونه‌ای از کارهایی که با این پول کردیم را برای ثبت در تاریخ می‌گوییم. من موظف بودم لیست کار‌هایی که با آن پول انجام می‌دادم را گزارش کنم. مثلا در یکی از روستا‌های استان مرکزی، کودکی نامه نوشته بود که برای رفتن به مدرسه که از خانه‌اش دور بود، مشکل دارد. در نامه پرسیده بود که «می‌شود برای من دوچرخه‌ای بدهید تا با آن به مدرسه رفت ‌و‌ آمد کنم؟» نامه به‌ دست ما رسید و ما دوچرخه‌ای برای آن دانش‌آموز خریدیم و فرستادیم. یا دو دانش‌آموز سرخسی که نامه نوشته بودند مشکل دارند، به آن‌ها کمک شد. نامه خواهر و برادری در ایلام که در شرایط جنگی بود، به‌ دست ما رسیده بود که من خود به ایلام رفتم و بالای یک تپه در یک چادری از این دو کودک دلجویی کردم و گفتم شما فرزندان ما هستید و هر کمکی لازم باشد انجام می‌دهیم. موارد زیادی مثل این نمونه‌ها وجود داشت. همه این اتفاق‌ها در شرایطی که کشور درگیر جنگ بود اتفاق افتاده است».

او در ادامه گفت: «اگر کسی از بنده بپرسد: شما که با مدارس غیرانتفاعی مخالف بودی و هستی، چطور سال‌هاست دانشگاه غیرانتفاعی را اداره می‌کنید؟ پاسخ این است که اولا موسسان دانشگاه غیر انتفاعی اکثرا سودی نمی‌برند و حقوقی ندارند. ثانیا، تا دو سال پیش که بنده مسئول بودم، شهریه یک ترم دانشجوی کارشناسی ارشد حدود یک و نیم میلیون تومان بود یعنی سالی سه میلیون تومان و شما این هزینه در دانشگاه را با مدارسی که سالانه چندین میلیون تومان هزینه از خانواده‌ها می‌گیرند، مقایسه کنید. بنابراین بخشی از دانشگاه‌های غیرانتفاقی واقعا غیرانتفاعی است و برای موسسه‌های آن دانشگاه سودی ندارد».

وزیر دولت جنگ در پایان تاکید کرد: «این ناامیدی نسل جوان چه در آموزش‌وپرورش و چه در دانشگاه‌ها به دلیل بازنشسته کردن استادان ارجمند، مثل خوره از زیربنا این نظام را می‌خورد. امیدوارم که رئیس جمهور با دعوت چند استاد جامعه‌شناس دانشمند، راه‌حل‌های امیدوار کردن نسل جوان را تمرین کنند و به اجرا بگذارند».