روزهای سختی در پیش است

ایران پس از تعطیلات نوروز وارد فاز جدید همه گیری کرونا شد به‌طوری که وضعیت سفید تهران پس از بازگشت شهروندان از سفرهای نوروزی در کمتر از یک هفته، وضعیت سیاهی را تجربه کرد که از ابتدای شیوع کویید-۱۹ بی‌سابقه گزارش شده است و این وضعیت آنقدر وخیم گزارش شده است که مسوولان دولتی مجبور شدند محدودیت‌های ۱۰ روزه را اعلام کنند. بنا به گفته مینو محرز، یکی از فعال‌ترین اعضای ستاد ملی کرونا در روزهای اخیر همه بیمارستان‌های خصوصی و دولتی جایی برای بستری بیماران ندارد و پزشکان مجبورند بخش زیادی از بیماران را به‌صورت سرپایی درمان کنند. در ادامه گفت‌وگوی تفصیلی خبرنگار فراز را در مورد پیامدهای کرونا، آخرین وضعیت واکسن کرونا، دخالت مسوولان غیر متخصص و …

• ایران در حالی به پیک چهارم بیماری کرونا رسیده است که مسوولان، شهروندان را به‌دلیل رعایت نکردن پروتکل‌های بهداشتی مقصر می‌دانند، آیا می‌توان شهروندان را مقصر و مسوولان را بی‌تقصیر دانست؟

«در همه جای دنیا وقتی کووید-۱۹ به اپیدمی رسید به همه مردم مواردی را برای رعایت و کنترول بیماری گوش زد کردند و این موضوع ثابت شده است که در همه جای دنیا شهروندان تنها تا مدتی می‌توانند موارد کنترولی را رعایت کنند، در نتیجه خسته می‌شوند و مشکلات روانی ناشی از بیماری، از دست دادن عزیزان و همچنین مشکلات اقتصادی آغاز می‌شود و این موارد باعث می‌شود مردم موارد جلوگیری کننده از بیماری را رعایت نکنند. توجه داشته باشید که همه علت‌هایی که باعث شیوع کرونا می‎شود تقصیر مردم نیست و در این خصوص باید حکومت‌ها را هم مقصر دانست البته این بدان معنا نیست که شهروندان همه چیز را رها کنند، اتفاقا در چنین شرایطی شهروندان باید بیشتر به فکر خودشان باشند، به‌عنوان مثال نباید تحت هر شرایطی به مسافرت بروند تا هر روز شاهد افزایش تعداد فوتی‌ها و بستری بیماران باشیم. به‌خصوص اکنون که ویروس کرونای انگلیسی در کشور قالب شده است و شهروندان را بیمار می‌کند. تحقیقات نشان داده که سرایت این نوع ویروس بالا و فوتی آن هم بیشتراست.»

• در مقابله با ویروس جدید چه راه حلی پیشنهاد می‌شود؟

«ویروس شدت بیشتری گرفته است و پرهیز نکردن از سفرها و دورهمی‌های عید باعث شد تا موج جدید کرونا را با شدت بیشتری آغاز کنیم. من به‌عنوان یکی از اعضای کادر درمان می‌توانم بگویم که مدت‌ها است همکاران ما خسته شده‌اند. در طول ۴۵ سال فعالیت پزشکی‌ام تا این حد بیمار بدحال ندیده بودم باتوجه به اینکه اپیدمی‌های بسیاری را پشت سر گذاشته‌ام، چون این یک ویروس خاص است مردم بیشتر باید حوصله داشته باشند البته مردم بدون برنامه‌ای که حاکیمت برای آنها می‌ریزد نمی‌توانند آنقدر در جلوگیری از شیوع موثر باشند و نمی‌توانند از پس آن بر بیایند. ما می‌بینیم که تنها برخی از کشورها مانند کشورهای جنوب شرقی آسیا می‌توانند در کنترول این ویروس نمره قبولی بگیرند آن هم به این دلیل که شهروندانشان قانون‌مند هستند و به دولت‌شان احترام می‌گذارند. برخی از کشورها هم با قوانین سختگیرانه موفق به کنترول شدند ولی در مقابل می‌بینیم که حتی کشورهای اروپایی هم در این خصوص با فراز و نشیب زیادی همراه بودند. خواهش ما از شهروندان این است تا جایی که امکان دارد موارد را رعایت کنند البته توجه داشته باشید با توجه به شرایط کنونی، کشور باید وارد قرنطینه عمومی بشود. چون از ابتدای شیوع بیماری با چنین حجمی از بیمار و فوتی روبه‌رو نبوده‌ایم.»

