مدیر عامل پیشین سایپا:‌ دولت باعث افزایش قیمت ها می‌شود

به گزارش روزنامه اینترنتی «فراز» بازار لاستیک در طول چندماه گذشته چالش و فرازونشیب‌های زیادی داشته و حتی به تشکیل صف‌های طولانی برای دریافت لاستیک با نرخ مصوب منجر شده است. متقاضیان تایر‌های دولتی هم از تأخیر در تحویل تایر‌های خریداری شده از طریق سامانه‌های اینترنتی شرکت‌های تایرساز گلایه‌مند هستند.

بازار تایر و لاستیک کاهش ۱۴ درصدی در  تولید دارد

آن‌طور که رسانه‌ها اعلام کرده‌اند، علت ایجاد التهاب در بازار تایر و لاستیک کاهش ۱۴ درصدی تولید ناشی از تأمین نشدن ارز مورد نیاز صنایع لاستیک‌سازی بوده است. موضوعی که سخنگوی صنعت تایر هم در گفت‌وگو با ایسنا آن را تأیید کرده است. مصطفی تنها، سخنگوی انجمن صنفی صنعت تایر، در این باره گفته است: «صنعت تایر در سه ماهه ابتدایی سال جاری، هر ماه نسبت به ماه پیش از آن، روند افزایشی تولید داشته است اما از ماه تیر روند تولید، کاهشی شده است که علت این موضوع عدم تأمین به موقع ارز توسط بانک مرکزی بوده است. »

براساس آمار‌های موجود، سال قبل جمعاً ۹ میلیون و ۱۰۰ هزار حلقه لاستیک در ۵ ماه سال برای خودرو‌های سواری تولید شد که این میزان امسال به کمتر از ۸ میلیون حلقه رسید. بنابراین تولید لاستیک سواری در ۵ ماه امسال بیش از یک‌میلیون حلقه (معادل ۱۴درصد) کاهش داشته که خود را در تشکیل صف‌های طولانی برای خرید لاستیک و افزایش قیمت در بازار غیررسمی نشان داد.

«سعید مدنی»، مدیرعامل سابق سایپا در گفت‌وگو با روزنامه اینترنتی «فراز» از قیمت‌گذاری دستوری انتقاد کرد و گفت: هر وقت دولت قیمت‌گذاری تکلیفی انجام داد همان کالا گران شد.

سعید مدنی گفت: یک اصل اقتصادی وجود دارد و آن این است که اصولاً هر کجا قیمت‌گذاری تکلیفی صورت بگیرد، بعد از گذشت مدتی قیمت‌ها در بازار بالا می‌رود. دلیل این افزایش قیمت مشخص است. اصولاً قوانین اضافه‌ای که دولت خارج از نظام اقتصاد بازار می‌گذارد، باعث افزایش قیمت‌ها می‌شود.

او در ادامه گفت: قیمت یک کالا وقتی تکلیفی می‌شود براساس قیمت متناسب با تورم بالا نمی‌رود. شعور اقتصادی جامعه چه اشخاص حقیقی، چه حقوقی و چه سرمایه‌داران کار می‌کند. مردم می‌دانند قیمت واقعی تایر همان قیمتی که سه ماه پیش گذاشته شده، نیست. برای همین به کالا هجوم می‌آورند.

او در ادامه افزود: احتکار در این نوع کالا‌ها به دلیل حاشیه سود بالایی که دارد، زیاد اتفاق می‌افتد. در نهایت مثل خودرو، قیمت تایر هم بالا می‌رود. وقتی قیمت کالایی تکلیفی می‌شود، حدود ۳ تا ۴ ماه با قیمت دستوری ثابت نگه داشته می‌شود و بعد یک تورم ۱۰ تا ۲۰ اتفاق می‌افتد. خود این باعث می‌شود عده‌ای احتکار کنند.

دخالت‌های دولت در قیمت‌گذاری باعث افزایش قیمت و کاهش تولید می‌شود

مدیرعامل سابق سایپا گفت: عملاً این نوع دخالت‌های دولت در قیمت‌گذاری هم باعث کاهش کالا و هم باعث کاهش تولید می‌شود. چون سودی که باید به تولیدکننده برسد به جیب سوداگران می‌رود و عملاً امکان تولید و افزایش تولید برای این افراد از بین می‌رود. کما اینکه ما سال هاست در حوزه خودرو هم همین داستان را داریم.

۵۰۰ هزار تقاضای انباشته برای واردات خودرو

او ادامه داد: خودرو‌هایی که قیمت آن در کارخانه با قیمت بازار تفاوت چندانی ندارد، تقاضا برای آن کاهش پیدا می‌کند. مثل خودرو‌های سایپا، و برعکس وقتی قیمت بازار و کارخانه یکی نباشد تقاضا برای آن خیلی زیاد می‌شود. مثل ایران خودرو. وقتی قیمت براساس عرضه و تقاضا تعریف شود که متاسب با تورم است، طبیعتا تقاضا هم محدود به تقاضای مصرف‌کننده واقعی می‌شود.

با قیمت‌گذاری دستوری، بازار سوداگران هم داغ می‌شود

او افزود: وقتی قیمت‌گذاری دستوری اعمال می‌شود بازار سوداگران هم داغ می‌شود. افرادی کالا‌ها را خریداری می‌کنند و آن را احتکار می‌کنند تا بعداً در بازار بفروشند. سوداگر ممکن است اصلاً مافیا نباشد یعنی افراد عادی از یک جامعه باشد. وقتی فردی برای نیاز شخصی خود کالایی را خریداری کند که هم در بازار و هم در کارخانه به یک قیمت است، فقط نیاز خود را خریداری می‌کند اما اگر فرد بداند قیمت تولید‌کننده با قیمت بازار یکی نیست، سعی می‌کند با تحمل به هر سختی، چند حلقه اضافه خریداری می‌کند و در خانه نگه می‌دارد. اگر ۱۰ درصد مردم دئ حلقه اضافه لاستیک در خانه نگه دارند چه ظرفیت و ثروت کشور در خانه‌ها اهتکار خواهد شد. چون نگرانی از آینده و افزایش قیمت وجود دارد.

مدنی در پایان گفت: اصولاً دخالت دولت در هر کاری غیر از موارد استراتژیک مثل دارو، نان، غذا و غیره، نه به نفع مصرف‌کننده است و نه به نفع تولیدکننده. فقط به نفع واسطه‌گر و بازار سوداگران خواهد بود.

اما چرا تولید تایر کاهش یافت؟

به گزارش فراز، در ابتدای سال قرار بود ارز مورد نیاز صنایع لاستیک‌سازی برای تأمین مواد اولیه و همینطور واردات از محل ارز نیمایی به قیمت ۲۸هزارو۵۰۰ تومان تخصیص داده شود. به‌طور طبیعی سالانه ۲۴میلیون حلقه لاستیک در کشور تولید می‌شود که از این میزان سالانه ۲۱میلیون حلقه در داخل تولید می‌شود و بقیه از طریق واردات تأمین می‌شود. به همین منظور سالانه رقمی بین ۲۵۰ تا ۳۰۰میلیون دلار صرف واردات و همین میزان نیز صرف تأمین مواداولیه تولید می‌شود.

به گفته تنها، سخنگوی صنعت تایر، صنعت لاستیک‌سازی سالانه به ۵۰۰ تا ۶۰۰میلیون دلار ارز برای تولید و واردات نیاز دارد. این در حالی است که طی پنج ماهه نخست امسال تنها ۶۰ میلیون دلار ارز به طرف‌های تجاری و تأمین‌کنندگان صنعت پرداخت شده است.