مدارس آماده بازگشایی نیستند

 اوگفته بود با توجه به وعده‌های وزارت بهداشت و ستاد ملی مبارزه با کرونا، تا مردادماه معلمان همگی واکسینه شده و به این ترتیب مدارس از ابتدای مهرماه بازگشایی خواهد شد. اما وعده‌های وزارت بهداشت و ستاد ملی کرونا، نه فقط در مورد واکسیناسیون کلیه معلمان، که حتی در رابطه با واکسینه‌کردن مردم عادی بسیار کند  است. وقتی از وزارت بهداشت انتقاد می‌شود، وزیر این وزارتخانه با فرافکنی‌های مداومش، می‌گوید من مسئول تزریق واکسن هستیم نه واردات! سویه دلتا در حال پیشتازی است و به گفته مسئولان وزارت بهداشت، ابتلا و مرگ، اینک خانوادگی شده است. برخی دیگر از همین مسئولان وزارت بهداشت هشدار می‌دهند که تا دو سه ماه آینده درگیر این پیک وحشتناک خواهیم بود. به این ترتیب، معلوم نیست مسئولان در وزارت آموزش‌وپرورش، چرا وچگونه این‌همه اصرار و تاکید بر بازگشایی مدارس و حضوری شدن آموزش دارند؛ در شرایطی که بسیاری از معلمان، دانش‌آموزان و والدین‌شان واکسینه نشده‌اند. نکته مهم دیگر این است که واکسیناسیون فقط شامل افراد بالای ۱۲سال می‌شود، به این ترتیب طیف وسیعی از دانش‌آموزان دوره ابتدایی، کلاس اولی‌ها تا کلاس پنجمی‌ها، فعلا واکسینه نخواهند شد، اما ناقل هستند!

اگر واکسن تهیه شود!

علیرضا رئیسی گفته است امید داریم با تهیه واکسن مدارس را بازگشایی کنیم. اگر بتوانیم برای دانش‌آموزانی که بیماری زمینه‌ای دارند، از دو کشور چین یا کوبا واکسن تهیه کنیم، می‌توان به بازگشایی مدارس امیدوار بود. اما امیدواری در چنین شرایطی برای ایمن کردن حضور دانش‌آموزان و والدین‌شان، کافی نیست؛ امیدی که معمولا راه به جایی نبرده است. در حالی‌که در روزهای پایانی مرداد ماه به سر می‌بریم، بسیاری از معلمان ابراز می‌کنند که هنوز واکسینه نشده‌اند. در کنار آنان، والدینی هم هستند که نوبت واکسیناسیون آن‌ها فرا نرسیده. گرچه چندی پیش تبریزی، رئیس مرکز مدیریت شبکه وزارت بهداشت اعلام کرد که واکسیناسیون برای فرهنگیان، مدیران، پرسنل آموزش‌وپرورش، وزارت علوم، دانشجویان و اعضای هیات علمی از مرداد آغاز می‌شود و به فاصله یک ماه نوبت دوم آن تزریق خواهد شد تا دانش‌آموزان و دانشجویان برای بازگشایی مدارس و دانشگاه‌ها آماده شوند. اما هنوز چنین اقدامی یا آغاز نشده یا کاملا عملی نشده است. جمعیت هلال احمر البته اعلام کرده که از 28 مرداد محموله‌های وارداتی واکسن به کشور، دو برابر قبل افزایش خواهد یافت. در واقع هم‌چنان از برنامه‌های وعده داده شده عقب مانده‌ایم.

بازگشایی مدارس؛ ماموریت ناممکن!

