زباله گردی

در روزهایی که شاخص آلودگی هوای تهران به بالاترین میزان ممکن رسیده، مدیران شهری تنها به تعطیلی مدارس و ادارات اکتفا می‌کنند و توجه‌ای به سرمنشا این معضل ندارند. رئیس فراکسیون محیط زیست مجلس اخیرا اعلام کرد ۲۰ درصد از آلودگی هوای تهران به پسماندسوزی‌های غیرمجاز برمی‌گردد که عمدتا توسط اتباع انجام می‌شود. این ادعا نه تنها ابعاد زیست‌محیطی بحران آلودگی هوا را برجسته می‌کند، بلکه زنگ خطر سوءمدیریت شهری و نقش اتباع خارجی در چرخه زباله‌گردی را بار دیگر به صدا درمی‌آورد.

این پایان‌نامه به بررسی مکانیسم‌های شکل‌گیری نیروی کار غیررسمی در جمع‌آوری و تفکیک زباله‌های شهری در تهران پرداخته است. در این پژوهش، تمرکز بر رابطه بین عرضه و تقاضای نیروی کار غیررسمی است که نتیجه تعامل رویداد‌های سیاست‌گذاری و تغییرات نهادی در طول زمان است. عرضه نیروی کار غیررسمی و تقاضای ایجاد شده توسط منافع گروه‌های غیررسمی در قرارداد‌های پیمانی و مزایده‌ها، مورد تحلیل قرار گرفته است. این پایان‌نامه، سیاست‌های مهاجرتی، واگذاری خدمات جمع‌آوری زباله و تحولات نهادی مرتبط با کار غیررسمی را شناسایی کرده است.

معاون حقوق بشر و امور بین‌الملل وزارت دادگستری درخصوص وضعیت زباله‌گردی در تهران توضیحاتی ارائه کرد.

«گردش مالی مافیای زباله‌گردی سالانه ۳هزار میلیارد تومان است». این آمار تکان‌دهنده در حالی از سوی معاون وزیر دادگستری اعلام شده که مقامات رسمی، به ندرت در مورد این آسیب اجتماعی اظهار نظر می‌کنند.

سپیده علیزاده مددکار اجتماعی گفت: وضعیت اجتماعی به مراتب نسبت به سال قبل خیلی در شرایط بدتری قرار دارد. چون آموزش و پیشگیری اولویت نبوده و کارهایی که در پیشگیری از این شرایط تاثیر داشت، انجام داده نشده است. ما معتقدیم سررشته مافیای زباله‌گردی را باید در خود شهرداری جستجو کرد. می‌شود شهرداری اطلاعی از ساختمانی که دارای لوگو شهرداری است؛ کودکان افغان زباله‌گرد می‌خوابند و لباس تنشان دارای لوگوی شهرداری است نداشته باشد؟

طاهره پژوهش: طبق مشاهداتمان در سطح خیابان‌ها می‌توانیم بگوییم شرایط کودکان کار بدتر شده است. همه چیز به شکل رها شده و بدون هیچ نظارتی در حال اجرا است. مسوولین شهری ما از قدرت آگاهی کارشناسی در زمینه کودکان برخوردار نیستند. نمی‌توانند برنامه‌ریزی دقیقی را در رابطه با کودکان داشته باشند و به نتیجه برسانند. تا ساختار اقتصادی به نفع کودکان تغییر نکند، برنامه‌های کارشناسی شده در برنامه‌های توسعه نیایند و تا منابع بودجه‌ای مشخص برای کودکان تعریف نشود؛ هیچ نغییری در شرایط کودکان کار اتفاق نمی‌افتد.

هر جا که فرآیندها غیر شفاف و منافع اقتصادی در دسترس باشد می توان ردپای مافیا یا تخلفات گروهی را پیدا کرد...

از دهه نود، و درست در برهه هایی از زمان که شهرداری با کسری بودجه مواجه می شد، تمایل بیشتری به کسب بودجه از زباله ها پیدا می کرد. این نگاه سودگرایانه به زباله، نکته ای است که برخی از پیمانکاران حوزه بازیافت نیز بارها به آن اذعان داشته اند.