پیشی‌جستن امانوئل مکرون از مارین لوپن در تنها مناظره تلویزیونی

هفت‌ماه پیش بود که امانوئل مکرون در باغ‌های کاخ دوفارو در مارسی، مقابل پس‌زمینه‌ی خورشید ایستاد و گفت: «اگر نتوانیم در مارسی پیروز شویم، در فرانسه نیز نخواهیم توانست به موفقیت برسیم.» رئیس‌جمهور در ۱۶ آوریل، پیش از رأی‌گیری نهایی در انتخابات ریاست‌جمهوری (که در ۲۴ آوریل برگزار خواهد شد) به همان محیط باشکوه برگشت. این شهر مدیترانه‌ای در دور اول به آقای مکرون رأی نداد و ژان لوک ملانشونِ چپِ رادیکال را به او ترجیح داد. بنابراین رئیس‌جمهور در محیط دوستانه‌ای نایستاده بود. اما با این حال گفت: «اگر بتوانم در مارسی پیروز شوم، در فرانسه نیز پیروز خواهم شد.»

در روزهای پایانی مبارزات انتخاباتی، دو نامزد نهایی، یعنی مکرونِ میانه‌رو و مارین لوپنِ پوپولیستِ ملی‌گرا، در حال پیگیری آراء کسانی هستند که هیچ یک از ایشان را در دور اول انتخاب نکرده‌اند. بزرگ‌ترین بخش از این افراد، ۷.۷ میلیون نفر (۲۲ درصد از رأی‌دهندگان)ی هستند که از آقای ملانشون حمایت کرده‌اند... گروهی که اغلب‌شان جوان و سبز‎اندیش‌اند.

مکرون، با علم به این موضوع، در مارسی قول داد که محیط زیست را «در مرکز» دور دوم ریاست‌جمهوری خود قرار خواهد داد؛ ضمن آنکه تلاش فرانسه برای کاهش انتشار کربن را دو‎برابر کرده و فرانسه را به اولین کشوری تبدیل کند که به استفاده از سوخت‌های فسیلی پایان خواهد داد. او اعلام کرد که دور دوم، انتخابی میان وحشت و نفرت از یک‌سو، و تنوع و زیست‌بوم از سوی دیگر خواهد بود.

خانم لوپن نیز یک‌ساعت از وقت خود را صرف عبور از کنار غرفه‌های فروش مارچوبه، زیتون و شیرینی کرد؛ گه‌گاهی نیز خم می‌شد و کودکی را در آغوش می‌کشید و یا با عابران عکس سلفی می‌گرفت. برخی معترضان نیز بودند که این میان شعارهای «فاشیست» یا «برگرد خانه» سر می‌دادند. فاطمه بن‌مالک، مادربزرگی الجزایری، ملتمسانه از خانم لوپن در‎خواست کرد مطابق قولی که داده است پوشیدن روسری در ملاء‌عام را برای مسلمانان ممنوع نکند. اما استقبالی که خانم لوپن در حالت کلی دریافت کرد را می‌توان پای افزایش جذابیت او میان عموم گذاشت. جوزیان، که گل‌فروشی باز‎نشسته است، گفت: «او آرام و متین است و رویکردش نسبت به قبل حالت تهاجمیِ کمتری دارد. او دارد از تمام روستاها بازدید می‌کند. اما مکرون واقعاً به مردم نزدیک نیست.»

خانم لوپن با وجودی که در عمارتی خارج از پاریس بزرگ شده، اما با موفقیت توانسته است خود را به عنوان مدافع «مردم» در برابر نخبگان پاریس جا بزند. او به نوعی تجسم رئیس‌جمهوری «جهانی‌گرا» و تجسد مادری مجرد است که مانند هر کس دیگری مبارزه کرده است. او از پایتخت دور شده و به روستاهای فرانسه رسیده است... و اینجا جایی‌ست که رأی او بسیار قوی است؛ جایی که او وعده‌های متعددی بر کاهش مالیات بر ارزش افزوده قبوض گرمایشی، بنزین و مواد غذایی را داده است.

در پس کمپین، رهبر پوپولیست هیچ‌گاه به درجه کسب بالاترین مقام، نزدیک هم نشد. بیست‌سال پیش، پدرش، ژان ماری لوپن، تنها ۱۸ درصد آراء را از آنِ خود کرد. خانم لوپن در سال ۲۰۱۷ این رقم را تقریباً دو‎برابر کرد و ۳۴ درصد آراء را به دست آورد. و ۶۶ درصد باقی‌مانده را به آقای مکرون سپرد. میانگین نظر‎سنجی اکونومیست در ۲۰ آوریل، آراء او را ۴۵ درصد و آراء آقای مکرون را ۵۵ درصد نشان داد.

