درخواست سوخت افغانستان از ایران

وضعیت بازار بیانگر افزایش صادرات فراورده های نفتی ایران به کشورهای همسایه است؛ هرچند که آمار رسمی از میزان صادرات بنزین و سایر فراورده ها منتشر نشده اما طبق گفته های سخنگوی اتحادیه صادرکنندگان فرآورده های نفت، گاز و پتروشیمی ایران آغاز صادرات به افغانستان می تواند تحول خوبی در این حوزه باشد.

اواخر سال ١٣۹۷ با افتتاح فاز سوم پالایشگاه ستاره خلیج فارس، ایران در تولید بنزین خودکفا شد و توانست دروازه‌های واردات این فرآورده استراتژیک به کشور را ببندد. خودکفایی در تولید بنزین یکی از اهداف وزارت نفت طی چند سال اخیر بوده است و بر این اساس میزان تولید بنزین در کشور به مرور زمان افزایش یافت؛ به طوری‌که در فاصله سال‌های ١٣۵۷ تا ١٣۵۹ به‌طور میانگین روزانه ۱۴ میلیون لیتر بنزین در کشور تولید شده که این مقدار در فاصله سال‌های ١٣۹۶ تا ١٣۹۷ (۹ ماه ابتدای سال ٩٧) با افزایش ۵.۹ برابری به میانگین روزانه ۸۳ میلیون لیتر افزایش یافت.

این در حالی است که مصرف روزانه بنزین در کشور نیز رقمی در همین حدود را تعقیب کرده است؛ به نحوی که در فاصله سال‌های ١٣۹۶ تا ١٣۹۷ به‌طور میانگین روزانه حدود ۸۸ میلیون لیتر بنزین در کشور مصرف شد. واردات این فرآورده به کشور اما در فاصله سال‌های ١٣۵۷ تا ١٣۵۹ صفر بوده و به تدریج با افزایش تعداد خودروها و رشد زندگی شهرنشینی به ۳.۷ میلیون لیتر در روز در فاصله سال‌های ١٣۶۴ تا ١٣۶۷ رسید و در فاصله سال‌های ١٣۸۴ تا ١٣۸۷ به بالاترین حد خود (۱۶.۸ میلیون لیتر در روز) و پس از آن با روندی کاملاً کاهشی به ۷.۶ میلیون لیتر در روز در فاصله سال‌های ١٣٩٢ تا ١٣۹۵ (دولت یازدهم) رسید.

رقم واردات بنزین در فاصله سال‌های ١٣۹۶ تا ١٣۹۷ (۹ ماهه ابتدای سال) ۵.۹ میلیون لیتر ثبت شده است که این رقم به گفته مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی از محل راه‌اندازی فازهای سه‌گانه پالایشگاه میعانات گازی ستاره خلیج‌فارس و دستیابی به خودکفایی در تأمین بنزین مورد نیاز کشور، ابتدای مهرماه ١٣۹۷ به صفر رسید و دیگر بنزینی وارد کشور نشده است.

سیدحمید حسینی، سخنگوی اتحادیه صادرکنندگان فرآورده های نفت، گاز و پتروشیمی در خصوص آخرین وضعیت صادرات بنزین و دیگر فراورده های نفتی گفت: تاکنون جزئیات رسمی از آمار صادرات فرآورده منتشر نشده اما سال گذشته بالاترین آمار صادراتی مربوط به بنزین ثبت شد؛ به طوری که حدود ۳ میلیارد دلار در کل سال و در چهارماه نخست سال گذشته ۷۰۰ میلیون دلار صادرات بنزین صورت گرفت.

وی با اشاره به دلایل کاهش صادرات اظهار کرد: در زمستان سال گذشته به دلیل کمبود سوخت مجبور به استفاده از گازوئیل برای بسیاری از نیروگاه ها شدیم و همین مساله موجب شد نتوانیم به تعهدات صادراتی خود پایبند باشیم. در این راستابخشی از این تعهدات به امسال موکول و همچنین افزایش مصرف بنزین در داخل و همچنین لزوم انجام اورهال پالایشگاه‌ها موجب کاهش صادرات شد.

به گفته سخنگوی اتحادیه صادرکنندگان فرآورده های نفت، گاز و پتروشیمی، در حال حاضر قیمت بنزین در کشورهای همسایه افزایش یافته که علت این موضوع نیز کاهش وجود این فراورده در کشورهای همسایه به ویژه افغانستان است.

وی با اشاره به صادرات فرآورده‌های نفتی صادراتی دیگر همچون قیر، روغن، حلال‌ها و فرآورده‌های پتروشیمی نفتی گفت: در این بخشها موفق عمل کردیم و آمار و ارقام خوبی را بدست آوردیم اما صادرات بنزین پالایشکاهی به حداقل رسید.

وی با بیان اینکه اخیرا به پیام افغانستان برای آغاز صادرات فراورده های نفتی پاسخ مثبت دادیم، گفت: به نظر می رسد که از این طریق ایران می تواند تجارت با افغانستان را دو برابر کند و این در شرایطی است که دولت اشرف غنی به دلیل تحریمهای آمریکا به دنبال کاهش همکاری با ایران بود.

سخنگوی اتحادیه صادرکنندگان فرآورده های نفت، گاز و پتروشیمی ایران گفت: باتوجه به اتفاقات اخیر بازار مناسبی را برای صادرات نسبت به گذشته پیش بینی میکنیم.