شرایط برای آزادسازی قیمت‌ها عادی نیست

روزنامه اینترنتی فراز: اظهارات اخیر وزیر اقتصاد مبنی بر اینکه «دولت چاره‌ای جز آزادسازی قیمت‌ها ندارد»، محل اختلاف‌ نظر کارشناسان اقتصادی است، برخی کارشناسان آن را چاره اقتصاد ایران می‌دانند و معتقدند اگر دولت با توجیه و حمایت همزمان مردم این کار را انجام دهد موفق خواهد شد اما برخی دیگر از کارشناسان بر این باورند آزادسازی قیمت‌ها در شرایط عادی شدنی است اما در شرایط کنونی که با تحریم، تورم و حتی سایه جنگ مواجهیم، این مسئله منجر به افزایش تورم و فشار بر مردم خواهد شد و افزایش نابرابری‌‌ها را دامن خواهد شد. 

آلبرت بغزیان اقتصاددان و عضو هیئت علمی دانشگاه تهران است که از گروه دوم کارشناسان است و معتقد است که ما اکنون در شرایط عادی قرار نداریم. او در این باره می‌گوید: آزاد‌ سازی قیمت ها خیلی خوب است، کسی هم نگفته دولت باید قیمت دستوری بدهد اما این در شرایط عادی امکان‌پذیر است، در شرایط عادی بازار کارش را می‌کند اما برخی مواقع ممکن است بازار شکست بخورد و اینجاست که دولت ناچار می‌شود با یارانه، مالیات و قیمت دستوری ورود کند.

بغزیان افزود:‌ برخی نگاه می‌کنند به قیمت تمام شده، درآمد مردم و مانند این‌ها و قیمت اعلام می‌کنند و نام این را دستوری می‌گذارند. دولت باید به وضعیت رفاه مردم نگاه کند و با توجه به این شرایط یا باید یارانه و کالابرگ بدهد یا اینکه تورم را بپذیرید.

این کارشناس اقتصاد با بیان اینکه «پرسش این است که آیا دولت شرایط را غیربحرانی می‌بیند که تصمیم به آزادسازی قیمت‌ها دارد»، تصریح کرد: آیا ما در شرایط  تحریم نیستیم؟ آیا انحصار وجود ندارد و بازار مدیریت نمی‌شود؟ و آیا دولت می‌تواند مانع سوءاستفاده‌ها شود؟

او گفت: من فکر می‌کنم شرایط فراهم نیست. و جز تورم و کاهش رفاه مردم در پی نخواهد داشت. دولت الان باید یارانه بدهد و به تولیدکننده کمک کند. مشکل تحریم وجود دارد و این یک مسئله سیاسی است و ربطی به اقتصاد ندارد، دولت باید با مذاکره یا هر راهی آن را حل کند. چراکه اقتصاد بلاتکلیف است و سرمایه‌گذار نمی‌داند چه رخ خواهد داد.

این عضو هیئت علمی دانشگاه ادامه داد: دولت باید درباره بودجه برخی سازمان‌ها و نهادها، شرکت‌های تابعه آنها، معافیت‌های مالیاتی که به آنها اختصاص یافته و نیز فرار‌های مالیاتی بازنگری کند.

او با تاکید بر اینکه «اصلاح و آزادسازی قیمت ها در شرایط عادی ممکن است» تاکید کرد: اقتصاد باید قابل پیش‌بینی باشد، نرخ تورم و ارز هم همینطور، دستمزد که کاملا سرکوب شده است؛ این‌ها باید به ثبات برسند، اگر نه حرف زدن از حذف چهار صفر و آزادسازی قیمت‌ها و مانند این‌ها عملا بی فایده است.

این اقتصاددان بر این باور است که سیاست‌های اقتصادی دولت، باید با توجه به شرایط احتمالی جنگ در آینده برنامه‌ریزی شود و تامین ضروریات زندگی مردم با توجه به تورم بالا و گرانی‌ها در اولویت اقتصادی دولت قرار گیرد.