تا سال گذشته آلودگی هوا دلیل اصلی تعطیلیهای غیر رسمی و پیشبینی نشده پاییز و زمستان بود و امسال ناترازی انرژی جای آنرا گرفته است. سرمای هوا در حدی نیست که به یخبندان و مشکلات رفتوآمد منجر شود ولی آنقدر هست که گاز و برقی تولیدی پاسخگوی نیاز مصرفی کشور نباشد. اگر قبلا برای بارش و تمیز شدن هوا دست به دعا میشدیم، حالا باید منتظر باشیم تا با کاهش سرما ادارهی امور به حالت عادی نزدیک شود.
روز یکشنبه، ۲۸ بهمن ۱۴۰۳ حجم گاز طبیعی که در کشور تولید و به شبکه سراسری تزریق شد ۸۶۷ میلیون مترمکعب بود.
بر اساس آماری که سیدحسن موسوی -سخنگوی شرکت ملی گاز ایران- اعلام کرد، صنعت و تولید کمترین سهم را از این گاز تولیدی داشت و ۶۲۹ میلیون مترمکعب آن در بخشهای خانگی، تجاری و صنایع جزء توزیع شده است. این میزان برابر با ۷۳ درصد از کل گاز طبیعی تولیدی کشور را شامل میشود.
محسن ذبیحی -معاون هماهنگی توزیع توانیر- مرداد ماه امسال میزان مصرف بخش اداری و عمومی کشور را بین ۴۵۰۰ تا ۵۰۰۰ هزار مگاوات اعلام کرد و گفت: به طور خاص مصرف بخش اداری حدود ٢٠٠٠ مگاوات است که عمده آن در بخش سامانههای سرمایشی است.
ظرفیت تولید گاز در فصل سرد سال حدود ۸۵۰ میلیون مترمکعب در روز است؛ درحالی که نیاز تقاضای تجمیعی کشور در شرایط ایدهآلی که تمامی آن با گاز طبیعی تأمین شود حدود یک میلیارد و ۱۵۰ تا ۱.۲ میلیارد مترمکعب است؛ فاصله ۳۰۰ تا ۳۵۰ میلیون مترمکعبی بین تقاضا تا ظرفیت تأمین گاز، به اسم ناترازی یا کسری گاز شناخته میشود.
سعید توکلی-مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران- ۲۳ آبان امسال و در پی خاموشیهای پاییزه، کاهش تخصیص گاز به نیروگاهها و کسری ذخایر سوخت مایع نیروگاهی را دلیل این شرایط عنوان کرد. او میزان نا ترازی یا کسری گاز را بین ۲۵۰ تا ۳۰۰ میلیون مترمکعب اعلام کرد و گفت انرژی مورد نیاز با سوختهای دیگر مانند گازوئیل و مازوت تولید میشود. ا، دلیل اصلی اعمال خاموشیهای برنامهریزی شده برق خانگی در این روزهاست.
مسلم رحمانی -سرپرست مدیریت دیسپچینگ شرکت ملی گاز ایران- در همان مقطع زمانی میزان مصرف گاز بخش خانگی، تجاری و صنایع جزء را ۴۱۷ میلیون مترمکعب در روز اعلام کرد که معادل نیمی از تولید روزانه کشور (۷۹۴ میلیون مترمکعب) بود.
بر اساس دادههای سالهای ۱۳۸۴ تا ۱۳۹۶ مصرف برق در بخشهای خانگی همیشه بالاتر یا نزدیک به مصرف صنعتی بوده است. سال ۱۳۸۴ مصرف برق خانگی ۴۴۱۰۸ گیگاوات و مصرف برق صنعتی ۴۳۰۱۴ گیگاوات ساعت بوده است.
نزدیکی میزان مصرف این دو بخش تا سال ۱۳۸۹ ادامه پیدا کرده و آن سال ۶۰۹۰۷ گیگاوات سهم بخش خانگی و ۶۱۱۸۳ گیگاوات میزان مصرف بخش صنعت بوده است. افزایش تولید و گسترش صنعت در این فاصله زمانی باعث شده این بخش سهم بیشتری از انرژی کشور به خود اختصاص دهد.
