همه آنچه تا این لحظه در مورد حمله مرگبار به بیمارستان غزه می‌دانیم

انفجار در بیمارستانی در غزه در دقایق ابتدایی پس از حادثه، با انتشار تصاویری دلخراش از آثار به‌جا مانده از آن در رسانه‌ها و فضای مجازی همراه بود. خبرنگار الجزیره در توصیف لحظات پس از انفجار در این بیمارستان نوشت: «آنچه ما در بیمارستان المعمدانی شاهد بودیم، وحشتناک بود. تصاویر هولناکی از اعضای بدن و اجساد تکه‌تکه‌شده کودکان، جوانان، پیرمردها و زنان که همه جا پراکنده بودند».

کاربران شبکه‌های اجتماعی، از وقوع یک «نسل‌کشی» آگاهانه در غزه به دست دولت اسراییل حرف می‌زنند. از سوی دیگر اما، دولت اسراییل مدعی است که این انفجار به دلیل «انحراف موشک حماس» و برخورد به بیمارستان بوده و نه در نتیجه حمله هوایی اسراییل. از هر دو سو، تصاویر متعددی با هدف یافتن مقصر واقعی این فاجعه انسانی منتشر شده است.

پست کاربری با نام «حنانیا نفتالی» که به «مامور پروپاگاندای اسراییل» در فضای مجازی شناخته شده اما مبنای اثبات ارتکاب این فاجعه به دست اسراییل قرار گرفته است. این کاربر پس از هدف قرار گرفتن بیمارستان غزه با انتشار یک پست نوشت: «نیروی هوایی اسرائیل یک پایگاه حماس را در داخل بیمارستان غزه هدف قرار داده است». او اما دقایقی بعد توییت خود را پاک کرد و با انتشار مطالب دیگری مدعی شد هدف قرار دادن این بیمارستان، کار اسراییل نبوده است.

دقایقی بعد، صفحه کاربری منتسب به سازمان امنیتی اسراییل با انتشار ویدیویی از آنچه «انحراف موشک حماس» نامیده، مدعی شد که انفجار در بیمارستان غزه، کار اسراییلی‌ها نبوده است. با این حال اما به زودی مشخص شد که ویدیو، مربوط به روز هفتم از ماه آگوست سال ۲۰۲۲ بوده است.

باید گفت که این، نخستین بار نیست که اسراییل و صفحات منتسب به طرفدارای از آن، برای گریز از مسوولیت جنایاتی که مرتکب شده، متوسل به بازوی رسانه‌ای می‌شود. برای مثال، قتل «شیرین ابوعاقله»، روزنامه‌نگار فلسطینی-آمریکایی شبکه الجزیره  را در نظر بگیرید. در مراحل اولیه پس از حادثه، اسرائیلی ها جنگجویان اردوگاه جنین را مقصر کشته شدن او می‌دانستند اما بعدها مشخص شد که قتل این روزنامه‌نگار به دست یکی از تک‌تیراندازان ارتش اسراییل صورت گرفته است.

تنش‌ها همچنان در حال افزایش است با تمام این اوصاف، آنچه تاکنون باید درباره حادثه شب گذشته بدانیم، در ادامه آمده است.

صدها کشته

اداره بهداشت غزه می‌گوید دست‌کم ۵۰۰ نفر در این انفجار کشته شدند. تا این لحظه، این حادثه بالاترین تلفات در میان هر حادثه‌ای در غزه در طول جنگ فعلی بین اسرائیل و حماس را به بار آورده است. به گفته مقامات رسمی در غزه، صدها قربانی دیگر زیر آوار مانده‌اند. از سوی دیگر، حماس اعلام کرده که انفجار شب گذشته، بیشتر باعث کشته شدن افرادی شده که به دنبال سرپناهی، در بیمارستان حضور داشته‌اند. وزیر بهداشت دولت خودگردان فلسطین نیز اسرائیل را به «قتل عام» در غزه متهم کرد.