«فراز» تلاش کرد تا با مسئولان مختلف در آموزش‌وپرورش به‌ویژه بخش روابط عمومی تماس برقرار کرده و در زمینه نحوه بازگشایی مدارس اطلاعات بیشتری به دست آورد، اما متاسفانه تمامی این مسئولین، یا به تماس‌ها پاسخ ندادند و یا حاضر به گفت‌وگو نشدند، امری که این روزها در میان بسیاری از مسئولان رایج شده و «پاسخ‌گویی» پدیده‌ای است نادر و کمیاب، آن‌هم در شرایطی که مطالبه‌گری مردم در این مدت به اوج خود رسیده است. یکی از این مطالبه‌گری‌ها، شفاف شدن موضع وزارت بهداشت و آموزش‌و پرورش در مورد واکسیناسیون است؛ وعده بازگشایی مدارس با واکسینه شدن دانش‌آموزان، والدین و معلمان و البته رانندگان سرویس مدارس، همبسته و عجین است، ضمن این‌که ممکن است برخی دانش‌آموزان بنا به شرایط ویژه خانواده نتوانند از سرویس مدرسه استفاده کنند و ناچاربه سمت استفاده از وسائل حمل‌ونقل عمومی به‌ویژه مترو خواهند رفت که همواره با ازدحام مواجه است. یکی از اعضای شورای شهر تهران با بیان این‎که  مشکل و معضل پیش رو شروع سال تحصیلی در مهرماه است، می‎گوید:«ما زمان زیادی نداریم، چرا که با توجه به روند واکسیناسیون انتظار می‌رود مدارس و دانشگاه ها بازگشایی شوند. در این میان نه ناوگان اتوبوسرانی و نه شرایط ناوگان ریلی ما پاسخگو نخواهد بود.» نمی‌توان معادله‌ای را که در آن مجهول مهم واکسن است، یک طرفه و با سرعت حل کرد. مدیرکل دفتر سلامت و تندرستی وزارت آموزش‌وپرورش هم درباره واکسیناسیون دانش‌آموزان گفته است: در دستورالعمل‌های وزارت بهداشت موضوع واکسیناسیون دانش‌آموزان مطرح نیست. در مورد واکسیناسیون عمومی هم جز وعده امروز وفردا و شنبه و پنجشنبه، چیز دیگری به گوش نمی‌رسد و البته میزان واکسن وارداتی آنقدر کم است که انتظار نمی‌رود با سرعتی که وعده داده شده ،آموزش‌وپرورش بتواند ایده بازگشایی مدارس را عملی کند.

«فراز»، معلمان و والدین!

 از آن‌جایی که تماس با مسئولان مختلف در آموزش و پرورش، راه به جایی نبرد، خبرنگار«فراز» به سراغ معلمان و والدین و حتی خود دانش‌آموزان رفت تا نظر آنان را در مورد بازگشایی مدارس و حضور در کلاس‌های پر ازدحام جویا شود. البته که اکثر آموزگاران و نیز والدین، با بازگشایی مدارس در چنین شرایطی مخالف‌اند و بسیاری از آنان گفتند که حتی در صورت باز شدن مدارس، اجازه نخواهند داد فرزندشان به مدرسه برود: «بهتر است یک سال عقب بمانند تا جان‌شان به‌خطر بیفتد.»  به‌خصوص آموزگاران به نبود زیرساخت‌‌های فاصله‌گذاری و کمبود فضای لازم در مدرسه و کلاس اشاره می‌کنند و این‎که مدارسی که تا 400 دانش‎آموز وارد آن‎ها خواهند شد، در بسیاری از موارد امکان ایمن‌سازی ندارند، بنابراین از نظرآنان حتی در صورت واکسینه شدن معلمان، بازهم بازگشایی مدارس بدون زیرساخت‌های مناسب برای رعایت پروتکل‌های بهداشتی، در شرایط فعلی جامعه و پاسخگو نبودن واکسن‌ها در ایمن‌سازی مطلق، محلی از اعراب ندارد.

یکی از والدین به «فراز» گفت: این‌که معلم‌ها واکسینه بشوند، تا حدی موثر است اما کافی نیست. چون مشخص نیست واکسیناسیون والدین تمام بچه‌ها تا کی طول بکشد؛ شرایط کرونا هم‌چنان بدتر می‌شود که بهتر نمی‌شود. البته با همکاری مردم شریف که هم‌چنان عزاداری‌ها ومسافرت‌ها را ادامه می‌دهند! من خودم به‌شخصه اجازه نمی‌دهم فرزندم حضوری به مدرسه برود.