اما این شکافِ قابل توجهی است. در واقع پویایی نظر‎سنجی دور دوم به نفع آقای مکرون تغییر کرده است. با بررسی بیشتر مانیفست خانم لوپن، برتری آقای مکرون بیشتر می‌شود. این امر به ویژه در جریان تنها مناظره‌ی رو‎درروی این دو در ۲۰ آوریل که بیش از دو‎ساعت و نیم به طول انجامید، بیشتر مشهود بود. مکرون به ارتباط خانم لوپن با روسیه اشاره کرده و به بینندگان، وام معوقه وی از یک بانک روسی را یادآور شد: «وقتی با روسیه حرف می‌زنید انگار با بانک‌دار خود حرف می‌زنید.» مکرون گفت که فانتزی لوپن برای ایجاد «اتحاد ملل» در اتحادیه اروپا، چیزی کمتر از «خروج فرانسه» از اتحادیه نبود. جای تعجب نیست که مکرون در جزئیات فنی و درک سیاسی از خانم لوپن پیشی گرفت.

خانم لوپن به نسبت سال ۲۰۱۷، در مذاکراتش با امانوئل مکرون، چهره‌ی آرام‌تری داشت. او همدلی زیادی نسبت به کسانی نشان داد که در تلاش برای گذران زندگی در شرایط کنونی بودند. این زوج در بحث توربین‌های بادی (که لوپن مخالف آنهاست)، و سن قانونی بازنشستگی (که مکرون می‌خواهد آن را از ۶۲ سال به ۶۵ سال افزایش دهد)، و پیشنهاد لوپن برای ممنوعیت حجاب مسلمانان در ملاء‌عام (تصمیمی که مکرون به شدت با آن مخالف بود) با هم درگیر شدند. آقای مکرون اعلام کرد که چنین ممنوعیتی «آغاز جنگی داخلی» خواهد بود.

بعید به نظر می‌آید که مباحثات تغییر چندانی در نتیجه رأی‌گیری ایجاد کند. حتی پیش از آنکه این اتفاق بیفتد هم به نظر می‌رسید آنهایی که در سوی چپ به طور غریزی با مکرون خصومت دارند، آماده شده‌اند تا احساسات خود را کنار گذاشته و این بار از او حمایت کنند. سهمی از رأی‌دهندگان ملانشون هم که گفته‌اند از آقای مکرون حمایت خواهند کرد، در اواخر هفته عید پاک، افزایش ۱۰ واحدی داشته و به ۳۸ درصد رسید؛ ۱۶ درصد نیز از خانم لوپن عقب‌نشینی کردند.

در سال ۲۰۱۷ در مارسی هیجان چندانی در اطرافیان مکرون وجود نداشت. ایشان در عوضِ پر‎شور بودن، بیشتر سنجیده و منطقی بودند. ویکتور که یک کارمند دولتی از مونپلیه است، گفت: «او شاید رئیس‌جمهور محبوبی نباشد، اما شجاع است.» برخی موضع‌گیریِ مثبتی نسبت به رد ممنوعیت حجاب خانم لوپن از سوی آقای مکرون داشتند. برخی دیگر رویکرد او نسبت به اروپا و مدیریت همه‌گیری‌اش را مثبت تلقی کردند. ماریان، که یک کارمند از مارسی است، گفت: «او در همه‌چیز موفق نبوده، اما با توجه به روال جاری امور، عملکرد بدی هم نداشته است.»

مدل پیش‌بینی ما در بیستم آوریل، احتمال پیروزی مکرون را ۹۳ درصد نشان داد. انتخاب مجدد این مرد ۴۴ ساله که تا پیش از نامزدی ریاست‌جمهوری‌اش در سال ۲۰۱۷ در هیچ انتخابات دیگری شرکت نکرده بود، یک شاهکار است. در جمهوری پنجم، فرانسوی‌ها هیچ رئیس‌جمهوری را که اکثریت پارلمان را در اختیار داشته باشد، برای بار دوم انتخاب نکرده‌اند. با این حال مکرون اگر بار دیگر انتخاب شود با کشوری از هم گسیخته و ناراضی مواجه خواهد بود. دور دوم ریاست‌جمهوری او برآیندی از مدیریت نارضایتی‌ها و نیز مدیریت انتظارات خواهد بود.

#روزنامه اینترنتی فراز #سایت فراز