شکاف طبقاتی

اظهارات اخیر محمود سریع‌القلم-استاد علوم سیاسی دانشگاه شهید بهشتی درباره اینکه طبقات ضعیف اقتصادی ظرفیت‌های ذهنی لازم برای ورود در سیاست را ندارند، موجی از واکنش‌های موافق و مخالف را به دنبال داشته است.

در میان حاشیه‌سازی‌های طیف‌های تندرو مجلس شورای اسلامی که در جدال با دولت باعث فراموش‌ شدن مشکلات معیشتی و طبقاتی شده، یکی از نماینده‌های مجلس هم در اعتراض به افزایش فاصله‌های معیشتی در صحن مجلس به این موضوع اشاره و آن را موردی فراموش شده توصیف کرد.

شیلینگ تاکید کرد که انقلاب هوش مصنوعی، برخلاف انتظار عمومی، به جای ایجاد رفاه، شکاف طبقاتی را عمیق‌تر کرده و بسیاری از مشاغل انسانی را از میان می‌برد.

در باور عمومی، دهه‌هاست که سهمیه‌های کنکور، اصلی‌ترین عامل نابرابری در نظام آموزشی ایران شناخته می‌شوند. سهمیه‌هایی که به گروه‌های مختلف جامعه تعلق می‌گیرند، در افکار عمومی به عنوان مانعی بزرگ در مسیر عدالت آموزشی و ابزاری برای رسیدن به دانشگاه‌های برتر تلقی می‌شوند. اما در پس این باور عمومی، بررسی دقیق آمار و ارقام رسمی، تصویری متفاوت از آنچه وجود دارد، به نمایش می‌گذارد و این پرسش کلیدی را مطرح می‌کند: آیا سهمیه‌ها واقعاً مقصر اصلی هستند، یا تنها توجیهی برای کسانی که از رقابت باز می‌مانند؟

این‌ها آماری از واقعیت‌هایی است که در یک سال گذشته، به طور مستقیم یا غیرمستقیم، بر جریان اصلی زندگی‌ها در ایران تاثیر گذاشته‌اند. فرکانس حوادث، اتفاقات و پدیده‌های اجتماعی در ایران آنقدر زیاد است که به طور طبیعی، فرصت توجه به تک‌به‌تک آن از افکار عمومی ستانده شده اما دید روشن از آنچه بر کشور می‌گذرد، می‌تواند یاری‌گر دستیابی به مجموعه‌ای از مطالبات باشد.

سیسمونی‌های لاکچری و اتاق‌های لوکس یک روی سکه رویای پدر و مادرانی است که در انتظار تولد نوزادشان هستند. روی دیگر سکه، بسیاری از پدر و مادرانی هستند که دغدغه تامین هزینه زایمان حتی در بیمارستان دولتی و تهیه شیرخشک و مایحتاج اولیه نوزادشان، لذت بچه‌دار شدن را برایشان به کابوسی از نگرانی تبدیل کرده است.

مجلس شورای اسلامی طرحی با عنوان «تسهیلات خرید سربازی» را تصویب کرده که به‌موجب آن، ایرانیان خارج از کشور برای این‌که بتوانند به‌راحتی به کشور آمد و رفت کنند، باید سربازی خود را با پرداخت ۱۵ هزار یورو بخرند!

ضریب جینی شاخصی اقتصادی برای محاسبه توزیع ثروت در میان مردم است. اگرضریب جینی نزدیک به صفر، یا صفر باشد، نشان‌دهنده برابری کامل است؛ یعنی همه درآمد یکسانی دارند. اما اگر ضریب جینی به عدد یک نزدیک شود بیانگرحداکثر نابرابری در بین مردم است.

بازار خرید وفروش مو داغ شده است! اما چرا خبر «خریدوفروش مو» در جامعه ما، تاثیری تا این حد دردناک و نگران کننده می‌گذارد، مهم‌تر دلیل رونق این بازار، افزایش فقر در بین خانواده‌ها و به‌ویژه زنان و دختران خودسرپرست است. جامعه‌ای که در آن شکاف اقتصادی به انحاء مختلف در حال عمیق‌تر شدن است، گاهی شاید آبرومندانه‌ترین روش تهیه پول نان شب، فروش مو باشد!

باتوجه به اینکه نمایندگان مجلس شورای اسلامی در جریان بررسی لایحه بودجه ۱۴۰۰ دریافت مالیات از ثروتمندان را به تصویب رساندن ولی با توجه به گزارش جدید دیوان محاسبات کشور دریات مالیات در این حوزه تا کنون صفر بوده است.

رفته رفته دانش‌آموزان مدارس دولتی و اقشار پایین جامعه راهی برای ورود به دانشگاه‌‎های معتبر ایران نخواهند یافت. دانشگاه‌های معتبر ایران که روزی به کلونی شهرستانی‌ها و اقشار کارگر شهرت داشت در ادامه به تسخیر آنانی در خواهد آمد که توان سرمایه‌گذاری در تحصیل فرزندانشتان را داشته باشند.