در باور عمومی، دهههاست که سهمیههای کنکور، اصلیترین عامل نابرابری در نظام آموزش ی ایران شناخته میشوند. سهمیههایی که به گروههای مختلف جامعه تعلق میگیرند، در افکار عمومی به عنوان مانعی بزرگ در مسیر عدالت آموزش ی و ابزاری برای رسیدن به دانشگاههای برتر تلقی میشوند. اما در پس این باور عمومی، بررسی دقیق آمار و ارقام رسمی، تصویری متفاوت از آنچه وجود دارد، به نمایش میگذارد و این پرسش کلیدی را مطرح میکند: آیا سهمیهها واقعاً مقصر اصلی هستند، یا تنها توجیهی برای کسانی که از رقابت باز میمانند؟
حسامالدین آشنا رئیس اسبق مرکز بررسیهای استراتژیک ریاست جمهوری، در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: زمان آن رسیده تأثیر بلندمدت سهمیهها در آموزش عالی بررسی شود
هر تابستان (و حتی قبلتر از آن، یعنی فصل بهار)، خانوادههای زیادی در تب و تاب انتخاب مدرسهای مناسب برای فرزندشان میافتند. برخی دنبال مدارس دولتی مناسب میگردند و برخی قید مدارس دولتی را میزنند و درباره مدارس غیردولتی تحقیق میکنند. آنها در این مسیر با شهریههای گرانقیمت و سرسامآور نیز مواجه میشوند و بارها و بارها از خود میپرسند آیا این شهریههای سنگین واقعاً به معنی کیفیت بالای آموزش ی است؟
این پژوهش نشان میدهد که برخی رسانههای فارسیزبان خارج از کشور، بهویژه در سالهای اخیر، گفتمانی از دموکراسی و حقوق بشر را ترویج میکنند که با سیاستهای نئولیبرالی و بازار آزاد همراستا شده است. در این فضا، مفاهیمی مانند آزادی و عدالت بیشتر به ابزارهایی برای مشروعیتبخشی به مداخلههای خارجی و تضعیف نقش دولت تبدیل میشوند. پژوهشگر با تحلیل برنامههایی مثل «پرگار» در بیبیسی فارسی، نشان میدهد که چطور برخی از فعالان حقوق بشر و تحلیلگران رسانهای، خواسته یا ناخواسته، در جهت تثبیت این روایت عمل میکنند؛ روایتی که در عمل نه تنها به گسترش آزادی واقعی منجر نمیشود، بلکه با بیعدالتی و نابرابریهای ساختاری همراه است.
در این پایاننامه تصویری عمیق، تاریخی و انتقادی از روند خصوصیسازی آموزش عمومی در ایران ارائه شده است. نویسنده با نگاهی ترکیبی به اسناد سیاستی، دادههای آماری و مصاحبه با کنشگران کلیدی، نشان میدهد چگونه آموزش از یک حق عمومی به تدریج به کالایی قابل خرید و فروش تبدیل شده و چه پیامدهای نابرابریآفرینی برای جامعه ایران بهویژه طبقات محروم در پی داشته است. فاطمه مقدسی ساختارهای پنهان سیاستزدایی از آموزش را به چالش کشیده و راههایی برای بازاندیشی در نقش دولت پیشنهاد میکند.
معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش، از شناسایی بیش از ۱۵۲ هزار کودک بازمانده از تحصیل در گروه سنی ۶ تا ۱۱ سال و جذب ۲۹ هزار نفر از آنان در مدارس خبر داد و ۵ استان را به عنوان بدترین استانها برای بازماندگان تحصیل معرفی کرد.
جدیدترین رتبهبندی دانشگاههای آسیا در سال ۲۰۲۵ توسط موسسه Times Higher Education (THE) منتشر شد که ارزیابی دقیق و جامعی از برتری آکادمیک در سراسر این قاره ارائه میدهد.
سومین همایش بینالمللی مدرسه هزاره سوم در راستای ارتقای دانش مدیریت در حوزه مدارس و مراکز آموزش ی به عنوان ضروریترین نیازهای نظام آموزش ی کشور و با هدف ایجـاد پلی میان نهادهای علمی و فعالان حوزه مدیریت و آموزش و به عنوان فرصتی بیبدیل برای تبادل تجربیات، دانش و نوآوریها برگزار شد.
