بی اعتنایی به جان گروگانها، پاشنه آشیل دولت نتانیاهو؟!
«هرش، اگر صدای ما را میشنوی، بدان که دوستت داریم. قوی بمان و تلاش کن زنده بمانی». «هرش گلدبرگ»، اما احتمالا هرگز صدای مادرش را نشنید. روز شنبه، جسد این جوان ۲۳ ساله اسرائیلی-آمریکایی در کنار پنج گروگان دیگر، در تونلی در «رفح» پیدا شد. پدر و مادر هرش از هفت اکتبر، تمام تلاششان را کردند که فرزند خود را زنده به خانه برگردانند، اما نشد. شاید تنها به این خاطر که کابینه افراطگرای نتانیاهو، همچنان اصرار دارد از جان آدمها بگذرد اما دست از اشغالگری برندارد.
درست ده روز قبل، پدر و مادر «هرش گلدبرگ» در «کنگره ملی دموکراتها» پشت تریبون ایستادند تا از لزوم آزادی گروگانها و برقراری فوری آتشبس در غزه دفاع کنند. پدر این گروگان اسرائیلی گفته بود: «به نظر ما، تنها چیزی که میتواند فورا فشار را کاهش دهد و آرامش را برای کل منطقه به ارمغان بیاورد، توافقی است که ۱۰۹ گروگان را به خانه بازگرداند و به رنج غیرنظامیان بیگناه در غزه پایان دهد. وقت دستیابی به این توافق، همین الان است». پدر هرش، در بخشی از سخنان خود به باوری در آیین یهود اشاره میکند: «هر آدمی یک جهان کامل است؛ ما باید تمام این جهانها را حفظ کنیم». خواست خانواده هرش برای آزادی فوری گروگانها و پایان کشتار مردم غزه، احتمالا خواست تمام خانوادههاست اما آیا دولت تندروی اسرائیل اعتنایی به جان آدمها دارد؟
گروگانها تنها اهرم فشار حماس
سحرگاه روز شنبه، هفتم اکتبر، هزاران راکت از غزه به سمت سرزمینهای اشغالی پرتاب شد تا برای اولین بار در تاریخ اشغال فلسطین، محور مقاومت قدرتمندانه مقابل ظلم دیرینه صهیونیستها بایستد. در جریان عملیات گسترده حماس علیه اسرائیل که به «طوفانالاقصی» شهره است، در مجموع حدود ۱۲۰۰ نفر کشته و ۲۵۰ نفر گروگان گرفته شدند.
از آن زمان تاکنون، حماس حدود ۳۰ گروگان را در جریان مذاکرات اتشبس آزاد کرده است اما این گروه همچنان در مقابل رژیم اسرائیل به اهرم فشاری چون گروگانها نیاز دارد. در مذاکرات فعلی برای دستیابی به آتشبس نیز، حماس تلاش میکند زمینه آزادی فلسطین را به واسطه آزادی گروگانها تامین کند. با این حال، گویا اولویت دولت اسرائیل تداوم اشغالگری است، نه نجات جان شهروندانش!
آزادی گروگانها اولویت ندارد!
پس از انتشار گزارش اخیر مبنی بر پیدا شدن جسد شش تن از گروگانها، «یوآو گالانت»، وزیر جنگ اسرائیل، در بیانیهای گفت: «فرصت نجات گروگانهای کشتهشده دیگر هرگز برنمیگردد؛ ما اکنون باید به فکر بازگرداندن گروگانهای دیگر باشیم».
با این همه اما به نظر نمیرسد «بنیامین نتانیاهو»، نخستوزیر اسرائیل، با وزیر جنگ خود موافق باشد؛ این دو مدتهاست که با یکدیگر مجادله دارند. روز جمعه، خبرگزاری «اکسیوس» گزارش داد که گالانت و نتانیاهو بر سر مذاکرات آتشبس جر و بحث کردهاند. گالانت با تاکید بر لزوم آزادی گروگانها گفت: «بین ماندن در محور فیلادلفیا و بازگرداندن گروگانها باید یکی را انتخاب کرد؛ هردو ممکن نیست. در نهایت، ما یا باید این تصمیم را لغو کنیم یا شاهد کشته شدن گروگانها باشیم».