• مینو محرز: تمام بیمارستان‌ها پر شده، جا برای بستری وجود ندارد، مردم باید به فکر جان خودشان باشند، یک نفر از خانواده قسر در نمی‌رود
• وضعیت کنونی بیمارستان‌ها چگونه است؟

«الان که با شما مصاحبه می‌کنم همه بیمارستان‌های دولتی و خصوصی تهران پر شده است و جایی باقی نمانده است. در همین بیمارستان امام خمینی(ره) هر روز بیش از ۲۰۰ بیماری کووید-۱۹ مراجعه می‌کنند که تنها ۷۰ نفر از آنها بستری می‌شوند و باقی آنها را سرپایی معاینه می‌شوند.»

• در خصوص سفرهای نوروزی حاکمیت رفتار دوگانه‌ای داشت. از یک سو اعلام کردند که سفر با خوردوهای شخصی ممنوع است و از سوی دیگر تشویق کردند که از تورهای مسافرتی استفاده کنند. این دوگانه چقدر به وضعیت شکننده ایران ضربه وارد کرد؟

‌«وقتی قرار است سفرها ممنوع شود باید هر نوع سفر به هرجای کشور ممنوع بشود نه اینکه شمال را ببندیم تا شهروندان به جنوب بروند به‌خصوص با هواپیما و اتوبوس که پنجره‌ای برای تهویه هوا ندارند. حالا سفر با ماشین‌های شخصی که ایمنی بیشتری دارد هم نباید انجام بشود وقتی مردم به شهرهای آبی سفر کنند آنجا را هم قرمز می‌کنند. وقتی ما به مردم می‌گوییم که می‌توانید به سفر بروید باید پیش‌بینی این وضعیت را هم بکنیم. وقتی از ابتدای اپیدمی پروتکول‌هایی را اعلام کرده‌اند ولی توجهی به آن نشد باید بگوییم که نتیجه همین افزایش تعداد بستری‌شد‌گان و فوتی‌ها می‌شود. در چنین وضعیتی تنها کاری که باید بکنند قرنطینه عمومی است چون در بدترین وضعیت ممکن قرار داریم. باز هم تکرار می‌کنم که قدرت سرایت ویروس انگلیسی بسیار بالا است و می‌بینیم که همه به‌صورت خانوادگی به بیمارستان مراجعه می‌کنند. حتی یک نفر از اعضای خانواده سالم نمی‎ماند.»

• شهروندان از حاکمیت شکایت دارند که چرا وضعیت واکسیناسیون تا این حد کند پیش می‌رود. چرا واکسن وارد نمی‌شود و اینکه باتوجه به پیشینه ایران در تولید واکسن چرا اکنون توانایی تولید واکسن را نداریم؟

«یک زمانی ایران در واکسن‌سازی پیش‌رو بود و در جهان هم از نام و آوازه خوبی برخوردار بودیم ولی با واردات واکسن‌های خارجی و البته تحریم‌های طولانی امکانات و توان ایران در تولید دارو واکسن رفته رفته ضعیف شد ولی خوشبختانه حالا «موسسه شفا دارو» واکسن سازی را آغاز کرده است و حالا می‌توانیم بگوییم امکان واکسن‌سازی در ایران وجود دارد ولی از یاد نبرید که به علت تحریم‌ها شرایط تهیه امکانات بسیار سخت بود اما در نهایت با سرمایه زیاد توانستم تحریم‌ها را دور بزنیم.