یکی از ضعفهای عمده در نظام آموزش ی علوم اجتماعی در ایران، کمبود آموزش های عملی و میدانی است. این ضعف مهم، تأثیر زیادی بر تواناییهای تحقیقاتی و تحلیلی دانشجویان دارد و باعث میشود تا آنها در مواجهه با چالشهای واقعی جامعه، فاقد مهارتهای لازم برای تحلیل و درک عمیق پدیدههای اجتماعی باشند. کارگاه مردمنگاری قشم که انجمن انسانشناسی ایران و سازمان منطقه آزاد قشم برگزار کردند، نمونهای موفق از تلاش برای پر کردن این خلأ آموزش ی است.
عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس با اشاره به ثبت طرحی برای تغییر تقویم آموزش ی مدارس گفت: تعطیلات متعدد مدارس موجب افت شدید تحصیلی در تمامی پایهها شده است. لازم است فرصت کافی برای ارائه کامل محتوای درسی و آموزش مناسب فراهم شود.
کلیات طرح آموزش زبانهای محلی در کمیسیون آموزش مجلس تصویب شد و دبیر این کمیسیون در رابطه با جزئیات طرح گفت:در صورت نهایی شدن طرح قرار است که ۲ واحد درسی برای آشنایی با ادبیات محلی به مدارس راه پیدا کند.
یک کارشناس اقتصادی میگوید: عامل اصلی و تعیین کننده در وضعیت نابسامان فعلی آموزش همگانی در ایران، نظام اقتصادی اجتماعی حاکم است و این سازوکار سبب شده که ۳۰ درصد مردم فقیر بمانند و نزدیک به ۸۰۰ هزار نفر هم لااقل از تحصیل باز بمانند.
وزیر پیشنهادی علوم، تحقیقات و فناوری در جلسه امروز مجلس شورای اسلامی گفت: محور اول، ارتقاء کیفیت نظام آموزش عالی است. ما به اندازه بسیاری از کشورهای بزرگ، واحد آموزش عالی داریم و دیگر، کسی به دلیل دوری از مرکز به دلیل فقر معیشت به دلیل ناتوانی مالی و اقتصادی محروم از آموزش عالی نیست.
«از نظر تبعیض آموزش ی، تنها ۱۲ درصد قبولیهای رتبه زیر ۳ هزار کنکور از مدارس دولتیاند»، این جمله «هادی موسوی»، مدیر کل پیشین مطالعات وزارت تعاون است. براساس گزارشهای منتشر شده از سال ۹۸ تا به امروز، بیش از ۸۵ درصد نفرات برتر کنکور زیر ۳ هزار از مدارس غیردولتی، شاهد، نمونه دولتی و از این قبیل بودهاند. این در شرایطی است که طبق آمار ، مدارس غیردولتی تنها ۳۱.۸۷ درصد از دانشآموزان را تحت پوشش خود قرار دادهاند. موسسههای کنکور نیز طی سالهای گذشته از گردش مالی ۲۰ میلیارد تومان به بیش از ۷۰ میلیارد تومان در سال رسیده و با این وجود شاهد تبعیض طبقاتی چشمگیری تا به امروز در بحث آموزش و پرورش هستیم. پرسشی که پیش میآید این است که چرا مدارس دولتی با وجود تعداد دانشآموزان بیشتر، نتوانستهاند قبولیهای بیشتری را در کنکور نسبت به مدارس غیردولتی به خود اختصاص دهند؟ و دلیل قدرت مدارس غیرانتفاعی چیست؟
کد خبر: ۷۴۰۳۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۳۰
علیرضا رحیمی پژوهشگر حوزه علومتربیتی در گفتوگو با فراز:
یکی از مهمترین علائم و نشانههایی که افزایش آمار بیسوادی به ما نشان میدهد این است که آموزش و پرورش و ساختار آموزش ی که سوادآموزی هم جزو آن حساب میشود؛ یک ساختار ناکارآمد و لنگانی است. ساختاری که به نام نهضت سوادآموزی راه انداخته شده است و ساختار آموزش ی در آموزش مدرسهای که نتوانستهاند این تعداد از شهروندان و بچهها را در خودشان حفظ و آنها را باسواد کنند؛ دچار یک ناکارآمدی مزمن است.