به گزارش اکسیوس، نتانیاهو در پاسخ به اظهارات وزیر جنگ، بر موضع اسرائیل برای استقرار واحدهای نظامی در امتداد محور «فیلادلفیا» تاکید کرد. «بتسالل اسموتریچ»، وزیر دارایی کابینه نتانیاهو که از تندروترین متحدان او به شمار میرود، در واکنش به سخنان گالانت گفت: «هیچگاه محور فیلادلفیا را به اهالی غزه باز نمیگردانیم».
محور فیلادلفیا؛ مانع آتشبس
محور فیلادلفیا منطقهای غیرنظامی به وسعت ۱۴ کیلومتر است که در امتداد مرز غزه و مصر قرار دارد. این باریکه از نظر استراتژیک اهمیت زیادی برای اسرائیل دارد. تسلیحات و تجهیزات نظامی از طریق تونلهای زیرزمینی این محور به نوار غزه وارد میشود؛ با به دست گرفتن کنترل این محور، اسرائيل جلوی تقویت نظامی حماس را میگیرد. از سویی دیگر، حماس برای دسترسی به تسلیحات و تدارکات به این محور نیاز دارد. به همین دلیل، این منطقه همیشه در مناقشات میان اسرائیل و حماس نقشی مهم داشته است.
با شروع مذاکرات اخیر، نتانیاهو بارها تاکید کرده که اسرائیل تحت هیچ شرایطی از دو محور «فیلادلفیا» و «نتزاریم» و همچنین «گذرگاه رفح» خارج نمیشود و این را به شروط مذاکرات آتشبس اضافه کرده است. به گفته منابع عبری، مذاکرهکنندگان اسرائیلی به نتانیاهو هشدار دادهاند که اصرار او برای حفظ محور «فیلادلفیا» مانع اصلی دستیابی به توافق است.
نخستوزیر رژیم صهیونیستی در شرایطی بر ادامه حضور صهیونیستها در محور «فلادلفیا» و «نتزاریم» تاکید میکند که این شروط در طرح آتشبس پیشنهادی بایدن و قطعنامه اخیر شورای امنیت سازمان ملل وجود ندارد. بر اساس طرح بایدن و قطعنامه شورای امنیت، نیروهای صهیونیست باید به طور کامل از غزه خارج شوند.
اشغال فیلادلفیا؛ گور دسته جمعی گروگانها
خانوادههای گروگانهای حماس میگویند نتانیاهو و کابینه او با اصرار بر ادامه اشغال محور «فیلادلفیا»، حکم اعدام گروگانهای اسرائیلی را امضا کردند. آنها معتقدند محور «فیلادلفیا» به گور دسته جمعی گروگانها بدل خواهد شد.
«مایراو زونزین»، خبرنگار اسرائیلی، در واکنش به خبر کشته شدن گروگانها، در صفحه اجتماعی «ایکس» نوشت: «مسئله این نیست که یک گروه شبهنظامی گروگان ها را کشته است؛ مسئله این است که رهبر تنها دولت یهودی، مردی که با استناد به هولوکاست، ادعا میکند نماینده منافع اسرائیل است، بارها تصمیم گرفته از نجات جان غیرنظامیان اسرائیلی صرف نظر کند». زونزین در پست دیگری به نقل از یک مقام ارشد اسرائیلی نوشت: «آنچه به کشته شدن بسیاری از گروگانها منجر شد، ادامه عملیات زمینی و امتناع اسرائیل از امضای توافق آتشبس است، توافقی که بر اساس آن همه بازماندگان به خانه برگردند و جنگ غزه تمام شود».
نتانیاهو از دستیابی به توافق آتشبس خودداری میکند چون اعضای تندرو کابینه او بارها تاکید کرده اند که با چنین توافقی مخالفت میکنند. نتانیاهو در برابر این تصمیم تعلل میکند چون بیش از هرچیز به شرکای سیاسی و بقای خود اهمیت میدهد. اکنون، شش شهروند اسرائیلی به خاطر اولویتهای سیاسی او جان خود را از دست داده اند، در حالی که امید به نجات یافتنشان از همیشه بیشتر بود. شبیه مادر هرش، که از او میخواست زنده بماند تا شاید نجات یابد.