بابک زنجانی چگونه بابک زنجانی شد

«غلامحسین محسنی اژه‌ای»، رییس قوه قضاییه در نشست شورای عالی قوه قضاییه، از شناسایی و بازگشت اموال «بابک زنجانی» به تهران خبر داد. رییس دستگاه قضا تاکید کرده که بر اساس کارشناسی‌های اولیه، این اموال، بدهی‌ها و خسارت‌های این متهم نفتی را تسویه می‌کند.

نویسنده

سینا جهانی

پرونده «بابک زنجانی»، یکی از جنجالی‌ترین پرونده‌های یک دهه اخیر در ایران است که از سال ۹۱ تا امروز در جریان بوده‌است.

آقای ب. ز.

پیش از آن نیز، نام بابک زنجانی گاه با حواشی بسیار در رسانه‌ها می‌آمد. نام او پیش‌تر به اتهام «کمک به نقض مقررات مربوط به تحریم‌های اتحادیه اروپا علیه ایران» در لیست تحریم‌های اروپا بود. با این حال، زنجانی در سال ۲۰۱۳ در فهرست تحریم‌های آمریکا قرار گرفت. «دیوید کوهن» معاون وقت وزارت دارایی ایالات متحده در این باره گفته بود: «در خنثی کردن تلاش‌های ایران از طریق بابک زنجانی بیرحمانه اقدام خواهیم کرد». یک مقام ارشد دولت آمریکا نیز در مورد بابک زنجانی گفته بود که او و شبکه بین المللی شرکت‌ها و بانک‌هایش «مسوول اختفای معاملاتی به ارزش میلیارد‌ها دلار هستند».

مجموعه همه این خبر‌ها و گفته‌ها، در نتیجه نام زنجانی را برای مدتی نقل محافل اقتصادی و نفتی کرده بود. بیشتر اوقات، نام او به اختصار «ب. ز.» در رسانه‌ها می‌آمد و او را «میلیاردر ایرانی»، «غارتگر بیت‌المال»، «دلال نفتی» و «ابر بانک‌دار» می‌خواندند. با این حال اما، زنجانی زیر بار هیچ‌کدام از این اتهامات بزرگ نمی‌رفت.

از بسیج اقتصادی تا اوین

«نه دلال نفتی‌ام نه رانتخوار؛ بسیجی اقتصادی‌ام». این جمله‌ای است که بابک زنجانی، شهریورماه سال ۹۲ در معرفی خودش به زبان آورده بود. زنجانی، موقعیت آن روز‌های خودش را «شانس‌هایی» می‌دانست که خدا در اختیارش قرار داده است. او به ایسنا گفته بود: «بنده در دوران سربازی راننده رییس بانک مرکزی وقت بودم. در آن‌زمان هم توانستم به کشورم کمک کنم و روزانه ۲۰ میلیون دلار را می‌بردم بیرون در بازار می‌فروختم تا قیمت ارز در بازار نوسان نداشته باشد آن موقع هر دلار ۳۰۰ تومان بود و زمزمه افزایش قیمت آن مطرح بود».
حدود ۴ ماه بعد، در هفته نخست دی‌ماه همان سال، تعدادی از نمایندگان مجلس، از به زندان نیفتادن زنجانی انتقاد کرده بودند. ۱۲ نفر از نمایندگان مجلس با ارسال نامه‌ای به علی لاریجانی، صادق آملی و حسن روحانی رییس‌های وقت سه قوه پرسیده بودند که چرا بابک زنجانی زمانی «امین وزارت نفت شناخته شده و پول نفت فروخته شده را برای مدت‌ها پس نمی‌دهد و کسی هم با او کاری ندارد».