• این واکسن ایرانی نهایتا چه زمانی آماده می‌شود؟

«امیدواریم بتوانیم در ماه‌های آینده واکسن ایرانی را وارد بازار کنیم شاید خیلی دیر شروع کردیم ولی مراحل ساخت به خوبی پیش می‌رود. خوشبختانه فاز اول واکسن به خوبی پیش‌رفت کرده است و فاز دوم و سوم آن هم در حال تکمیل شدن است ولی اینکه چرا واکسیناسیون ما به کندی جلو می‌رود باید بگویم به‌دلیل کمبود واکسن در جهان است به‌عنوان مثال دادستان هند به‌دلیل اولویت دادن به شهروندان خودشان اجازه تحویل واکسن را به ایران نداد و جای دیگر هم واکسن برای فروش وجود ندارند و ذره ذره واکسن وارد ایران می‌شود که این موضوع هم مطلوب ما نیست و این یک نکته مهم است که باید به آن تاکید کنم ما تنها با واکسن ایرانی می‌توانیم واکسینیسایون را انجام بدهیم.»

• از ابتدای اپیدمی مسوولان با نظردادن در مورد بیماری بیشتر جامعه را نگران‌تر کرده‌اند و یا از طرح‌هایی رونمایی کرده‌اند که به طنز بیشتر شبیه بود. چرا ستاد کرونا از نقل قول‌های مسوولان غیر متخصص در فضای مجازی و دیگر رسانه‌ها جلوگیری نمی‌کنید؟

«موضوع مهم این است که مجموعه حاکمیت باید برنامه‌ریزی مشخصی برای کنترول بیماری داشته باشد و باید با هم یک صدا باشند و با تصمیم‌گیری مشترک اعتماد شهروندان را به حاکمیت جلب کنند تا در مقابل به حرف آنها گوش دهند. توجه داشته باشید که اپیدمی فضای مجازی از اپیدمی کرونا خطرناک‌تر است و مردم را بیشتر سرگردان می‌کند و عوامل تخریب‌گر از این راه دست به تخریب روان جامعه می‎زنند و متاسفانه روش‌ها و داروهایی را تجوز می‌کنند که پایه علمی ندارند و با این روش‌ها مردم را آشفته می‌کنند و در ادامه ملت را به خیابان ناصرخسرو می‌کشانند و مدیرت را به دست مافیای کثیف دارو می‌سپارند. من در همین‌جا اعلام می‌کنم که درمان کرونا هیچ دارویی ندارند و تنها راه درمانش کورتن، اکسیژن و داروی ضد انعقاد است که آن هم دکتر متخصص باید تجویز کند. متاسفانه برخی از بیمارن هم می‌ترسند به بیمارستان بیایند به‌دلیل همین شایعات است. مردم باید بدانند که موضوعات درست را باید از کارشناسان و متخصصان بشنوند نه فضای مجازی. متاسفانه اعتماد مردم از گذشته به دولت کاهش پیدا کرده است به‌خصوص اعتماد به صداوسیما و رسانه‌های ملی. چون در ادوار گذشته کاری برای اطلاع‌رسانی موارد پزشکی نکردند حتی در مدارس هم به دانش‌آموزان آموزش صحیح سرفه کردن را نیاموخته‌اند. همه این موارد باید از این به بعد به صورت مستمر انجام شود تا در اپیدمی‌های آینده بتوانیم بهتر مبارزه کنیم.»

