وقتی بودجه درمان، خرج برگزاری مراسم می‌شود

طبق بررسی‌های فراز، شرکت داروسازی کاسپین تأمین در سال ۱۴۰۲ بیش از ۲ میلیارد و ۲۲۸ میلیون تومان صرف بودجه مسئولیت اجتماعی کرده که در حدود ۳۰ درصد آن به برگزاری و پشتیبانی از مراسم مذهبی و ملی اختصاص یافته است. این روند در سال ۱۴۰۳ با شدت بیشتری نیز پی گرفته شده است: از مجموع ۲ میلیارد و ۴۰۰ میلیون تومان هزینه‌شده تحت عنوان مسئولیت اجتماعی در سال ۱۴۰۳، بالغ بر ۲ میلیارد تومان تنها به مراسم ملی و مذهبی اختصاص داشته است؛ رقمی معادل ۸۳ درصد کل بودجه مسئولیت اجتماعی شرکت.

این تغییر جهت پررنگ، از خرداد ۱۴۰۱ و همزمان با انتصاب روزبه رسولی به سمت مدیرعاملی شرکت، آغاز شده است. رسولی که سکان هدایت یکی از شرکت‌های مهم دارویی کشور را در اختیار دارد، به‌وضوح اولویت‌هایی متفاوت با عرف رایج در صنعت دارو را دنبال کرده است؛ چرا که معمولاً بودجه مسئولیت اجتماعی در این صنعت در قالب کمک به زیرساخت‌های درمانی، حمایت از بیماران خاص، مشارکت در پروژه‌های سلامت عمومی یا توسعه آموزش پزشکی هزینه می‌شود.

حال این پرسش مطرح است: آیا این هزینه‌های سنگین مراسم، واقعاً در راستای منافع عمومی بوده‌است؟ و مهم‌تر از آن، دقیقا صرف کدام مراسم ملی و مذهبی شده است؟

در شرایطی که نظام سلامت کشور با کمبود منابع و چالش‌های عدیده مواجه است، صرف چنین مبالغی برای امور غیرپزشکی، نیازمند شفاف‌سازی دقیق از سوی شرکت داروسازی کاسپین تأمین است. این شرکت می‌بایست جزئیات هزینه‌ها را اعلام کند و توضیح دهد که چرا اولویت را نه سلامت و بهداشت، بلکه به برگزاری مناسبت‌ها و مراسم داده است. افزون بر این، روزبه رسولی پیش از انتصاب به مدیرعاملی کاسپین تأمین، سابقه‌ای در سطح مدیریت ارشد در صنعت دارو نداشت و ورود او به این جایگاه مهم، در شرایطی رخ داد که فضای عمومی کشور نسبت به بسیاری از انتصابات در دولت سیزدهم، با تردید و انتقاد همراه بود. در دوره‌ای که مطالبه عمومی، انتخاب مدیران کارآمد و متخصص بر اساس شایستگی بود، چنین انتصاب‌هایی – حتی اگر در ظاهر بی‌حاشیه باشند – به دلیل عدم برخورداری از پیشینه حرفه‌ای متناسب با مسئولیت محوله، به سؤالات و ابهامات دامن می‌زنند.  

بی‌تردید، نگاه عمومی به مسئولیت اجتماعی بنگاه‌های دارویی، متفاوت از سایر صنایع است. چرا که شرکت‌های دارویی در ایران از ارز نیمایی و برخی امتیازات یارانه‌ای بهره‌مند هستند؛ به عبارتی منابع عمومی کشور در اختیار این شرکت‌ها قرار می‌گیرد. درنتیجه انتظار می‌رود که بودجه‌های مرتبط با مسئولیت اجتماعی نیز در مسیر منافع عمومی حوزه سلامت هزینه شود، نه در اموری که شفافیت آنها محل پرسش است یا اولویتی در نظام بهداشت کشور ندارند.   از این رو، این گزارش ناظر بر ضرورت بازبینی این سیاست‌ها در شرکت‌های زیرمجموعه تیپیکو نیز هست. باید از محمد نادری علیزاده، مدیرعامل هلدینگ دارویی تیپیکو، پرسید: چگونه ممکن است در یکی از شرکت‌های تحت مدیریت ایشان، مسئولیت اجتماعی چنین فاصله‌ای با مأموریت اصلی خود یافته باشد؟

در نهایت، این گزارش نه از سر مخالفت با برگزاری آیین‌های ملی و مذهبی، بلکه با تأکید بر اولویت‌بخشی شفاف، پاسخ‌گویی عمومی و پایبندی به مأموریت‌های تخصصی صنایع دارویی نگاشته شده است. امید است مدیران کاسپین تأمین و تیپیکو به این مطالبه پاسخ گویند.