پلاسکوهای آینده کجا هستند؟!

حادثه تلخ پلاسکو که کشور را به بهت و عزای عمومی کشاند و از آن زمان یعنی ۸ سال است که شناسایی ساختمان‌های ناایمن در تهران شروع شده است. در نهایت بحث انتشار نام ساختمان‌های ناایمن تهران مطرح شد، اما علیرضا زاکانی، شهردار تهران در آبان ۱۴۰۱ اعلام کرد «در جریان انتشار لیست ساختمان‌های ناایمن هست، اما شهرداری تهران، لیست را منتشر نخواهد کرد.» در نهایت خردادماه ۱۴۰۲، دادستان کل کشور اسامی این ساختمان‌ها را منتشر کرد.

ماه‌های آخر فعالیت شورای ششم

حفظ حقوق و اموال عمومی شهروندان یکی از اصلی‌ترین وظایف شهرداری‌ها است. نظافت، نگهداری و توسعه معابر، خیابان‌ها، میادین، پارک‌ها، و فضا‌های سبز شهری نیز از دیگر وظایف شهرداری است. عمر دوران شهرداری زاکانی رو به اتمام است اگرچه تلاش‌هایی برای افزایش مدت فعالیت شورای ششم از ۴ سال به ۷ سال انجام شد، اما وزارت کشور مخالفت خود را با این طرح اعلام کرد. در نهایت دبیر ستاد انتخابات کشور اعلام کرد که دوره هفتم شورا‌های اسلامی شهر و روستا در ۳۰ خرداد برگزار خواهد شد و با این شرایط عمر شورای ششم در سال آینده به پایان خواهد رسید.

تشکر برای نوسازی پیاده‌رو‌های ساختمان ناایمن

در سال‌های اخیر شهرداری به یک نهاد سیاسی تبدیل شده است و کارنامه علیرضا زاکانی نیز نقطه اوج سیاسی شدن این نهاد است. زاکانی کسی است که در انتخابات ریاست جمهوری شرکت کرد و برای مدتی شهر تهران شهردار نداشت. حتی بحث‌هایی حول محور استفاده از امکانات شهرداری برای تبلیغات انتخاباتی زاکانی مطرح شد. حالا که ماه‌های آخر فعالیت دوره شورای ششم است، آسفالت برخی از مناطق و سنگ‌فرش شهری که سه سال شهردار نداشته است، عوض شده‌اند. انجام این اقدامات زمان پایان دوره شهرداری نیز یک فعالیت سیاسی و تبلیغاتی به حساب می‌آید. اما این تمام ماجرا نیست و شهرداری فراموش کرده است که وظیفه حفاظت از جان و مال مردم را به عهدا دارد. برای مثال در منطقه ۱۳ تهران بنری نصب شده است که در آن مدیریت و کسبه مجتمع تجاری کساء، از معاون فنی و عمرانی منطقه ۱۳ و شهردار ناحیه ۲ این منطقه تشکر کرده‌اند: «بابت حسن نظر حضرات عالی در خصوص نوسازی سنگ فرش پیاده روی مجتمع کساء کمال تشکر را داریم و از خداوند منان موفقیت و سربلندی روز افزون شما و مجموعه شهرداری منطقه ۱۳ را خواستاریم.» کسبه این پاساژ درحالی از شهرداری منطقه برای نوسازی سنگ‌فرش تشکر می‌کنند که نام این ساختمان در میان ساختمان‌های ناایمن شهر تهران است. این افراد در مجتمعی فعالیت می‌کنند که ناایمن است و به راحتی می‌تواند به سرنوشت ساختمان پلاسکو دچار شود.

از هر دو ساختمان دولتی، یک ساختمان ناایمن است

به یاد داریم که مردادماه امسال، یکی از کارکنان شهرداری منطقه ۱۸ از آسانسور ساختمان شهرداری سقوط کرد و جان باخت و همان زمان ناصر امانی عضو شورای شهر گفت: «بار‌ها درباره ناایمن بودن این ساختمان تذکر داده بودیم، اما به آن توجهی نشد.» شهرداری نه تنها از فعالیت در بسیاری از اماکن ناایمن که روزانه شهروندان زیادی به آن رفت و آمد دارند، جلوگیری نکرده است بلکه ساختمان شهرداری نیز ناایمن است. مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی امروز و همزمان با سالگرد حادثه پلاسکو اعلام کرده است که «تعداد زیادی ساختمان ناایمن در تهران وجود دارد که شامل بیمارستان‌ها، اماکن تجاری و اداری است. سازمان آتش‌نشانی به تنهایی در حال جنگ است تا به مالکان این ساختمان‌ها اعلام کند، مال و جانتان در خطر است.» همچنین بنا بر اعلام مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی حداقل ۵۰ درصد از ساختمان‌های دولتی، ایمنی ندارند.

اگر حادثه ساختمان پلاسکو، درس عبرت شده بود، شاهد حوادثی مانند متروپل آبادان نبودیم. گفته می‌شود که تعداد ساختمان‌ها ناایمن از از ۱۲۹ به ۶۸ مورد رسیده است، اما آنطور که سخنگوی سازمان آتش‌نشانی می‌گوید ورود دستگاه قضا و استفاده از اختیارات قانونی این نهاد بود که مالکان را ملزم به ایمن‌سازی کرد. به نظر می‌رسد سایر نهاد‌ها مانند شهرداری در این زمنیه به وظایف قانونی خود عمل نکرده اند.

 
۸ سال از روزی گذشت که یکی از بزرگ‌ترین آتش‌سوزی‌ها و فروپاشی‌های ساختمان در ایران ثبت شد. همان روزی که یک ساختمان ۱۷ طبقه ناایمن در تقاطع خیابان جمهوری و فردوسی آتش گرفت و فروریخت. اما هنوز بسیاری از ساختمان‌های ناایمن تهران، تله‌ای برای گرفتن جان آتش‌نشانان و شهروندان تهرانی هستند.