یکی از مادران هم در حالی‎که با نگرانی سری تکان می‌داد گفت: اگر واکسیناسیون کاملا انجام شود، مدارس در آبان باز شوند بهتر است و من اجازه حضور فرزندم را در مدرسه می‌دهم. چون احتمالا تا آن موقع اکثر معلمان واکسن زده‌اند. البته به نظر من حتی در آن شرایط هم بهتر است روزهای حضور بچه ها در مدرسه کم باشد، در حد دو سه روز و نه تمام هفته. الان هم که بچه‌ها تعطیل هستند، ما مشکل سرگرم کردن و در خانه نگه‌داشتن آن‌ها را داریم! مدرسه نمی‌روند اما برای بازی  بیرون و به پارک‌ها  و کوچه می‌روند، بنابراین خیلی برای ما قشر ضعیف، فرقی نمی‌کند که بچه‎ها به مدرسه بروند یا نروند، چون نمی‌توانیم جلوی آن‌ها را بگیریم و بگوئیم مدام در خانه باشید. به هرحال آن‌ها نیاز به تحرک دارند.  

تدوین پروتکل جدید برای بازگشایی مدارس

مدیرکل دفتر سلامت و تندرستی وزارت آموزش‎وپرورش می‌گوید: برای بازگشایی مدارس در حال تنظیم پروتکل جدید هستیم که تا پایان مرداد تهیه می‌شود؛‌ با توجه به شرایط کرونا در مهر ۱۴۰۰، نسبت به بازگشایی مدارس اقدام می‌شود و قطعا همانند شرایط عادی نبوده و حضور دانش‌آموزان با محدودیت‌‌هایی همراه است، البته باید توجه کرد که تعطیلی مدارس آسیب‌های مختلفی دارد و بازگشایی مدارس حتی به‌صورت محدود و مقطعی، بخشی از مشکلات و آسیب‌ها را کم می‌کند. وی تأکید کرد: برای بازگشایی مدارس باید نسخه‌های متفاوتی پیچید چرا که مدارس روستایی، عشایری و کم‌جمعیت می‌توانند آموزش حضوری داشته باشند.

 معلم و مدرسه جایگزین ندارد!

حاجی میرزایی می‌گوید جمع بندی جهانی این است که هر کاری می‌کنید مدارس را باز نگه‌دارید و من هم به ستاد ملی کرونا پیشنهاد دادم حتی اگر یک ساعت در روز می‌شود دانش‌آموزان را به مدرسه بیاوریم و امیدواریم در شروع سال تحصیلی جدید مدارس حضوری باشد. وی به تمام‌وقت شدن کار معلمان در خانه اشاره کرده ومی‌گوید:  ارتباط با دانش‌آموزان از حیث پاسخ دهی به سوالات و آموزش پیچیده‌تر شده و معلمان کار دشواری دارند، هم‌چنین بستر فعلی آموزش مقید به زمان نیست و تمام وقت معلمان درگیر دانش‌آموزان می‌شود.

حاجی‌میرزایی البته نگران مشارکت یا همان دخالت والدین در امر آموزش نیز هست؛ وی می‌گوید: قبل از کرونا خانواده‌ها تا این حد با تعلیم و تربیت همراه نبودند، اما اکنون مداخله و مشارکت بیشتر شده و شرایط متفاوتی رقم خورده است. وی اما توضیح نداده که این مشارکت، موجب به‌وجود آمدن چه شرایط متفاوتی شده است؟ آیا مداخله والدین در امر آموزش آنلاین فرزندان، موجب شده که توجه دانش‌آموزان به یادگیری کمتر شود- و مثلا به‌سوی همکاری با والدین در پاسخ به سوالات یا همان تقلب، میل کنند- یا این نگرانی ریشه در مسائل دیگری دارد؟

خلاصه این که احتمالا وزیرآموزش و پرورش هم در نهایت از این اصراو تاکید خود کوتاه بیابد، چون گفته است: در شرایطی که مصونیت جمعی ایجاد شده باشد مدارس بازگشایی می‌شوند و اگر چنین شرایطی در مهر ١۴٠٠ نباشد روش غیرحضوری خواهیم داشت البته امیدواریم مسئولان کشور این شرایط را زودتر ایجاد کنند.