آن‌ها با اشاره به سعید مرتضوی و بدون ذکر نامش در این نامه نوشته بودند که وقتی آشکار شده که بابک زنجانی «با مفسد دیگری برای معامله‌ای ۴ میلیارد یورویی به شکل غیرقانونی تفاهم نامه امضا کرده» نیز مورد برخورد قضایی قرار نگرفت. زنجانی، اما در پاسخ به این نامه نوشته بود که «تمام زندگی و آبرو و زحمات» خود را در راه آبادی کشور و «خط ولایت» استفاده کرده‌است.
چند روز بعد در نهم دی‌ماه سال ۹۲، سخنگوی وقت قوه قضاییه اعلام کرد که بابک زنجانی «با توجه به مسایل و اتهامات وارده در هفته‌های اخیر» بازداشت شده است.

به زودی جای من و شما عوض خواهد شد...

زنجانی از دی‌ماه همان سال تا امروز در زندان است. او در جریان رسیدگی به پرونده به «افساد فی‌الارض» محکوم شد و حکم اعدام او نیز تا این لحظه قطعی است. در تمام این سال‌ها، افراد زیادی از «وحید مظلومین» ملقب به سلطان سکه تا «امیرمنصور آریا»، متهم به اختلاس ۳هزار میلیارد تومانی، با همین عنوان اتهامی به دار آویخته شدند. وضعیت برای «زنجانی»، اما گویا متفاوت بود. «اصغر هندی» نماینده وقت حقوقی وزارت نفت در خردادماه ۹۸ گفته بود که در یکی از جلساتی که با حضور نمایندگان دستگاه‌های ذی‌ربط برای تبادل نظر درباره مسائل مرتبط با پرونده در زندان و با حضور بابک زنجانی برگزار شده، زنجانی گفته «به زودی جای ما با هم عوض خواهد شد و من آزاد و شما زندانی می‌شوید!»

کلوپ زنجانی

شبکه ارتباطات بابک زنجانی همواره مورد توجه رسانه‌ها بوده و به جای خود جالب است. حضور او کنار چهره‌هایی مثل «سعید مرتضوی»، دادستان پیشین تهران، «حسین هدایتی» و «حسن میرکاظمی» ملقب به حسن رعیت، اما از آن‌جا که هر سه، به اتهام فساد اقتصادی بازداشت شده‌اند، بیشتر مورد توجه واقع شده است.

بابک زنجانی

انتشار تصاویری از زنجانی با اسلحه‌های کلت کمری و یوزی نیز بازتاب گسترده‌ای در رسانه‌ها داشت.

بابک زنجانی

برداشت آخر

حالا به نظر می‌رسد پرونده بابک زنجانی پس از حدود ۱۱ سال سرگردانی در راه‌رو‌های نهاد‌های نظارتی به مراحل پایانی‌اش نزدیک شده است. «رسول کوهپایه‌زاده» وکیل مدافع بابک زنجانی در اولین واکنش به خبر بازگشت اموال موکلش به ایران گفت: «با بازگشت اموال مربوطه به تهران نه تنها کلیه دیون و بدهی موکل تسویه و پرداخت شد بلکه با توجه به اینکه قبلاً اموال وی در ایران به شرکت نفت منتقل شده بود بیش از آنچه که در حکم به عنوان رد مال ذکر شده است از سوی موکل پرداخت شده است».
او در ادامه با قدردانی از رئیس قوه قضاییه و رئیس کل دادگستری استان تهران و همچنین پاسداران گمنام امام زمان (عج) گفت: «مطابق دادنامه قطعی صادره از سوی دیوان عالی کشور که در آن آمده است: چنانچه فرد بتواند بدهی خود را پرداخت نماید استحقاق بهره‌مندی از مقررات ذیل ماده ۱۱۴ قانون مجازات اسلامی را داراست، ماده ۱۱۴ قانون مجازات اسلامی به تأسیس عفو و بخشش اشاره می‌کند».

تا لحظه تنظیم این گزارش، جزییاتی از نحوه انتقال اموال زنجانی به ایران و همچنین معادل دقیق ریالی و ارزی این اموال در دست نیست.

لینک کپی شد