این بیمارستان که در مرکز غزه قرار دارد و توسط اسقف‌نشین اورشلیم اداره می‌شود، در حالی مورد حمله قرار گرفت که هزاران فلسطینی میان حملات وحشیانه اسراییل در بخش زیادی از نوار محاصره شده غزه، به دنبال سرپناهی امن بودند.

واکنش جهان چگونه بوده است؟

سیاست‌مداران در جهان، انفجار شب گذشته را محکوم و رهبران خاورمیانه نیز در یکی از تندترین بیانیه‌شان از ۷ اکتبر تا امروز صادر کرده‌اند. در سراسر خاورمیانه، از ایران و لبنان تا اردن و کرانه باختری اشغالی نیز تظاهراتی در محکومیت حمله هوایی به بیمارستان غزه شکل گرفته‌است. اردن، در ساعات اولیه پس از فاجعه شب گذشته، نشست برنامه‌ریزی‌شده در پایتخت امان با جو بایدن و رهبران عرب را لغو کرد.

«ایمن صفدی»، وزیر امور خارجه اردن در این باره گفت: «این نشست، زمانی برگزار می‌شود که همه حاضران توافق کنند که برای پایان دادن به جنگ و کشتار مردم فلسطین تلاش کنند». «عبدالفتاح سیسی»، رییس جمهوری مصر که قرار بود در این اجلاس شرکت کند، بمباران بیمارستان غزه توسط اسراییل را محکوم کرد. عربستان سعودی نیز از سوی دیگر در بیانیه‌ای قاطعانه «جنایت فجیع نظامیان اشغالگر اسراییل» را در بمباران بیمارستان الاهلی غزه به شدیدترین وجه ممکن محکوم کرد.

در غرب اما، شرایط چنین نیست. دولت‌های غربی، اسرائیل را به خاطر این حمله سرزنش نمی‌کنند. «امانوئل ماکرون»، رییس جمهوری فرانسه در پستی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «هیچ چیز نمی‌تواند حمله به بیمارستان را توجیه کند. این شرایط باید روشن و شفاف شود». «جو بایدن» نیز در بیانیه‌ای «عمیق‌ترین تسلیت‌ها» را برای جان‌های بی‌گناه از دست رفته در انفجار بیمارستانی در غزه ابراز کرد.

اسرائیل چه می‌گوید؟

«بنیامین نتانیاهو»، نخست‌وزیر اسراییل در شبکه‌های اجتماعی مدعی شده که این راکت، به دست گروه‌های فلسطینی پرتاب شده و به بیمارستان غزه اصابت کرده است. او گفته که اسراییل، اطلاعات متعددی از منابع مختلف در دست دارد که نشان می‌دهد گروه جهاد اسلامی مسئول پرتاب موشکی است که به بیمارستان غزه اصابت کرد. این ادعا در حالی مطرح شده که تا لحظه تنظیم این گزارش، هیچ مدرک مستندی برای اثبات آن منتشر نشده و تصاویر منتشرشده پیشین نیز در فرایندهای صحت‌سنجی در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی، رد شده‌اند.

«دانیل هاگاری»، سخنگوی ارتش اسرائیل به خبرنگاران گفته که موشک‌های شلیک شده توسط گروه جهاد اسلامی، در زمان حمله از کنار بیمارستان عبور کرده و به گفته او به پارکینگ تأسیسات اصابت کرده است. این در حالی است که خبرنگاران حاضر در محل در زمان حادثه، گفته‌اند که صدایی که به گوش رسیده، به طور قطع، نه صدای حاصل از انفجاز تاسیسات یا مهمات بلکه حاصل از اصابت موشک یا راکت بوده است.

گروه جهاد اسلامی چه می‌گوید؟

این گروه ادعای اسرائیل را رد کرده است. این گروه طی بیانیه‌ای در این باره گفت: «دشمن صهیونیست، با دروغ پردازی همیشگی و با گرفتن انگشت اتهام به سوی جنبش جهاد اسلامی فلسطین، به شدت تلاش می کند تا از مسوولیت کشتار وحشیانه خود در بمباران بیمارستان غزه فرار کند». این گروه در این بیانیه،‌ادعاهای مقامات اسراییلی را «اتهامات دروغ و بی اساس» خوانده است.