از ۱۳۸۹ تا ۱۳۹۳مصرف صنعت از بخش خانگی بیشتر شده و پس از آن تا کنون همچنان بخش خانگی مصرف بیشتری از بخش صنعتی استفاده کرده است.
در این محاسبهها مصرف بخش عمومی از بخش خانگی جدا بوده ولی در آمارها اخیر معمولا میزان مصرف بخشهای خانگی و عمومی جمع بسته میشود.
۹ مرداد ۱۴۰۳ فرهیختگان در گزارشی نوشت بخش عمومی پایتخت در طول یک سال حدود شش میلیون و ۱۰۰ مگاوات برق مصرف کرده است که این میزان مصرف از مجموع برق مصرفی ۱۵ استان کشور کمتر است.
این استانها شامل قزوین با حدود ۵ میلیون و ۶۲۴ مگاوات، زنجان ۵ میلیون مگاوات، همدان نزدیک ۴.۸ میلیون مگاوات، قم حدود ۴.۴ میلیون مگاوات، گلستان ۴.۳ میلیون مگاوات، لرستان ۴.۲ میلیون مگاوات، کرمانشاه حدود ۴ میلیون مگاوات، سمنان ۳.۸ میلیون مگاوات، کردستان نزدیک ۳ میلیون مگاوات، چهارمحالوبختیاری ۲.۵ میلیون مگاوات، خراسان شمالی ۲.۴ میلیون مگاوات، اردبیل ۲.۳ میلیون مگاوات، کهگیلویهوبویر احمد نزدیک ۲ میلیون مگاوات، خراسان جنوبی ۱.۹ میلیون مگاوات و ایلام حدود ۱.۸ میلیون مگاوات هستند.
نکته قابل توجه این است که قزوین بهعنوان یک استان صنعتی شناخته میشود و قم، سمنان و زنجان نیز به ترتیب رتبههای بعدی را در صنعت دارند. حتی استان چهارمحال و بختیاری شهرک صنعتی دارد ولی مجموع برق مصرفی در تمامی این استانها از مصرف برق بخش عمومی شهر تهران کمتر است.
بخشهای اداری، سازمانها، مراکز دولتی و شهری به عنوان بخشهای عمومی در نظر گرفته میشوند.
بالا بودن مصرف برق در ساختمانهای اداری و مسکونی دو دلیل عمده دارد.
فرهنگ اشتباه مصرف انرژی را نمیتوان نادیده گرفت. به عنوان مثال بیشتر مردم عادت دارند که دمای خانه در پاییز و زمستان بالا باشد و لباس معمولی بپوشند. برای مصرف بهینه انرژی در طول روزهای سرد سال باید لباس گرم پوشید و حرارت وسایل گرمایشی را کمتر کرد. در محیطهای کاری و اداری نیز وضعیت به همین شکل و حتی بدتر است، در حالیکه دمای این فضاها نباید از ۲۰-۲۲ درجه بیشتر باشد.
از طرف دیگر ساختمانهای غیراستاندارد یکی از دلایل عمده هدررفت انواع انرژی در ایران هستند؛ این شرایط مختص ساختمانهای قدیمی نیست و حتی بسیاری از ساحتمانهای نوساز هم استانداردهای ساختوساز را رعایت نکرده ولی پایان کار و مجوز استفاده گرفتهاند.
گذشته از تمام موارد فوق وقتی از کمبودها و ناترازی انرژی حرف میزنیم، نباید فراموش کنیم این وضعیت نتیجهی سالها تحریم و بدون شک اشتباهات و سوءمدیتریتهاست که با گذشت زمان حاد شده است.
در گفتوگوی فراز با دو نماینده مجلس بررسی شد:
در گفت وگوی محمد منظرپور با مازیار خسروی بررسی شد
در گفتوگو با سیدهادی میرعلمی مطرح شد
یارانه سوخت هواپیما؛ چاهی بیانتها از جیب فقرا به کام ثروتمندان
جشنی برای کودکان کار
جزیره به روایت یکی از قدیمیترین ساکنانش