پس از پایان مذاکرات غیرمستقیم برای بازگرداندن توافق هستهای ۲۰۱۵ که هفته گذشته بدون هیچ گونه پیشرفتی پایان یافت، ایالات متحده و ایران ممکن است به سمت تابستانی پرتنش بروند. گفتگوها - با میانجیگری اتحادیه اروپا و میزبانی دوحه - آخرین امید برای دستیابی هر دو طرف به توافق با افزایش تنشها پیرامون برنامه هستهای ایران بود.
سران تروئیکای اروپا و ایالات متحده آمریکا در صدد هستند تا فردا در حاشیه نشست گروه هفت درباره برنامه هستهای ایران و صادرات نفت این کشور دیدار و گفتوگو کنند.
بازی آخر روسیه با کارت ایران در ماجرای اوکراین و اثرگذاریش به عنوان یکی از عوامل توقف مذاکرات وین دیگر شکی باقی نگذاشت که روسیه شریک یا متحد استراتژیک ایران نیست. اگرچه اصولگرایان همچنان اصرار دارند بگویند عامل توقف، شکافها و مسائل اختلافی بنیادین حل نشده فی بین ما و طرف های اروپایی و آمریکا بوده است و ربطی به روسیه ندارد. اینکه جریانی در سیاست ایران همچنان اصرار به حفظ نگاه خود دارد تغییری در اصل ماجرا ایجاد نمی کند. اما برای روشن تر شدن موضوع خوب است شرایط یک شراکت استراتژیک را در عرصه بازی بین الملل بین دو کشور بررسی کنیم. چه شاخصه هایی در رابطه دو کشور باید نقش آفرینی کند تا بتوان آن دو را رفیق یا شریکت استراتژیک خواند.
در دنیای رقابت ژئوپلیتیکی فزاینده - بر سر اوکراین، تایوان و غیره - قدرتهای بزرگ دستکم توانستهاند در تلاشهای دیپلماتیک برای مهار برنامه هستهای ایران همکاری کنند. اکنون پرسش این است که پس از هشت دور مذاکره در وین، آیا آنها میتوانند توافق هستهای را که باراک اوباما در سال ۲۰۱۵ بر سر آن توافق کرده بود و سه سال بعد توسط دونالد ترامپ رها شد، احیا کنند؟
رئیسجمهور آمریکا در نشست خبری خود در نخستین سالگرد انتخابش به این عنوان، گفت «هنوز وقت ترک گفتوگوهای مربوط به برنامه هستهای ایران در وین نیست و این مذاکرات پیشرفتهایی داشته است.»
ایالات متحده آمریکا و ایران به رویارویی نزدیکتر میشوند. دیپلماسی اکنون متوقف شده و چشماندازهای موفقیت در حال کمرنگ شدن است. دولت جو بایدن گزینههای اندکی دارد. خروج آشفته از افغانستان ضریب ریسکپذیری بایدن در برابر ایران را پایین آورده است چرا که این ریسکپذیری میتواند اتهام سازشکاری جمهوریخواهان علیه او را در پی داشته باشد.
وزیر امور خارجه آمریکا در گفتو گویی با مطرح کردن این که پیش از دیدار رئیس جمهور این کشور با همتای روسی اش درباره موضوع فروش ماهواره پیشرفته روسی به ایران اظهار نظر نمی کند، به موضوع پیشرفت برنامه هسته ای ایران پرداخت.