نماینده مجلس از ۱۰۰هزار میلیارد تومان فرار مالیاتی خبر داد

حسینعلی حاجی‌دلیگانی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس، به فراز می‌گوید: «مبلغ فرار مالیاتی در ایران بیش از ۱۰۰ هزار میلیارد تومان است».

پیش از این، خبرگزاری تسنیم به نقل از وزیر اقتصاد، فرار مالیاتی در ایران را در حدود ۴۰ هزار میلیارد تومان تخمین زده بود.

فرار مالیاتی متغیری پنهان است و مستقیما قابل اندازه‌گیری نیست. از این جهت تخمین‌های مختلفی از میزان فرار مالیاتی در ایران وجود دارد. حاجی‌دلیگانی نیز درباره شیوه تخمین خود از فرار مالیاتی می‌گوید: «مدتی پیش در اداره امور مالیاتی اصفهان با دو مورد فرار مالیاتی کشف شده برخورد داشتیم. در یک مورد مبلغ فرار مالیاتی پنج هزار میلیارد تومان بود و در مورد دیگر ۲۰ هزار میلیارد تومان که البته مورد دوم تنها مربوط به استان اصفهان نبود و مربوط به چند استان مختلف بود. باتوجه به این ارقام تخمین می‌زنم احتمالا مبلغ فرار مالیاتی کل کشور باید بالغ بر ۱۰۰ هزار میلیارد تومان باشد»

در قانون بودجه ۹۸ درآمدهای مالیاتی کشور حدودا ۱۵۳هزار میلیارد تومان پیش‌بینی شده است. بر اساس گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس در حال حاضر بر اساس قوانین مالیاتی کشور حدود ۵۰هزار میلیارد تومان معافیت مالیاتی در کشور وجود دارد. یعنی حتی اگر درآمدهای مالیاتی پیش‌بینی‌شده در بودجه ۹۸ به‌طور کامل محقق شود، میزان معافیت مالیاتی در ایران یک سوم درآمدهای مالیاتی است.

بنابر قانون مالیات‌های مستقیم بنیادها و نهادهای انقلاب اسلامی دارای مجوز معافیت از طرف امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری از پرداخت مالیات معاف هستند. اسامی این نهادها بدین ترتیب است: بنیاد شهید و امور ایثارگران، کمیته امداد امام خمینی (ره)، سازمان تبلیغات اسلامی، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، بنیاد مسکن انقلاب اسلامی، بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی، ستاد اجرایی فرمان امام خمینی(ره)، مرکز خدمات حوزه‌های علمیه، موسسه پژوهشی فرهنگی انقلاب اسلامی و جامعه المصطفی (ص) العالمیه.

در کشورهای توسعه‌یافته دولت‌ها بخش مهمی ازدرآمدهای خود را از درآمدهای مالیاتی کسب می‌کنند، اما وضعیت کشورهای نفتی متفاوت است. در کشورهای نفتی به دلیل دسترسی آسان به درآمد ناشی از فروش نفت توجه اندکی به درآمدهای مالیاتی می‌شود. بر اساس آمارهای بانک جهانی نسبت مالیات به تولید ناخالص داخلی کشورها به طور میانگین ۱۵/۲ درصد است. بنابر گزارش مرکز پژوهش‌‌های مجلس این نسبت در ایران حدود ۱۰ درصد است. سازمان برنامه و بودجه نظر دیگری درباره این نسبت دارد. به گزارش ایسنا سازمان برنامه و بودجه در گزارشی از عملکرد دولت یازدهم و دوازدهم نسبت مالیات به تولید ناخالص داخلی در سال ۹۷ را شش درصد اعلام کرده است. در حالی که در کشورهای انگلستان، آلمان، سوئد، نروژ و دانمارک نسبت مالیات به تولید ناخالص داخلی حدود ۴۰ درصد است. این نسبت در کشورهای عربی که بسیاری از آنان صادرکننده نفت هستند حدود ۵ درصد است.