• حالا با این جامعه آموزش ندیده چه باید کرد؟

«آن کسی که ماسک نمی‌زد جرم مرتکب شده است و نباید به کسی اجازه دهیم ماسک نزنند البته ابتدا باید آموزش دقیقی بدهیم و اگر رعایت نکردند با آنها برخورد قانونی بکنیم حتی باید جریمه سنگین پرداخت کنند حتی کنترول زباله‌هایی مانند دستکش و ماسک هم باید برخورد قاطعی صورت بگیرد که متاسفانه می‌بینیم که برخی شروندان این زباله‌ها را در کنار خیابان رها می‌کنند. باید بدانیم که جامعه ما نیاز به فرهنگسازی دارد چون امکان دارد در آینده اپیدمی‌های دیگر هم در راه باشد.هیچ چیز در مورد کرونا قابل پیش بینی نیست چون هر بار شکل خود را عوض می‌کند. در مورد کنترول بیماری کار بسیار سنگینی را در پیش داریم و شهروندان انتظار نداشته باشند که در یک مرحله میلیون‌ها واکسن وارد ایران بشود و همه بتوانند واکسن بزنند. این موضوع در هیچ جای دنیا وجود ندارد و ما هم نمی‌توانیم این کار را انجام بدهیم. حتی شرکت‌های خصوصی هم نمی‌توانند واکسنی وارد کنند چون تنها دولت می‌تواند مخارج این واکسن را تامین کند و این وظیفه دولت است که از هر راهی که می‌تواند واکسن را بخرد و به مردم تزریق کند و از همه مهم‌تر اینکه در حال حاضر واکسنی هم برای خریداری در بازارهای جهانی وجود ندارد. بسیاری از کشورها وضعیت ما را دارند و هنوز واکسیناسیون سراسری را آغاز نکرده‌اند چون واکسن به تعداد وجود ندارد.»

• برخی از مسوولان می‌گویند از واکسنی که برخی کشورها تولید کرده‌اند نباید بزنیم و یا اینکه برخی معتقد‌اند اصلا نباید واکسن بزنیم، در مقابل این واکنش‌ها چه جوابی دارید؟

«هر نوع واکسنی که موجود است و مورد تایید وزارت بهداشت قرار می‌گیرد باید به شهروندان تزریق بشود. مهم این است که با تزریق واکسن بتوانیم این موج‌های وحشتناک را کنترول کنیم و مردم به این موضوع هم توجه داشته باشند که تزریق واکسن به تنهایی کافی نیست و همچنان باید از ماسک استفاده کنند و دستان خود را بشویند.»

• برخی از وزرای دولت همواره تاکید می‌کنند که دانشگاه‌ها و مدارس آماده بازگشایی هستند؟

«بازگشایی مدارس و دانشگاه‌ها عقلانی نیست و در این وضعیت هیچ جایی نباید باز باشد و برای تهران هم باید قرنطینه عمومی اعلام کنند و این موضوع یک باید محسوب می‌شود و هرچه سریع‌تر کشور نیاز به قرنطینه دارد.»

• در جلوگیری از شیوع بیماری علمای دینی با پزشکان چقدر همکاری کرده‌اند؟ آیا تضادی مشاهده کرده‌اید؟

«علم پزشکی در ایران هیچ زاویه‌ای با مذهب و علما نداشته است حتی اصرار علما این است که سکان هدایت کنترول بیماری‌هایی مانند ایدز و کرونا به دست پزشکان و متخصصان علمی داده شود ولی در مقابل مشکل ما با برخی سیاسیون است که نگرش منفی دارند که مشکل ایجاد می‌کنند در خصوص کرونا بین علما و پزشکان همبستگی لازم وجود دارد و در خصوص برخی تعطیلی‌های مراسم مذهبی هم وزارت بهداشت تصمیم خواهد گرفت.»

• در نزدیکی ماه رمضان هستیم و برخی مقامات می‌گویند که مراسم این ماه در شهرهای آبی می‌تواند برگزار شود. اعتقاد شما در این موضوع چیست؟

«در ماه رمضان اگر مسافرت به شهرهای آبی انجام نشود مشکلی به وجود نمی‌آید اگر مردم در شهرهایی که آبی است بمانند مشکلی رخ نخواهد داد ولی در شرایط فعلی که همه ایران وضعیت قرمز دارد نباید به اندک شهرهای آبی وارد بشوند چون آنجا هم قرمز خواهد شد توصیه ما این است که این رنگ‌ها موقت است و وضعیت بسیار شکننده است مانند تهران که در عرض چند روز از وضعیت سفید به سیاه تبدیل شد.»

صدای مصاحبه کامل را در ادامه گوش کنید